Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 19-2 έως και 25-2
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 19-2 έως 25-2
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 19 Φεβρουαρίου
Πριν από την αυγή θα δείτε τον λαμπρό Δία. Ο γιγαντιαίος πλανήτης ανατέλλει μετά τη 1 πμ και είναι σε ύψος 30° στον νότο στην αρχή του λυκαυγούς. Ο Δίας λάμπει με μέγεθος -2,1. Βρίσκεται στον αστερισμό του Ζυγού και ο δίσκος του έχει διάμετρο 38 δευτερόλεπτα της μοίρας.
Το χρώμα της ερυθράς κηλίδας του Δία είναι πολύ έντονο. Ο Damian Peach έβγαλε τις δύο αυτές φωτογραφίες με χρονική απόσταση μόλις 14 λεπτών (ενδεικτικό της ταχύτητας με την οποία περιστρέφεται ο Δίας!). Η φωτογράφηση έγινε εξ αποστάσεως, από το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ το τηλεσκόπιο, ενός μέτρου (40 ιντσών), βρισκόταν στη Χιλή.
Τρίτη, 20 Φεβρουαρίου
Νωρίς το βράδυ, περίπου 15° πάνω δεξιά από τη Σελήνη είναι ο Χαμάλ, το πιο λαμπρό άστρο του Κριού. Τα επόμενα βράδια η Σελήνη ανεβαίνει ψηλότερα και παραμένει περισσότερο χρόνο στο βραδινό ουρανό.
.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:02 πμ της Τετάρτης.
Τετάρτη, 21 Φεβρουαρίου
Ο Αλντεμπαράν, αστέρι 1ου μεγέθους, που αντιπροσωπεύει το μάτι του «ταύρου» στον ομώνυμο αστερισμό, φαίνεται να βρίσκεται κοντά σε μια άκρη του σμήνους των Υάδων. Στην πραγματικότητα, το αστέρι είναι περίπου δύο φορές πιο κοντά στη Γη σε σχέση με τα υπόλοιπα αστέρια του σμήνους (σε απόσταση περίπου 65 έτη φωτός).
Φωτογραφία: DSS/Hiuseppe Donatiello
Πέμπτη, 22 Φεβρουαρίου
Η κατσαρόλα της Μεγάλης Άρκτου αρχίζει την ετήσια αναρρίχηση της στον βορειοανατολικό ουρανό. Στο τέλος του σούρουπου φαίνεται σαν να στέκεται όρθια. Πολλοί την βλέπουν να μοιάζει με χαρταετό σε αυτήν την θέση. Επειδή ο αστερισμός περιστρέφεται γύρω από τον Πολικό αστέρα, καθώς ανεβαίνει ψηλότερα, φαίνεται σαν να γυρίζει ανάποδα.
Η Σελήνη περνάει κοντά από τον Αλντεμπαράν, όπως κάνει πάντοτε τον Φεβρουάριο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 6:40 πμ της Παρασκευής.
Παρασκευή, 23 Φεβρουαρίου
Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 10:11 πμ. Η Σελήνη, νωρίς το βράδυ, περνάει πολύ κοντά από τον Αλντεμπαράν, τον οποίο και θα αποκρύψει στη βόρεια και δυτική Ευρώπη.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 2:31 πμ του Σαββάτου.
Σάββατο, 24 Φεβρουαρίου
Η Σελήνη λάμπει πάνω από τον Ωρίωνα νωρίς το βράδυ.
Ο Άρης ακολουθεί περίπου δύο ώρες πίσω από τον Δία αυτά τα βράδια του χειμώνα. Ο μεγέθους 0,9 κόκκινος πλανήτης ανατέλλει λίγο μετά τις 2:30 πμ και εμφανίζεται 25 μοίρες ψηλά όταν αρχίζει το λυκαυγές. Βρίσκεται στον νότιο Οφιούχο. Σήμερα το πρωί θα περάσει πολύ κοντά από το σφαιρωτό σμήνος NGC 6287, 9ου μεγέθους, που είναι ίσως το αρχαιότερο σφαιρωτό σμήνος του γαλαξία μας. Οι αστροφωτογράφοι μπορούν να φωτογραφήσουν τον πλανήτη καθώς θα περνάει μόλις 15′ βόρεια από το σμήνος. Δυστυχώς, η θέα του Άρη μέσω ενός τηλεσκοπίου αποδεικνύεται απογοητευτική. Ο δίσκος του εκτείνεται μόνο στα 6″ και δεν διακρίνεται καμία λεπτομέρεια.
Κυριακή, 25 Φεβρουαρίου
Μπορείτε να δείτε τρεις από τους τέσσερις λαμπρότερους πλανήτες σε μία σειρά στον πρωινό ουρανό, πριν την ανατολή του Ήλιου. Τα φαινόμενα μεγέθη τους είναι επίσης στη σειρά, με τον Δία λαμπρότερο, τον Άρη στη μέση και τον Κρόνο αμυδρότερο. Ο Πλούτωνας ακολουθεί και αυτός, σαν να θέλει να γίνει δεκτός στην παρέα των “μεγάλων”.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 4:09 πμ της Δευτέρας.
Ο γαλαξίας μας στεφανώνει τη λίμνη Salt Fork στο Οχάιο. Φωτογραφία: Steven Russell Smith
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής δεν φαίνεται, αφού βρίσκεται μέσα στη λάμψη του ηλιοβασιλέματος.
Η Αφροδίτη αρχίζει να ξεπροβάλει χαμηλά πάνω από τον ορίζοντα λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα. Δεν είναι εύκολος ο εντοπισμός της! Κοιτάξτε 15 με 20 λεπτά μετά τη δύση του Ήλιου. Η Αφροδίτη θα παραμείνει στον βραδινό ουρανό ως ο λαμπρός «Αποσπερίτης» μέχρι και το καλοκαίρι.
Ο Άρης και ο Δίας (μεγέθη +0,9, και -2,1, αντίστοιχα), ανατέλλουν μετά τα μεσάνυχτα και λάμπουν ψηλά στα νότια νωρίς τα ξημερώματα. Ο Δίας βγαίνει πρώτος και φέγγει στον αμυδρό αστερισμό του Ζυγού. Ο Άρης λάμπει περίπου 20° κάτω και στα αριστερά του Δία, στην κεφαλή του Σκορπιού. Κάτω και στα αριστερά του Άρη είναι ο Αντάρης, που μοιάζει στο χρώμα με τον Άρη και έχει (αυτή την εποχή) σχεδόν την ίδια λαμπρότητα.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5, στον Τοξότη) φαίνεται χαμηλά στο λυκαυγές. Περίπου 50 λεπτά πριν την ανατολή, κοιτάξτε πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα, 30° κάτω και στα αριστερά του Άρη. Τραβήξτε μια νοητή γραμμή από τον Δία μέχρι τον Άρη, προεκτείνετε την περίπου άλλο τόσο και θα βρεθείτε στον Κρόνο.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,9, στους Ιχθύες) είναι ακόμη ψηλά στα δυτικά νωρίς το βράδυ.
Ο Ποσειδώνας χάνεται μέσα στη λάμψη του ηλιοβασιλέματος.
