Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα από 22/12/2014 έως και 28/12/2014

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο την περίφημη ερυθρά  κηλίδα του Δία. Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει μέχρι μια ώρα πριν και μια ώρα μετά την αναγραφόμενη ώρα.

Δευτέρα, 22 Δεκεμβρίου

  • Η μετεωρική βροχή Αρκτίδες κορυφώνεται σήμερα, πριν την αυγή. Το ακτινοβόλο σημείο της  – το σημείο από το οποίο τα μετέωρα φαίνεται να προέρχονται, βρίσκεται στον αστερισμό της Μικρής Άρκτου, κοντά στην κορυφή του μπολ του Μικρής Άρκτου. Το σημείο αυτό είναι ορατό στο βορρά όλο το βράδυ, αλλά σκαρφαλώνει ψηλότερα όσο πλησιάζει το ξημέρωμα. Με τη Σελήνη απούσα στον ουρανό όλη τη νύχτα, οι παρατηρητές που θα έχουν καθαρό ουρανό θα πρέπει να είναι σε θέση να δουν 10 Αρκτίδες την ώρα.

 

  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:54 π.μ. της Τρίτης.

Τρίτη, 23 Δεκεμβρίου

  • Τώρα η ημισέληνος φαίνεται ευκολότερα στο βραδινό λυκόφως. Η Αφροδίτη είναι χαμηλά στον ορίζοντα από κάτω της. Τις επόμενες ημέρες ανεβαίνει ψηλότερα.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 1:45 π.μ. της Τετάρτης.

Τετάρτη, 24 Δεκεμβρίου

  • Ο Άρης βρίσκεται στα αριστερά της, όλο και φωτεινότερης ημισελήνου, όπως φαίνεται παραπάνω.
  • Η σελήνη φτάνει σε περίγειο στις 6:43 μ.μ., 364.797 χιλιόμετρα μακριά μας.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 7:32 π.μ. της Πέμπτης.

Πέμπτη, 25 Δεκεμβρίου

  • Αν ψάχνετε για ένα αστέρι των Χριστουγέννων για να σηματοδοτήσει τις διακοπές, δεν μπορείτε να διαλέξετε άλλο από το λαμπρό Σείριο. Το πιο λαμπρό αστέρι στον ουρανό (μετά τον Ήλιο, φυσικά) λάμπει σε μέγεθος -1.5. Αυτό τον καθιστά σχεδόν τέσσερις φορές φωτεινότερο από το επόμενο πιο λαμπρό αστέρι ορατό από τα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη: τον Αρκτούρο στον αστερισμό του Βοώτη. Τώρα, ο Σείριος ανατέλλει λίγο μετά τις 19:00 και ανεβαίνει στα νοτιοανατολικά τις βραδινές ώρες.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 3:23 π.μ. της Παρασκευής.

Παρασκευή, 26 Δεκεμβρίου

  • Ο Άρης εμφανίζεται περίπου 20° ψηλά στο νοτιοδυτικό ουρανό μια ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα αυτή την εβδομάδα. Λάμποντας με μέγεθος 1.1, ο κόκκινος πλανήτης ξεχωρίζει ανάμεσα στα αστέρια του Αιγόκερου. Αυτό το βράδυ, βρίσκεται δυτικά του μεγέθους 2,8 δέλτα (δ) του Αιγόκερου, το οποίο είναι το λαμπρότερο άστρο του αστερισμού. Δυστυχώς, ο δίσκος του Άρη εμφανίζεται μόνο 5″ σε διάμετρο και δείχνει μικρή λεπτομέρεια μέσα από ένα τηλεσκόπιο.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:14 μ.μ.  

Σάββατο, 27 Δεκεμβρίου

  • Ακόμα και μέσα από τα φώτα της πόλης φαίνεται το θερινό τρίγωνο το οποίο δύει στον δυτικό ουρανό και πολύ σύντομα δεν θα φαίνεται καθόλου στον ουρανό . Όμως, ο αστερισμός του Ωρίωνα κυριαρχεί στον ουρανό όλο το βράδυ και κατά κάποιο τρόπο μας κρατάει συντροφιά στους δύσκολους μήνες του χειμώνα.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:01 π.μ. της Κυριακής.

