Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 20/11 έως και 26/11
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 20-11 έως 26-11
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 20 Νοεμβρίου
Όσο το λυκόφως είναι ακόμα λαμπρό, κοιτάξτε χαμηλά στα νοτιοδυτικά. Εκεί βρίσκεται ο πλανήτης Κρόνος και 5 μοίρες στα δεξιά του είναι ο μηνίσκος της Σελήνης. Με κιάλια, προσπαθήστε να εντοπίσετε τον Ερμή, 7° με 8° πιο κάτω.
Τρίτη , 21 Νοεμβρίου
Η Σελήνη σε απόγειο στις 8:54 μμ, 406.132 χιλιόμετρα μακριά μας.
Ο μηνίσκος τώρα γεμίζει και είναι όλο και πιο ψηλά το σούρουπο. Κάτω και στα δεξιά της είναι ο Κρόνος.
Τετάρτη, 22 Νοεμβρίου
Μισή ώρα πριν από την ανατολή θα βρείτε τον Δία χαμηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά. Ο γιγαντιαίος πλανήτης λάμπει με μέγεθος -1,7 και ξεχωρίζει από το λυκαυγές. Αν κοιτάξετε 8° κάτω αριστερά του Δία, θα δείτε την μεγέθους -3,9 Αφροδίτη μόλις 5° πάνω από τον ορίζοντα. Οι δύο πλανήτες ήταν σε σύνοδο την περασμένη εβδομάδα, αλλά τώρα απομακρύνονται ο ένας από τον άλλο. Ενώ ο Δίας ανεβαίνει ψηλότερα και φαίνεται καλύτερα από μέρα σε μέρα, η Αφροδίτη βυθίζεται πιο κοντά στο φως του Ήλιου και σύντομα θα εξαφανιστεί.
Η κίνηση του Ποσειδώνα προς τα δυτικά ως προς τα αστέρια του υποβάθρου σταματά σήμερα. Ο μακρινός πλανήτης εμφανίζεται στο ψηλότερο του σημείο στον νότο περίπου στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος και δύει γύρω στα μεσάνυχτα. Με μέγεθος 7,9 βρίσκεται στον Υδροχόο, 0,6° νότια του αστέρα 4ου μεγέθους λάμδα του Υδροχόου.
Πέμπτη, 23 Νοεμβρίου
Αφού δύσει ο Ήλιος απόψε, αναζητήστε χαμηλά στα νοτιοδυτικά τον Ερμή. Για τους παρατηρητές στις 35° βόρειο γεωγραφικό πλάτος, ο εσωτερικός πλανήτης βρίσκεται 7° πάνω από τον ορίζοντα 30 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. (Φαίνεται κάπως ψηλότερα όσο πιο νότια ζείτε.) Τα κιάλια θα σας βοηθήσουν να βρείτε τον πλανήτη μεγέθους -0,4 στη λάμψη του λυκόφωτος. Σήμερα είναι το αποκορύφωμα της βραδινής εμφάνισης του Ερμή, καθώς ο πλανήτης φτάνει σε μέγιστη αποχή από τον Ήλιο (22°).
Παρασκευή, 24 Νοεμβρίου
Ο γαλαξίας μας διαγράφει ένα μεγαλοπρεπές τόξο σ’ αυτή την πανοραμική εικόνα του ουρανού στο νότιο ημισφαίριο, από το αστεροσκοπείο Paranal στη Χιλή. (ESO/H.H. Heyer)
Κάθε φορά που ο Φομαλχώ διασχίζει τον μεσημβρινό στον νότο, γύρω στις 7 μμ αυτή την εβδομάδα, τα πρώτα αστέρια του Ωρίωνα ξεμυτίζουν πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα. Οι δείκτες της «κατσαρόλας» της Μεγάλης Άρκτου στέκονται όρθιοι βόρεια, ακριβώς κάτω από τον Πολικό.
Ο Κρόνος βρίσκεται πιο κοντά στον Ερμή απόψε.
Σάββατο, 25 Νοεμβρίου
Η «κατσαρόλα» της Μικρής Άρκτου κατεβαίνει στον βόρειο ουρανό το βράδυ αυτή τη χρονική περίοδο. Μετά τις 11 μμ, κρέμεται ευθεία κάτω από τον Πολικό. Ενώ τα αστέρια του καλοκαιριού και του χειμώνα παραμένουν σε θέαση ακόμα, στα τέλη Νοεμβρίου, τα αστέρια της άνοιξης δεν είναι τόσο «τυχερά». Το αστέρι στο τέλος της λαβής της «κατσαρόλας» της Μεγάλης Άρκτου, το η, με μέγεθος 1,9, κάνει βουτιά κάτω από τον ορίζοντα γύρω στις 9 μμ, για παρατηρητές νότια των 40° βόρειου γεωγραφικού πλάτους.
Κυριακή, 26 Νοεμβρίου
Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 7:04 μμ.
Η Σελήνη βρίσκεται στον αστερισμό του Υδροχόου.
Στην φωτογραφία αυτή του Miguel Claro φαίνεται η θέση του σπειροειδούς γαλαξία UGC 2838 καθώς οι ονομασίες των πιο λαμπρών αστεριών του σμήνους των Πλειάδων. Με μέγεθος 17,8, αυτός ο γαλαξίας ξεπερνά την ανθρώπινη ικανότητα να ξεχωρίζει αμυδρά αντικείμενα στο νυχτερινό ουρανό. Όμως, εντοπίζεται με κιάλια και με σχετικά μικρά τηλεσκόπια.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής και ο Κρόνος (μεγέθη -0,4 και +0,5, αντίστοιχα) βρίσκονται πολύ χαμηλά πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα, 20 με 30 λεπτά μετά τη δύση του Ήλιου.
Η Αφροδίτη, ο Άρης και ο Δίας, (μεγέθη -3,9, +1,7, και -1,7, αντίστοιχα), ανατέλλουν στην αρχή του λυκαυγούς και λάμπουν χαμηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά.
Πρώτα βγαίνει ο Άρης, ο πιο αμυδρός απ’ τους τρείς. Είναι στην Παρθένο και ολοένα ανεβαίνει ψηλότερα. Ο Στάχυς βρίσκεται κάτω και στα αριστερά του.
Ο Δίας εμφανίζεται αρκετά κάτω απ’ τον Άρη και τον Στάχυ.
Η Αφροδίτη ανατέλλει κάτω και στα αριστερά του Δία μέσα στο φως του λυκαυγούς. Η απόσταση των δύο πιο λαμπρών πλανητών μεγαλώνει και φτάνει στις 13 μοίρες στις 25 Νοεμβρίου.
Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα νοτιοανατολικά και νότια, αντίστοιχα, το βράδυ. Ο Ποσειδώνας είναι μόνο 0,6° νότια από το λάμδα του Υδροχόου.
Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.
