Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 19-9 έως και 25-9
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 19-9 έως και 25-9 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι στην πραγματικότητα ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα. Ένα μπλε ή πράσινο φίλτρο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση του κοντράστ στον Δία.
Δευτέρα, 19 Σεπτεμβρίου
Η Σελήνη φτάνει στο απόγειο, το πιο απομακρυσμένο σημείο από τη Γη στην τροχιά της, στις 17:43. Εκείνη τη στιγμή, ο δορυφόρος μας θα βρίσκεται 404.583 χιλιόμετρα μακριά.
Ο κομήτης C/2017 K2 (PanSTARRS) είναι τώρα περίπου 9ου μεγέθους καθώς περνάει μέσα από τον Σκορπιό στα νοτιοδυτικά. Απόψε, ο κομήτης βρίσκεται κοντά στο 4ου μεγέθους ρ, λιγότερο από 0,5° δυτικά του άστρου. Ξεκινήστε να τον ψάχνετε μόλις τα αστέρια αρχίσουν να ξεπροβάλλουν στον σκοτεινό ουρανό. Αυτή η περιοχή δύει αρκετά νωρίς το βράδυ, οπότε δεν υπάρχει πολύς χρόνος μετά το ηλιοβασίλεμα για να τον παρατηρήσετε. Πιθανότατα θα είστε σε θέση να εντοπίσετε τον κομήτη με κιάλια ή ένα μικρό τηλεσκόπιο, αρκεί να έχετε μια ανεμπόδιστη θέα πάνω από τον ορίζοντα, ελαφριά φωτορύπανση και λίγη υπομονή.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 3:00 πμ. της Τρίτης.
Τρίτη, 20 Σεπτεμβρίου
Καθώς το καλοκαίρι δίνει τη θέση του στο φθινόπωρο, θα βρείτε την «τσαγιέρα» του Τοξότη να κινείται δυτικά το βράδυ. Γέρνει όλο και πιο δεξιά, σαν να «αδειάζει» έξω το υπόλοιπο του καλοκαιριού.
Το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου, σημάδι του φθινοπωρινού ουρανού, ανεβαίνει ψηλά στα ανατολικά. Αναζητήστε το πάνω από τον φωτεινό Δία και ίσως λίγο αριστερά. Ισορροπεί σε μια γωνία, όπως κάνει πάντα όταν το βλέπουμε είτε στην ανατολή είτε στη δύση. Μόνο όταν ο σχηματισμός αυτός είναι πολύ ψηλά και περίπου νότια θα βρίσκεται οριζόντια και φαίνεται σαν ένα τετράγωνο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 10:51 μμ.
Τετάρτη, 21 Σεπτεμβρίου
Η Σελήνη, σε φθίνουσα φάση, περνάει μέσα από τον Λέοντα νωρίς το πρωί, 45 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου. Η πορεία της συνεχίζεται και τις επόμενες δύο ημέρες. Η ημισέληνος διαγράφει αυτή την πορεία μέσα στον αστερισμό πάντα αυτή την εποχή του χρόνου.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 4:38 πμ. της Πέμπτης.
Πέμπτη, 22 Σεπτεμβρίου
Αν και η πρώτη ημέρα του φθινοπώρου είναι η 1η Σεπτεμβρίου, αστρονομικά η εποχή ξεκινά αργότερα μέσα στο μήνα. Η Γη περνά μέσα από την ισημερία του Σεπτεμβρίου στις 4:04 πμ. Της Παρασκευής. Τότε αρχίζει το φθινόπωρο στο Βόρειο Ημισφαίριο, μιλώντας αστρονομικά: όταν το κέντρο του Ήλιου διασχίζει τον ισημερινό της Γης και, αντίστοιχα, τον ουράνιο ισημερινό. Ο Ήλιος πηγαίνει νότια. Τα σημεία της ανατολής και δύσης του ήλιου ταυτίζονται με τα αντίστοιχα γεωγραφικά σημεία.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 00:29 πμ. της Παρασκευής.
Παρασκευή, 23 Σεπτεμβρίου
Ο Ερμής φτάνει σε κατώτερη σύνοδο. Θα επανεμφανιστεί στον πρωινό ουρανό στις αρχές Οκτωβρίου.
