Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 22-5 έως 28-5

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 22-5 έως και 28-5 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Δευτέρα, 22 Μαΐου

Η ημισέληνος λάμπει κάτω δεξιά από την Αφροδίτη απόψε, όπως φαίνεται παρακάτω. Το τρίο του Άρη, του Πολυδεύκη και του Κάστορα βρίσκεται από πάνω τους. Η Σελήνη κινείται κατά μήκος της Αφροδίτης στο βραδινό λυκόφως, όπως έκανε και τον περασμένο μήνα. Αλλά τις επόμενες νύχτες περνάει κοντά και από τον Άρη, ο οποίος τον περασμένο μήνα ήταν πιο μακριά.

Τρίτη,  23 Μαΐου

Η Σελήνη περνάει 2,5° βόρεια της Αφροδίτης.

Ο πλανήτης σχηματίζει τώρα το σημείο ενός ανάποδου τριγώνου με τα φωτεινά αστέρια Κάστορα (πάνω δεξιά) και Πολυδεύκη (πάνω αριστερά) να δημιουργούν τη βάση. Με μέγεθος -4, ο πλανήτης ξεπερνά κατά πολύ τα αστέρια 1^ου μεγέθους των Διδύμων. Μέσω ενός τηλεσκοπίου, η Αφροδίτη δείχνει ένα αξιόλογο δίσκο πλάτους 21” που είναι 56% φωτισμένος. Αν δείτε με το τηλεσκόπιο σας τον Κάστορα, θα διαπιστώσετε ότι αυτό το αστέρι διαχωρίζεται εύκολα σε δύο αστέρια, μόλις λίγα δευτερόλεπτα μεταξύ τους. Το φωτεινότερο από αυτά έχει μέγεθος 1,9, ενώ το αμυδρότερο είναι 3^ου μεγέθους.

Τετάρτη, 24 Μαΐου

Αν κοιτάξετε πολύ ψηλά προς τον νότο αφού βραδιάσει, το πιο λαμπρό αστέρι που θα δείτε σε εκείνη την περιοχή θα είναι ο Αρκτούρος, με χρώμα χρυσαφί-κιτρινωπό.  Αν τραβήξουμε μια νοητή γραμμή από τον Αρκτούρο προς το πιο λαμπρό άστρο του Βόρειου Στεφάνου και την προεκτείνουμε άλλο τόσο θα βρεθούμε μέσα στο τραπέζιο του αστερισμού του Ηρακλή όπου και βρίσκεται το πιο φωτεινό σφαιρωτό  σμήνος του βορείου ημισφαιρίου, το Μ13. Το Μ13 είναι ένα από τα πιο αξιοπρόσεκτα και τα πιο γνωστά σφαιρωτά σμήνη. Διακρίνεται εύκολα με κιάλια, στον αστερισμό του Ηρακλή. Είναι μια τεράστια συγκέντρωση από περισσότερα από 100.000 αστέρια που καταλαμβάνουν μια έκταση ίση με 150 έτη φωτός, κατά μήκος. Απέχει από εμάς 20.000 έτη φωτός και έχει ηλικία πάνω από 12 δισεκατομμύρια έτη !

 

Πέμπτη, 25 Μαΐου

Μετά την κατώτερη σύνοδό του την πρώτη του μήνα, ο Ερμής έχει μετακινηθεί στον πρωινό ουρανό. Περίπου 30 λεπτά πριν από την ανατολή του ηλίου σήμερα το πρωί, θα βρείτε τον Ερμή περίπου 4 ° ψηλά, κάτω αριστερά (ανατολικά) του Δία. Πολύ μακρύτερα, πάνω δεξιά του Δία είναι ο Κρόνος, ανεβάζοντας τον αριθμό των πλανητών με γυμνό μάτι στον πρωινό ουρανό σε τρεις. (Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας είναι επίσης πάνω από τον ορίζοντα, αλλά ο πρώτος είναι ακόμα πολύ κοντά στον Ήλιο και ο δεύτερος απαιτεί κιάλια για να εντοπιστεί.)

Ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος έχει τώρα μέγεθος 0,8. Θα συνεχίσει να γίνεται ελαφρώς λαμπρότερος καθώς οδεύει προς τη μέγιστη δυτική αποχή σε λίγες ημέρες, όταν θα φτάσει σε μέγεθος 0,5. Μέσω ενός τηλεσκοπίου, ο Ερμής εμφανίζει δίσκο 9″. Είναι μια λεπτή ημισέληνος 32% φωτισμένη.

Η Σελήνη φτάνει στο απόγειο της, το πιο απομακρυσμένο σημείο από τη Γη στην τροχιά της. Εκείνη τη στιγμή, θα βρίσκεται 404.509 χιλιόμετρα μακριά. Ο δορυφόρος μας βρίσκεται τώρα ακριβώς στα σύνορα μεταξύ Καρκίνου και Λέοντα, μεταξύ του Άρη στα δυτικά του και του φωτεινού Βασιλίσκου (Regulus) στα ανατολικά του.

