Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 19-8 έως και 25-8

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 19-8 έως και 25-8 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 19 Αυγούστου

Πανσέληνος. Είναι ακριβώς πλήρης στις 9:26 μμ.

Καθώς βραδιάζει, παρακολουθήστε τον Κρόνο να γίνεται ορατός στα αριστερά ή κάτω αριστερά της Σελήνης.

Η Αυγουστιάτικη Πανσέληνος ονομάζεται επίσης Σελήνη του Οξύρρυγχου, και αυτή είναι ξεχωριστή επειδή είναι επίσης μια «Μπλε Σελήνη». Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ακούσει για την Μπλε Σελήνη, η οποία είναι η δεύτερη Πανσέληνος που συμβαίνει μέσα σε ένα ημερολογιακό μήνα. Αλλά η Πανσέληνος αυτής της εβδομάδας είναι μια εποχιακή Μπλε Σελήνη, η τρίτη Πανσέληνος από τις τέσσερις, όταν υπάρχουν τέσσερις Πανσέληνοι κατά τη διάρκεια μιας αστρονομικής περιόδου.

Ας δούμε τις αστρονομικές εποχές, οι οποίες είναι ο χρόνος μεταξύ ενός ηλιοστασίου και της επόμενης ισημερίας ή μιας ισημερίας και του επόμενου ηλιοστασίου. Έτσι, για παράδειγμα, το αστρονομικό καλοκαίρι πέφτει μεταξύ του θερινού ηλιοστασίου και της φθινοπωρινής ισημερίας. Το αστρονομικό φθινόπωρο στη συνέχεια πέφτει μεταξύ της φθινοπωρινής ισημερίας και του χειμερινού ηλιοστασίου, και ούτω καθεξής.

Οι περισσότερες αστρονομικές εποχές έχουν τρεις πανσελήνους, αλλά περιστασιακά υπάρχουν τέσσερις. Αυτό ισχύει για την τρέχουσα αστρονομική εποχή μας, και η σημερινή Πανσέληνος είναι η τρίτη από αυτές τις τέσσερις – έτσι, έχουμε την εποχιακή Μπλε Σελήνη. (Δεν θα έχουμε άλλο «παραδοσιακό» μηνιαίο Blue Moon για σχεδόν δύο χρόνια – το επόμενο είναι στις 31 Μαΐου 2026.)

Η Πανσέληνος ανατέλλει και δύει περίπου απέναντι από τον Ήλιο, οπότε φροντίστε να δείτε την Σελήνη πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα γύρω στο ηλιοβασίλεμα. Παρά το όνομά της, η Σελήνη δεν θα φαίνεται μπλε απόψε, αλλά μπορεί να φαίνεται αρκετά μεγάλη και κοκκινωπή ή χρυσή καθώς θα ανατέλλει ή θα  δύει, χάρη στη μεγαλύτερη ποσότητα αέρα που πρέπει να ταξιδέψει το φως της όταν είναι κοντά στον ορίζοντα. Όσο ψηλότερα ανεβαίνει, τόσο μικρότερη, φωτεινότερη και πιο λευκή θα φαίνεται.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 4:22 πμ. της Τρίτης.

 

Τρίτη,  20 Αυγούστου

Ο Κρόνος λάμπει κοντά στην πανσέληνο απόψε. Απέχουν λιγότερο από 4°. Το φόντο τους είναι ο αμυδρός αστερισμό του Υδροχόου.

Ο αστεροειδής 4 Εστία βρίσκεται σε σύνοδο με τον Ήλιο στις 12 μμ.

Τετάρτη, 21 Αυγούστου

Η Σελήνη φτάνει στο περίγειο, το πλησιέστερο σημείο της τροχιάς της στη Γη, στις 8:02 πμ.  Εκείνη τη στιγμή, ο δορυφόρος μας θα είναι 360.195 χιλιόμετρα μακριά.

Τώρα στους Ιχθύες, η Σελήνη είναι σε σύνοδο με τον Ποσειδώνα στις 1 πμ. της Πέμπτης.

Φυσικά, η λάμψη του δορυφόρου μας δεν θα επιτρέψει την θέαση του πλανήτη. Ο πιο απομακρυσμένος πλανήτης από τον Ήλιο εκτείνεται με φαινομενική διάμετρο 2″ στον ουρανό και λάμπει με μέγεθος 7,7.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:00 πμ. της Πέμπτης.

 

Πέμπτη, 22 Αυγούστου

Ο νάνος πλανήτης Δήμητρα (1 Ceres) περνά ολόκληρο το μήνα μέσα στο σώμα του σχηματισμού της «τσαγιέρας» του Τοξότη στο νότο. Απόψε, πλησιάζει σε στάση (φτάνει ακριβώς στις 26), έτοιμος να κάνει μια απότομη κίνηση καθώς θα αλλάζει κατεύθυνση από ανάδρομη, δυτική κίνηση σε ανατολική. Λάμποντας με 8^ο μέγεθος, με κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο θα μπορέσετε να παρατηρήσετε τον διαστημικό βράχο απόψε, περίπου 2,8° ανατολικά-νοτιοανατολικά του δέλτα (δ) του Τοξότη. Αυτός ο κόσμος της κύριας ζώνης είναι μόλις 1,5 ° βόρεια και λίγο ανατολικά του μεγέθους 7,6 M69, ένα μικρό, αμυδρό σφαιρωτό σμήνος, μόνο περίπου 7 ′ σε ένα προσοφθάλμιο φακό. Περίπου 2,5° ανατολικά του M69 βρίσκεται ένα άλλο σφαιρωτό σμήνος, το M70, ένα άλλο αμυδρό (μεγέθους 7,9) σφαιρωτό περίπου του ίδιου μεγέθους.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 1:52 πμ. της Παρασκευής.

