Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 19-5 έως 25-5, 2025

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 19-5 έως και 25-5 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Δευτέρα, 19 Μαΐου

Ο φωτεινότερος αστεροειδής, 4 Vesta (Εστία), είναι όμορφα τοποθετημένος σε έναν σκοτεινό ουρανό χωρίς φεγγάρι αργά το βράδυ. Είναι περίπου δύο εβδομάδες μετά την αντίθεσή του και εξακολουθεί να είναι περίπου μεγέθους 6,0. Βρίσκεται 24° κάτω από τον Αρκτούρο, κοντά στα σύνορα Παρθένου-Ζυγού, και περίπου 9° και 10° πάνω από τους βήτα και άλφα του Ζυγού, αντίστοιχα. Εάν έχετε έναν πολύ σκοτεινό ουρανό, μπορείτε να εντοπίσετε την Εστία με γυμνό μάτι; Είναι λίγο πολύ ο μόνος πλανήτης νάνος ορατός με γυμνό μάτι. Αλλά, μόνο όταν βρίσκεται σε αντίθεση.

Τρίτη,  20 Μαΐου

Το τελευταίο τέταρτο της Σελήνης (στις 3 μμ. της Τετάρτης) ανατέλλει γύρω λίγο πριν τις 3 πμ. απόψε. Πάνω αριστερά από αυτό, το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου ισορροπεί σε μια γωνία του. Η επάνω δεξιά άκρη του τετραγώνου δείχνει προς τα κάτω στη Σελήνη. Λίγο πριν την αυγή της Τετάρτης, εντοπίστε τον Κρόνο κάτω αριστερά της Σελήνης. Συνεχίστε πιο κάτω αριστερά για σχεδόν την ίδια απόσταση. Εκεί ανατέλλει η Αφροδίτη.

Τετάρτη, 21 Μαΐου

Με το καλοκαίρι λιγότερο από ένα μήνα μακριά, το μεγάλο Θερινό Τρίγωνο κάνει την εμφάνισή του στα ανατολικά. Το πιο ψηλό και λαμπρότερο άστρο του είναι ο Βέγας. Κοιτάξτε κάτω και στα αριστερά του Βέγα, με δύο ή τρεις φορές το πλάτος μιας γροθιάς στο μήκος του βραχίονα, για τον Ντενέμπ, το λαμπρότερο αστέρι στην περιοχή αυτή. Μακρύτερα κάτω και στα δεξιά του Βέγα είναι ο Αλτάιρ ανατέλλει τελευταίο από τα τρία αστέρια του Θερινού Τριγώνου (περίπου στις 10:30 μ.μ.).

 Πέμπτη, 22 Μαΐου

Το Τόξο της Άνοιξης στον δυτικό ουρανό πέφτει προς τα κάτω, αλλά μπορείτε ακόμα να το εντοπίσετε όταν βγαίνουν τα αστέρια. Ο Πολυδεύκης και ο Κάστωρ έχουν παραταχθεί περίπου οριζόντια στα δυτικά-βορειοδυτικά. Είναι περίπου το πλάτος τριών δακτύλων μακριά ο ένας από τον άλλον. Κοιτάξτε τώρα κάτω και στα αριστερά τους για τον Πρόκυνα και μακρύτερα προς τα κάτω και στα δεξιά τους για την Αίγα.

Παρασκευή, 23 Μαΐου

Μετά τις 5 πμ. του Σαββάτου, χαμηλά στην ανατολή, θα δείτε την λεπτή Σελήνη σε σύνοδο με την λαμπρή Αφροδίτη. Πιο πάνω και δεξιά θα δείτε και τον αμυδρότερο Κρόνο.

 Σάββατο, 24 Μαΐου

Ο μηδενικού μεγέθους Βέγας κυριαρχεί στα ανατολικά-βορειοανατολικά αυτά τα βράδια. Αναζητήστε τον μικρό αστερισμό της Λύρας που κρέμεται από αυτόν. Το πιο γνωστό μέρος της λύρας είναι ένα μικρό, σχεδόν ισόπλευρο τρίγωνο με τον Βέγα στην πάνω γωνία του και ένα μεγαλύτερο παραλληλόγραμμο που κρέμεται κάτω δεξιά από την κάτω γωνία του τριγώνου. Τα δύο τελευταία αστέρια του παραλληλόγραμμου, το βήτα και το γάμμα της Λύρας, είναι τα δύο φωτεινότερα αστέρια του μοτίβου μετά τον Βέγα.

Φωτογραφία: Akira Fujii

 Κυριακή, 25 Μαΐου

Οι αστερισμοί φαίνεται να περιστρέφονται γρήγορα όταν περνούν από ζενίθ σε σχέση με την   κατεύθυνση «προς τα κάτω». Μόλις πριν από μία εβδομάδα η κατσαρόλα της Μεγάλης Άρκτου βρισκόταν σε οριζόντια θέση μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα, όπως φαίνεται από τις 40 ° βόρειο γεωγραφικό πλάτος. Τώρα είναι σε κλίση σχεδόν 45 ° την ίδια ώρα,  με το μπολ προς τα κάτω. Άλλες δύο εβδομάδες και θα κρέμεται ευθεία κάτω από τη λαβή του την ίδια ώρα.

 Το Messier 13 (M13) ή Μεσιέ 13 είναι ένα από τα πιο γνωστά σφαιρωτά σμήνη αστέρων, στον αστερισμό του Ηρακλή. Περιέχει περίπου 300.000 αστέρια. Είναι ένα από τα πιο θεαματικά αντικείμενα του καταλόγου Messier, ορατό με κιάλια ή μικρό τηλεσκόπιο. Φωτογραφία: Θεόδωρος Θεοδωρίδης. (Διαβάστε περισσότερα για τη φωτογραφία αυτή)

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής χάνεται μέσα στο φως της ανατολής του Ήλιου.

Η Αφροδίτη και ο Κρόνος ανεβαίνουν λίγο ψηλότερα στα ανατολικά. Ανατέλλουν στο πρώτο σημάδι του λυκαυγούς. Όμως, η Αφροδίτη, με μέγεθος -4,6, λάμπει 230  φορές περισσότερο από τον Κρόνο, που έχει μέγεθος +1,2! Στις 17 Μαΐου, ο Κρόνος θα βρεθεί 18° πάνω και στα δεξιά της Αφροδίτης στις 24 Μαΐου.

Ο Άρης (μέγεθος +1,1, στον Καρκίνο) λάμπει ψηλά στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ. Με τηλεσκόπιο, η διάμετρος του δίσκου του είναι 6’’.

Ο Δίας (μέγεθος -1,9, στον Ταύρο), βρίσκεται στα νοτιοδυτικά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Δύει περίπου στις 10:30 μμ. Έχει φαινόμενη διάμετρο 33 δευτερόλεπτα του τόξου. Βρίσκεται ανάμεσα στα αστέρια βήτα και ζήτα, που σηματοδοτούν τις άκρες των κεράτων του σχηματισμού του Ταύρου.

Ο Ουρανός βρίσκεται σε σύνοδο με τον Ήλιο.

Ο Ποσειδώνας έχει χαθεί μέσα στο φως του λυκαυγούς, μέσα στο υπόβαθρο του Κρόνου.