 

Παρασκευή, 26 Μαΐου

Δεν χρειάζεται ένα τηλεσκόπιο για να δείτε κάποιους όμορφους  γαλαξίες της  άνοιξης. Με κιάλια 10×50, σαρώστε  περίπου 3 ° νοτιοανατολικά του 3^ου μεγέθους θήτα (θ)του Λέοντα,    το αστέρι που σηματοδοτεί την δεξιά ορθή γωνία του Λέοντα. Εκεί θα δείτε  το ζεύγος των σπειροειδών γαλαξιών με αριθμό καταλόγου  M65 και M66. Μόλις 0,6 ° βόρεια απ’ αυτό  το δίδυμο βρίσκεται ένας τρίτος σπειροειδής, ο NGC 3628, αλλά θα πρέπει να έχετε  15×70 κιάλια για να τον εντοπίσετε.

Σάββατο, 27 Μαΐου

Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 6:23 μμ.

Στις 27 Μαΐου, ο Δίας γίνεται όλο και πιο εύκολο να εντοπιστεί χαμηλά στην ανατολή την αυγή. Ο «μικρός» Ερμής μόλις που εμφανίζεται πιο χαμηλά. Χρησιμοποιήστε ένα ζευγάρι κιάλια.

Κυριακή, 28 Μαΐου

Είναι ακόμα άνοιξη, αλλά το θερινό τρίγωνο είναι πάνω στην ανατολή από τις 11 περίπου. Το πάνω αστέρι του είναι ο Βέγας, το οποίο και εξουσιάζει ψηλά τον ανατολικό ουρανό. Ο Ντενέμπ  είναι το φωτεινότερο αστέρι κάτω και στα αριστερά του Βέγα.  Κοιτάξτε ακόμα μακρύτερα κάτω και στα δεξιά του Βέγα για τον Αλτάιρ που ανατέλλει.

Είναι ακόμα άνοιξη, αλλά το θερινό τρίγωνο είναι πάνω στην ανατολή από τις 11 περίπου. Το πάνω αστέρι του είναι ο Βέγας, το οποίο και εξουσιάζει ψηλά τον ανατολικό ουρανό. Ο Ντενέμπ  είναι το φωτεινότερο αστέρι κάτω και στα αριστερά του Βέγα.  Κοιτάξτε ακόμα μακρύτερα κάτω και στα δεξιά του Βέγα για τον Αλτάιρ που ανατέλλει.

 

Αυτή η καλλιτεχνική απεικόνιση αντιπροσωπεύει τον βραχώδη εξωπλανήτη GJ 486 b, ο οποίος περιφέρεται γύρω από έναν ερυθρό νάνο που είναι μόνο 26 έτη φωτός μακριά στον αστερισμό της Παρθένου. Παρατηρώντας τη διέλευση του GJ 486 b μπροστά από το αστέρι του, οι αστρονόμοι αναζήτησαν σημάδια ατμόσφαιρας. Ανίχνευσαν σημάδια υδρατμών. Ωστόσο, προειδοποιούν ότι ενώ αυτό μπορεί να είναι ένα σημάδι μιας πλανητικής ατμόσφαιρας, το νερό θα μπορούσε να βρίσκεται στο ίδιο το αστέρι και να μη προέρχεται καθόλου από τον πλανήτη.

Credits: NASA, ESA, CSA, Joseph Olmsted (STScI)

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

 

 Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής είναι κρυμμένος στη λάμψη της ανατολής του Ήλιου. Μπορεί να εντοπιστεί πολύ χαμηλά στην ανατολή στο τέλος της εβδομάδας.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,3, στους Διδύμους) είναι το λαμπρό «Βραδινό Αστέρι» στα δυτικά κατά τη διάρκεια του βραδινού λυκόφωτος και αργά το βράδυ. Αυτό το μήνα λάμπει στο πιο ψηλότερο σημείο του! Δύει 2 ώρες μετά το ηλιοβασίλεμα.

Με τηλεσκόπιο, η Αφροδίτη δείχνει έναν δίσκο (21 δευτερόλεπτα της μοίρας, 54% φωτισμένος). Ο δίσκος θα γίνει μια μεγαλύτερη, δραματικά λεπτή ημισέληνος που θα φέγγει χαμηλότερα από τα μέσα Ιουνίου έως και τα μέσα Ιουλίου.

Ο Άρης συνεχίζει να χάνει σε λαμπρότητα. Είναι πάνω αριστερά της Αφροδίτης και κοντά στα αστέρια των Διδύμων. Έχει μέγεθος +1,6 και φαινόμενη διάμετρο μόνο 5”. Βρίσκεται ψηλά στο νότο πριν τα μεσάνυχτα.

Ο Δίας αρχίζει να φαίνεται πολύ χαμηλά στο λυκαυγές στα ανατολικά, στον αστερισμό του Κριού. Κοιτάξτε 40 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου.

Ο Κρόνος, με μέγεθος +1,0 στον αμυδρό Υδροχόο, φαίνεται χαμηλά στο λυκαυγές. Δοκιμάστε να τον εντοπίσετε με ένα ζευγάρι κιάλια πριν την ανατολή του Ήλιου.

Ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας δεν φαίνονται στον ουρανό αφού είναι πολύ χαμηλά στο βραδινό και πρωινό λυκόφως, αντίστοιχα.