Κυριακή, 28 Δεκεμβρίου

  • Πρώτο τέταρτο της σελήνης στις 8:33 μ.μ. Ο δορυφόρος μας αρχίζει να ξεχωρίζει μετά τη δύση του ήλιου. Μετά τις 6 μ.μ. βρίσκεται στο νότο, στον αστερισμό των Νότιων Ιχθύων.
  • Αν κοιτάξετε ψηλά στον βορρά νωρίς το βράδυ, θα δείτε τον αστερισμό της Κασσιόπης σε σχήμα Μ. Τα τρία πιο φωτεινά άστρα σχηματίζουν την αριστερή πλευρά του.
  • Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:52 μετά τα μεσάνυχτα.

 

Ο γνωστός αστροφωτογράφος Damian Peach φωτογράφησε τον κομήτη  Lovejoy (C/2014 Q2), ένα όμορφο με κιάλια, αντικείμενο  στο νότιο ημισφαίριο. Ο  κομήτης θα προχωρήσει βόρεια τις τελευταίες ημέρες του Δεκεμβρίου. Η φωτογραφία αυτή βγήκε στις 16 Δεκεμβρίου με ένα τηλεσκόπιο 20 ιντσών CDK και μια FLI CCD κάμερα. Περιμένουμε τον κομήτη στους αστερισμούς του Βορείου ημισφαιρίου (Ηριδανό – Ταύρο – Κριό) τον Ιανουάριο του 2015.

 

  • Θέλετε να γίνετε καλύτερος ερασιτέχνης αστρονόμος; Μάθετε τη θέση των αστερισμών με βάση τα πιο λαμπρά αστέρια τους και τους σχηματισμούς τους. Αυτό είναι το κλειδί για να εντοπίσετε και τα διάφορα αντικείμενα από το βαθύ ουρανό με κιάλια ή με τηλεσκόπιο. Ένας πολύ χρήσιμος οδηγός για εύκολο εντοπισμό των αστερισμών σε όλο τον ουρανό είναι το βιβλίο The Monthly Sky Guide (εκδόσεις ΠΛΑΝΗΤΑΡΙΟ Θεσσαλονίκης).
  • Μπορεί ένα αυτοματοποιημένο τηλεσκόπιο να αντικαταστήσει τους αστροχάρτες; Όπως οTerence Dickinson και ο Alan Dyer λένε στο Backyard Astronomer’s Guide:  “Δεν μπορεί κανείς να εκτιμήσει πλήρως το σύμπαν, αν δεν αναπτύξει την ικανότητα να βρίσκει πράγματα στον ουρανό και αν δεν κατανοεί τις ουράνιες κινήσεις. Αυτή η γνώση κατακτάται μόνο όταν κάποιος αφιερώνει χρόνο κάτω από τα αστέρια με φιλομάθεια και με έναν αστροχάρτη στα χέρια.” Χωρίς αυτά, “Ο ουρανός ποτέ δεν γίνεται ένα φιλικό μέρος.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
  • Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.
  • Ο Ερμής χάνεται στο φως της δύσης του ήλιου.
  • Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9) αρχίζει να εμφανίζεται μετά τη δύση του ηλίου μόλις πάνω από το νοτιοδυτικό ορίζοντα. Θα την εντοπίσετε ευκολότερα αν κοιτάξετε με ένα ζευγάρι κιάλια. Η Αφροδίτη αρχίζει μια μακριά αλλά και αργή πορεία στο βραδινό ουρανό που θα διαρκέσει μέχρι το καλοκαίρι.
  • Ο Άρης (μέγεθος +1,1, στον Αιγόκερο) παραμένει χαμηλά στα νοτιοδυτικά το σούρουπο.
  • Ο Δίας (με μέγεθος -2,4  στον δυτικό Λέοντα) ανατέλλει στις 9 μ.μ. και λάμπει ψηλά στα νότια πριν το λυκαυγές. Πιο κάτω από τον πλανήτη είναι ο Βασιλίσκος.
  • Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,5, ανάμεσα στο Ζυγό και τον Σκορπιό) βγαίνει στον πρωινό ουρανό χαμηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά, πολύ πιο κάτω από τον Αρκτούρο. Θα τον βρείτε αρκετά πάνω από τον Αντάρη στο φως του λυκαυγούς.
  • Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθείς) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα νότια και νοτιοδυτικά, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Για τις ακριβείς θέσεις των δυο αυτών μακρινών πλανητών συμβουλευτείτε τους χάρτες:  http://d366w3m5tf0813.cloudfront.net/wp-content/uploads/WEB_Uranus_Neptune_2014.pdf
Επιστροφή στην κορυφή κουμπί