 

Παρασκευή, 23 Αυγούστου

Ο Αρκτούρος είναι το φωτεινότερο αστέρι ψηλά στη δύση τα βράδια στο τέλους του καλοκαιριού. Στην αστρονομία σήμερα, ο Αρκτούρος μπορεί να είναι περισσότερο γνωστός για την κοσμική ιστορία του: Είναι ένας πορτοκαλί γίγαντας περίπου 7 δισεκατομμυρίων ετών, παλαιότερος από το ηλιακό σύστημα, που δείχνει ότι γεννήθηκε σε έναν άλλο γαλαξία, έναν νάνο γαλαξία που έπεσε στον Γαλαξία μας και συγχωνεύτηκε μαζί του.

Σάββατο, 24 Αυγούστου

Ο Αύγουστος είναι ο κύριος μήνας για τη θέαση του Γαλαξία μας, όταν η Σελήνη θα είναι απούσα από τον βραδινό ουρανό. Τώρα, αφού σκοτεινιάσει, ο Γαλαξίας μας διασχίζει τον Τοξότη στο νότο, πηγαίνει πάνω και αριστερά πέρα από τον Αετό και μέσα από το Θερινό Τρίγωνο, προς τα κάτω μέσω της Κασσιόπης και του Περσέα χαμηλά στα βόρεια-βορειοανατολικά.

Η Σελήνη, σχεδόν στο τελευταίο τέταρτο, ανατέλλει μετά τις 10 μμ. Μόλις ανέβει ψηλά, μια ή δύο ώρες αργότερα, αναζητήστε τις Πλειάδες κάτω και αριστερά της.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 3:30 πμ. της Κυριακής.

 

Κυριακή, 25 Αυγούστου

Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 12:26 μμ. της Δευτέρας.

Η Σελήνη είναι τώρα σε σύνοδο με τις Πλειάδες, στα δεξιά τους, όπως φαίνεται παρακάτω. Πιο χαμηλά θα βρείτε τους λαμπρούς πλανήτες, Δία και Άρη, μέσα στο σχηματισμό των Υάδων, στον Ταύρο.

 

 

Η Αυγουστιάτικη Σελήνη στις 18 Αυγούστου, στο 98,4% της φωτεινότητάς της (σχεδόν Πανσέληνος), την στιγμή που ανατέλλει πάνω από την κορυφογραμμή του Ευβοϊκού Ολύμπου. Πισσώνας Ευβοίας. Φωτογράφος: Δημήτρης Μάλλιαρης 

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

 

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής δεν είναι ορατός αφού είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,8) γίνεται πιο εύκολο να παρατηρηθεί αυτή την εβδομάδα, χαμηλά, 15- 20 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα στα δυτικά-βορειοδυτικά. Θα χρειαστείτε ένα ζευγάρι κιάλια.

Ο Άρης και ο Δίας (μέγεθος +0,8, και -2,3, αντίστοιχα, στον Ταύρο) είναι αρκετά ψηλά στον ανατολικό ουρανό πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Ανατέλλουν περίπου στις 1 πμ. Βρέθηκαν σε σύνοδο την προηγούμενη εβδομάδα. Τώρα, η μεταξύ τους απόσταση μεγαλώνει, φτάνοντας τις 4,4 μοίρες στις 23 Αυγούστου.

Ο Κρόνος (μέγεθος +0,7, νότια από τον κυκλικό σχηματισμό των Ιχθύων) ανατέλλει μετά το τέλος του βραδινού λυκόφωτος. Λάμπει ψηλά στα νοτιοανατολικά πριν την αυγή. Το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου είναι πάνω και στα αριστερά του.

Ο Κρόνος κατευθύνεται προς την αντίθεσή του τη νύχτα της 7ης Σεπτεμβρίου. Είναι ήδη σχεδόν απέναντι από τον Ήλιο, όπως φαίνεται από τον ουρανό της Γης, κοντά στο σημείο όπου εμφανίζεται η Σελήνη από τη δική μας οπτική γωνία, μια μέρα μετά την πανσέληνο.

Ο Ουρανός, μέγεθος 5,7, στον δυτικό Ταύρο, είναι 20° δυτικά του Δία τις πρώτες πρωινές ώρες. Είναι ακόμα πολύ χαμηλά για να παρατηρηθεί ένας τέτοιος αμυδρός πλανήτης. Όμως, με ένα ζευγάρι κιάλια προσπαθήστε να τον εντοπίσετε.

Ο Ποσειδώνας, μέγεθος 7,8, στους Ιχθύες, βρίσκεται 12° ανατολικά του Κρόνου πριν αρχίσει το λυκαυγές. Ο δίσκος του είναι μόνο 2,3 δευτερόλεπτα του τόξου, ελάχιστα μεγαλύτερος από αυτόν που θα δείξει ένα αστέρι!