Εάν ψάχνετε την κατσαρόλα της Μεγάλης Αρκτου, κοιτάξτε χαμηλά στα βορειοδυτικά στο σούρουπο. Καθώς περνά το βράδυ, αυτός ο γνωστός σχηματισμός χαμηλώνει ακόμα περισσότερο, φθάνοντας στο ναδίρ του μετά τα μεσάνυχτα. Και τα επτά αστέρια είναι παραπόλια (ποτέ δεν ανατέλλουν και ποτέ δεν δύουν) για το γεωγραφικό πλάτος των 40 μοιρών και ψηλότερα. Ο Αλκαίντ, το αστέρι στο τέλος της λαβής, είναι το πρώτο που θα πάψει να φαίνεται χαμηλά στον ορίζοντα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:16 πμ. του Σαββάτου.
Σάββατο, 24 Σεπτεμβρίου
Η Αίγα του Ηνίοχου (Capella), το 6ο σε λαμπρότητα άστρο του ουρανού, μοιάζει με τον Ήλιο μας στο χρώμα (φασματικός τύπος G8) αλλά είναι ένα αστέρι γίγαντας πολλές φορές το μέγεθος του. Ανατέλλει στον βορειοανατολικό μόλις βραδιάσει, τρεμοσβήνει και φέγγει με διάφορα χρώματα όταν βρίσκεται χαμηλά στην ατμόσφαιρα της Γης.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:07 πμ. της Κυριακής.
Κυριακή, 25 Σεπτεμβρίου
Ο βόρειος αστερισμός του Κηφέα στέκεται ψηλότερα από το αστέρι του βορά, αφότου τελειώνει το λυκόφως. Ο κύριος σχηματισμός αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από αστέρια 3ου μεγέθους. Ενώ στη μυθολογία αντιπροσωπεύει το βασιλιά της Αιθιοπίας, το σχήμα του προτρέπει συχνά στη ζωγραφιά ενός σπιτιού από ένα παιδί. Βλέποντας στο Βορρά, η κορυφή της στέγης δείχνει προς τα κάτω, ακριβώς πάνω και στα δεξιά του Πολικού. Ο Κηφέας είναι συνοδός στον πιο γνωστό αστερισμό της Κασσιόπης, της βασίλισσας της Αιθιοπίας.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 9:58 μμ.
Ο Κρόνος και περισσότερο ο Δίας είναι οι δύο πλανήτες που κυριαρχούν στον βραδινό ουρανό αυτή την εποχή. Ο Γιάννης Ροζάκης φωτογράφησε τους δύο πλανήτες στις 15 Σεπτεμβρίου. Είναι δύο υπέροχες φωτογραφίες όπου καταγράφονται εκπληκτικές λεπτομέρειες!
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο.
Η Αφροδίτη, (μέγεθος -3.9), ανατέλλει περίπου 40 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου. Στην αρχή του λυκαυγούς φαίνεται πολύ χαμηλά στα ανατολικά.
Ο Άρης, μέγεθος -0,4 στον Ταύρο, ανατέλλει περίπου στις 11 μμ. και βρίσκεται ψηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά πριν αρχίσει το λυκαυγές. Ο δίσκος του πλανήτη είναι μικρός, 11” σε διάμετρο. Θα βρεθεί σε αντίθεση στις 8 Δεκεμβρίου. Τότε η φαινόμενη διάμετρος του θα φτάσει στα 17,2”.
Ο Άρης είναι τέσσερις φορές πιο φωτεινός από τον Αλντεμπαράν (μεγέθους + 0,9), με χρώμα σαν τον Άρη, που λάμπει δεξιά ή κάτω δεξιά του. Θα δείτε τις Πλειάδες πάνω από τον Αλντεμπαράν.
Ο Δίας, θεαματικός, με μέγεθος -2,9, ανατέλλει στις 7:30 μμ. και λάμπει ψηλά στο νότο πριν τα ξημερώματα. Η φαινόμενη διάμετρός του έχει φτάσει ήδη στο μέγιστό της, τα 50 δευτερόλεπτα της μοίρας. Θα βρεθεί σε αντίθεση την επόμενη εβδομάδα, στις 26 Σεπτεμβρίου.
Ο Κρόνος, με φαινόμενο μέγεθος +0,4, βρίσκεται στον ανατολικό Αιγόκερω, ένα μήνα μετά την αντίθεσή του. Ανατέλλει πριν τις 6 μμ. Η καλύτερη θέαση του πλανήτη μέσα από ένα τηλεσκόπιο θα είναι πριν τις 11 μμ. Το μήκος των δακτυλίων του είναι περίπου ίσο με το φαινόμενο πλάτος του δίσκου του Δία.
Ο Ουρανός, με μέγεθος 5,7 στον Κριό, βρίσκεται στα δυτικά του Άρη αργά το βράδυ.
Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,8, είναι στα σύνορα Υδροχόου-Ιχθύων, στα δυτικά του Δία.
