Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, απο 20-7 έως και 26-7

 

 Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 Δευτέρα, 20 Ιουλίου

Μετά το σούρουπο, ο Αλτάιρ λάμπει ψηλά στα νοτιοανατολικά. Είναι το δεύτερο φωτεινότερο αστέρι στην ανατολική πλευρά του ουρανού, μετά τον Βέγα ψηλά πάνω και στα αριστερά του. Πάνω από τον Αλτάιρ, κοιτάζοντας στο πλάτος του δαχτύλου μας με τεντωμένο βραχίονα είναι ο Ταραζέντ. Και λίγο περισσότερο από το πλάτος μια γροθιάς, κάτω αριστερά του Αλτάιρ, αναζητήστε το Δελφίνι που φαίνεται σαν να «πηδάει» προς τα αριστερά.

Με απίστευτα λεπτομερείς και επιστημονικά συναρπαστικές εικόνες να έρχονται πίσω κάθε μέρα από το New Horizons της NASA, ο Πλούτωνας είναι στην κορυφή της λίστας παρατήρησης πολλών ερασιτεχνών αστρονόμων. Ευτυχώς, ο μακρινός αυτός κόσμος έφτασε σε αντίθεση μόλις πριν από δύο εβδομάδες, και έτσι παραμένει ένας δελεαστικός στόχος όλη τη νύχτα. Λάμπει αμυδρά με μέγεθος 14,1, οπότε θα χρειαστείτε ένα 8-ιντσών ή μεγαλύτερο τηλεσκόπιο με καλά οπτικά για να τον εντοπίσετε οπτικά. Ο Πλούτωνας βρίσκεται τώρα στο βόρειο Τοξότη, δηλαδή περίπου 0,4 ° βόρεια-βορειοανατολικά του μεγέθους 3,5 ξ2 του Τοξότη.

Τρίτη, 21 Ιουλίου

Ο Αρκτούρος λάμπει πολύ ψηλά πάνω από την ημισέληνο στο σούρουπο. Ο Αρκτούρος είναι το πιο λαμπρό αστέρι του Βοώτη. Τα κύρια αστέρια του Βοώτη σχηματίζουν έναν στενό, ελαφρώς λυγισμένο χαρταετό που εκτείνεται πάνω από τον Αρκτούρο.

Η Σελήνη φτάνει στο απόγειό της, το πιο απομακρυσμένο σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 02:03 μμ. Βρίσκεται 404.835 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Γης.

 

Τετάρτη, 22 Ιουλίου

Η μέτρια ισχύος αλλά μακράς διαρκείας βροχή διαττόντων δ Υδροχοΐδες φθάνει στο μέγιστό της αυτήν την εβδομάδα. Αν και θεωρείται μια κύρια βροχή, δεν είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Μέσος όρος είναι 5-10 μετέωρα την ώρα, με μέγιστο νούμερο ένας διάττοντας ανά 5 λεπτά. Φαίνεται καλύτερα από τα νότια γεωγραφικά πλάτη και πριν από το πρώτο φως της αυγής.

Ο αστερισμός του Κύκνου, τώρα ψηλά στον ουρανό, έχει μια φήμη ως αστερισμός πλούσιος σε άστρα αλλά φτωχός σε αντικείμενα από τον βαθύ ουρανό για μικρά τηλεσκόπια. Αυτό δεν είναι κατ ανάγκη σωστό. Θα μπορούσαμε καλύτερα να πούμε ότι ο αστερισμός είναι ιδιαίτερα φωτογενής, πλούσιος σε ευρεία αστρικά πεδία όπως το νεφέλωμα της Βόρειας Αμερικής, το πλανητικό νεφέλωμα veil, το ανοιχτό αστρικό σμήνος Μ29, τα νεφελώματα cocoon και crescent ή η περιοχή γύρω από το γ του Κύκνου. Αξίζει τον χρόνο να τα παρατηρήσετε (με την βοήθεια κάποιων φίλτρων όπως το ΟΙΙΙ ή το UHC) ή φυσικά να τα φωτογραφήσετε.

Πέμπτη, 23 Ιουλίου

Κοιτάξτε νοτιοδυτικά απόψε για τον Στάχυ που λάμπει περίπου 4 ° κάτω από τη Σελήνη.

Πρώτο τέταρτο της σελήνης στις 7:05 π.μ. της Παρασκευής. Η Σελήνη βρίσκεται στην Παρθένο.

Ο Ερμής περνά πίσω από τον Ήλιο, από την οπτική γωνία της Γης, στις 10 μ.μ. Αυτό σημαίνει ότι ο πλανήτης βρίσκεται στην απέναντι πλευρά του Ήλιου από τη Γη και παραμένει κρυμμένος στο έντονο φως του αστεριού μας. Θα επιστρέψει στον ουρανό το βράδυ κατά τη διάρκεια του Αυγούστου.

Παρασκευή, 24 Ιουλίου
Η Σελήνη απόψε έχει απομακρυνθεί αρκετά από τον Στάχυ. Πολύ πιο κοντά στη Σελήνη είναι το αστέρι α του Ζυγού (Zubenelgenubi), ένα πολύ ανοιχτό διπλό αστέρι με ένα ζευγάρι κιάλια.

