Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 23-5 έως 29-5
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 23-5 έως και 29-5 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 23 Μαΐου
Το «Θερινό Τρίγωνο» είναι πλέον ορατό πριν από τα μεσάνυχτα, αγκυροβολημένο στα τρία αστέρια, τον Ντενέμπ στον Κύκνο, τον Αλτάιρ στον Αετό, και τον Βέγα στη Λύρα. Αυτός ο γνωστός σχηματισμός του καλοκαιριού ανατέλλει νωρίτερα από νύχτα σε νύχτα και σύντομα θα ανέβει σε μεγάλο ύψος κατά τη διάρκεια των πιο σκοτεινών ωρών της νύχτας.
Ενώ ο Ντενέμπ είναι το λαμπρότερο αστέρι στον Κύκνο, σηματοδοτεί την ουρά του κύκνου. Το κεφάλι του, ο Αλμπιρέο, αποτελεί ένα εκπληκτικό θέαμα αν παρατηρηθεί ακόμα και με ένα μικρό τηλεσκόπιο. Το αστέρι χωρίζεται σε δύο πανέμορφα αστέρια με μεγάλο χρωματικό κοντράστ: ένα πρωτεύον 3ου μεγέθους που λάμπει με χρυσαφί χρώμα και ένα μπλε-λευκό δευτερεύον, 5ου μεγέθους.
Τρίτη, 24 Μαΐου
Η Σελήνη (σε φθίνουσα φάση) περνάει κάτω από τη νοητή γραμμή που σχηματίζεται από τους πλανήτες στον πρωινό ουρανό. Σήμερα, το φεγγάρι είναι περίπου 4 μοίρες κάτω από τον Δία και τον Άρη. Χρησιμοποιήστε ένα ζευγάρι κιάλια για καλύτερη θέαση.
Τετάρτη, 25 Μαΐου
Μπορείς να δεις το μεγάλο σμήνος αστεριών της Κόμης της Βερενίκης; Η φωτορύπανση του τόπου παρατήρησης σας το κρύβει από τη θέα, ή απλά δεν ξέρετε ακριβώς που να ψάξετε; Βρίσκεται στα 2/5 της απόστασης, από την Ντενέμπολα, την άκρη της ουράς του Λέοντα, μέχρι τον Αλκάιντ, το τέλος της λαβής του σχηματισμού της «κατσαρόλας». Τα λαμπρότερα μέλη του σμήνους σχηματίζουν ένα ανεστραμμένο Y. Ολόκληρο το σμήνος έχει πλάτος περίπου 4°. Φαίνεται σαν μια μεγάλη, αμυδρή, ακανόνιστη λάμψη σε έναν σκοτεινό ουρανό. Σχεδόν γεμίζει το οπτικό πεδίο με ένα ζευγάρι κιάλια.
Πέμπτη, 26 Μαΐου
Περίπου 45 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου, η Σελήνη βρίσκεται μόλις 1 μοίρα κάτω από την Αφροδίτη.
Παρασκευή, 27 Μαΐου
Πόσο σύντομα μετά από το ηλιοβασίλεμα μπορείτε να διακρίνετε τον Αντάρη να βγαίνει από τα νοτιοανατολικά; Ο Αντάρης, ένας τεράστιος ερυθρός γίγαντας, είναι το αστέρι 1ου μεγέθους που χαρακτηρίζει την καρδιά του Σκορπιού. Θα δείτε ένα μεγάλο μέρος του αστερισμού αρκετές ώρες μετά. Η φαινόμενη λαμπρότητα του Αντάρη μας εξαπατά λόγω της μεγάλης απόστασής του από τη Γη, 600 έτη φωτός. Το αστέρι είναι στην πραγματικότητα 12.000 φορές φωτεινότερο από τον ήλιο μας!
Σάββατο, 28 Μαΐου
Ο φωτεινός Δίας και ο αμυδρός Άρης είναι σε σύνοδο, σε απόσταση 0,5°, νωρίς το πρωί της Κυριακής 29 Μαΐου, όπως φαίνεται παρακάτω. Κοιτάξτε ανατολικά-νοτιοανατολικά, όχι πολύ ψηλά.
Κυριακή, 29 Μαΐου
Αν κοιτάξετε πολύ ψηλά προς τον νότο αφού βραδιάσει, το πιο λαμπρό αστέρι που θα δείτε σε εκείνη την περιοχή θα είναι ο Αρκτούρος, με χρώμα χρυσαφί-κιτρινωπό. Αν τραβήξουμε μια νοητή γραμμή από τον Αρκτούρο προς το πιο λαμπρό άστρο του Βόρειου Στεφάνου και την προεκτείνουμε άλλο τόσο θα βρεθούμε μέσα στο τραπέζιο του αστερισμού του Ηρακλή όπου και βρίσκεται το πιο φωτεινό σφαιρωτό σμήνος του βορείου ημισφαιρίου, το Μ13.
Το γιγαντιαίο κόκκινο νεφέλωμα (NGC 2014) και ο μικρότερος μπλε γείτονάς του (NGC 2020) αποτελούν μέρος μιας τεράστιας περιοχής που σχηματίζει αστέρια στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, ενός δορυφόρου γαλαξία του Γαλαξία μας, που βρίσκεται 163.000 έτη φωτός μακριά. Αυτή η εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble αποκαλύπτει πώς νεαρά, τεράστια, ενεργητικά αστέρια σμιλεύουν και φωτίζουν την περιοχή γέννησής τους με ισχυρούς ανέμους και υπεριώδη ακτινοβολία. Με τη φωτογραφία αυτή που της δόθηκε το όνομα “Κοσμικός Ύφαλος”, το Hubble γιόρτασε τα 30 χρόνια εξερεύνησης του διαστήματος.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής είναι κρυμμένος στο φως του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4.0) ανατέλλει στην αρχή του λυκαυγούς. Θα συνεχίζει να κάνει το ίδιο μέχρι και τον Αύγουστο.
Ο Άρης και ο Δίας, πολύ διαφορετικοί σε μέγεθος, +0,7 και -2,2, αντίστοιχα, λάμπουν μαζί στα ανατολικά-νοτιοανατολικά, πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Θα βρεθούν σε μια πολύ κοντινή σύνοδο στις 29 Μαΐου.
Ο Κρόνος, με φαινόμενο μέγεθος +0,8, βρίσκεται στον Αιγόκερω περίπου 40° πάνω και στα δεξιά του Δία.
Ο Ουρανός βρίσκεται μέσα στο φως του Ήλιου.
Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,9, βρίσκεται περίπου 8° πάνω δεξιά του Δία πριν την αρχή της αυγής.