Όταν η Διεθνής Αστρονομική Ένωση αποφάσισε να κατατάξει τον Πλούτωνα ως «νάνο πλανήτη» το 2006, πρόσθεσαν επίσης τον μεγαλύτερο αστεροειδή, 1 Δήμητρα (Ceres), στη νέα ομάδα. Κατά μια διαβολική σύμπτωση, τα δύο αντικείμενα έχουν φτάσει σε αντίθεση αυτό το μήνα. Το διαστημόπλοιο Dawn της NASA είναι τώρα σε τροχιά γύρω από τον αστεροειδή. Η Δήμητρα είναι πολύ πιο εύκολο να εντοπιστεί αφού λάμπει με μέγεθος 7,5. Χρησιμοποιήστε κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο για να εντοπίσετε το νάνο πλανήτη στα σύνορα μεταξύ Τοξότη και Μικροσκοπίου. Όπως και με τον αμυδρότερο ξάδελφο της, τον Παλλάς, μπορείτε να επιβεβαιώσετε ότι βρήκατε την Δήμητρα σκιαγραφώντας το πεδίο και στη συνέχεια επιστρέφοντας σ ‘αυτό ένα με δύο βράδια αργότερα έτσι ώστε να δείτε ποιο «αστέρι» έχει αλλάξει θέση σε σχέση με τα άλλα αστέρια του πεδίου.

 

Σάββατο, 25 Ιουλίου

Η σελήνη, απόψε στο Ζυγό, περνάει από τον Σκορπιό και τον Τοξότη τις επόμενες νύχτες. Φυσικά, ο Κρόνος κάνει είναι ένα εντυπωσιακό θέαμα όλη αυτή την εβδομάδα. Λάμπει με μέγεθος 0,4, το πιο φωτεινό αντικείμενο σε αυτό το τμήμα του ουρανού.

 

 

Κυριακή, 26 Ιουλίου

Η προς ανατολάς κίνηση του Ουρανού σε σχέση με τα αστέρια σταματά απόψε. Αυτό το σημείο όπου ο πλανήτης φαίνεται να είναι σταθερός σηματοδοτεί την έναρξη της καλύτερης περιόδου παρατήρησης ενός εξωτερικού πλανήτη. Ο Ουρανός ανατέλλει πριν από τα μεσάνυχτα και εμφανίζεται στο νοτιοανατολικό ουρανό όταν αρχίζει το πρωινό λυκόφως. Ο πλανήτης μεγέθους 5,8 βρίσκεται στους Ιχθείς, 0,6 ° ανατολικά-νοτιοανατολικά του μεγέθους 5,2 ζ των Ιχθύων. Ένα τηλεσκόπιο αποκαλύπτει ότι ο Ουρανός έχει ένα μπλε-πράσινο δίσκο που εκτείνεται στα 3,6 “.

Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως ο Terence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide:  “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.”

Ο Adam Block από το Sky center του πανεπιστημίου της Arizona (skycenter.arizona.edu/) φωτογράφησε το νεφέλωμα της Λιμνοθάλασσας (Lagoon) σε μεγάλος βάθος, δείχνοντας απίστευτες λεπτομέρειες (http://www.adamblockphotos.com/m8-the-lagoon-nebula.html). Για το βόρειο ημισφαίριο, αυτό το νεφέλωμα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο μετά το νεφέλωμα του Ωρίωνα, καθώς μπορείτε να το δείτε με γυμνό μάτι και να το διακρίνεται εύκολα με κιάλια. Η εκπληκτική φωτεινότητα και οι περίπλοκες λεπτομέρειες το καθιστούν ένα δύσκολο αντικείμενο. Στην πραγματικότητα, η εικόνα που παρουσιάζεται παραπάνω είναι μόνο ένα μικρό μέρος του νεφελώματος. Πολλαπλά, επικαλυπτόμενα στρώματα αερίου και σκόνης αποκαλύπτουν αλλά και κρύβουν συναρπαστικά χαρακτηριστικά αυτού του αστρικού βρεφοκομείου. Το νεφέλωμα Λιμνοθάλασσα είναι περίπου 4.100 έτη φωτός μακριά και αυτή η εικόνα αποτυπώνει περίπου 40 έτη φωτός από το νεφέλωμα.

 

 

Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).

 

 ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής και ο Άρης είναι κρυμμένοι βαθιά στο φως της ανατολής του ήλιου.

Η Αφροδίτη και ο Δίας (μέγεθος -4,7 και -1,8, αντίστοιχα) παραμένουν τα δύο λαμπρά «αστέρια» μετά τη δύση του ηλίου πάνω στο δυτικό ουρανό. Βρίσκονται σε απόσταση 6° αυτή την εβδομάδα. Κινούνται όλο και πιο χαμηλά από μέρα σε μέρα.

Ο Κρόνος (μέγεθος 0,3, στον Ζυγό, πάνω και στα δεξιά από την κεφαλή του Σκορπιού) μεσουρανεί στο βραδινό λυκόφως. Κάτω και στα αριστερά του, σε απόσταση 13° είναι ο Αντάρης. Το αστέρι δ του Σκορπιού βρίσκεται ανάμεσα στον πλανήτη και τον Αντάρη.

Ο Ουρανός (μέγεθος +5,8, στους Ιχθείς) είναι στα νότιο-ανατολικά στο λυκαυγές.

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος +7,9, στον Υδροχόο) είναι στα νότια στην αρχή του λυκαυγούς (από τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη). Όσο πιο νότια, τόσο ψηλότερα θα βρεθεί.

Εδώ θα βρείτε αναλυτικούς χάρτες για τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα.