Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 24-10 έως 30-10
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 24-10 έως και 30-10 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι στην πραγματικότητα ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα. Ένα μπλε ή πράσινο φίλτρο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση του κοντράστ στον Δία.
Δευτέρα, 24 Οκτωβρίου
Ο Ερμής είναι πλέον μια πρόκληση για να τον εντοπίσετε τα πρωινά, αλλά σήμερα συγκεκριμένα, αξίζει να δοκιμάσετε να τον βρείτε. Μισή ώρα πριν από την ανατολή του ηλίου, ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος έχει ύψος περίπου 4° στα ανατολικά. Με λαμπρό μέγεθος -1,1, ο Ερμής «κρέμεται» 1° ακριβώς κάτω (νοτιοανατολικά) από το λεπτότερο κομμάτι της Σελήνης, το οποίο είναι μόλις μία ημέρα πριν από τη φάση της «νέας». Με ένα ζευγάρι κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο ευρέως πεδίου απολαύστε το ζευγάρι, αλλά φροντίστε να απομακρύνετε τυχόν οπτικά βοηθήματα αρκετά λεπτά πριν από την ανατολή του Ήλιου.
Σήμερα το πρωί, Αμερικανοί παρατηρητές θα δουν τη Σελήνη να αποκρύπτει τον Ερμή. Όμως, σημειώστε ότι αυτή είναι μια δύσκολη παρατήρηση γιατί ο Ήλιος είναι κοντά (10 ° μακριά), οπότε θα πρέπει να λάβετε σημαντικές προφυλάξεις. Ποτέ μην σαρώνετε τυχαία τον ουρανό κατά τη διάρκεια της ημέρας για οποιονδήποτε στόχο. Μόνο έμπειροι παρατηρητές που ξέρουν πώς να προστατεύουν τα μάτια τους και να χρησιμοποιούν το ρομποτικό τους τηλεσκόπιο κατά τη διάρκεια της ημέρας θα πρέπει να προσπαθήσουν να δουν αυτό το γεγονός.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 8:08 μμ.
Τρίτη, 25 Οκτωβρίου
Νέα Σελήνη στις 1:50 μμ.
Η Σελήνη πέρασε μπροστά από τον Ερμή χθες. Σήμερα, φτάνει στη Νέα φάση στις 1:50 μμ., και αρκετές ώρες αργότερα, περνάει μπροστά από τον Ήλιο ως μερική έκλειψη Ηλίου. Αυτό το γεγονός είναι ορατό από το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, τη βορειοανατολική Αφρική, τη νοτιοδυτική Ασία, τη Μέση Ανατολή, την Ινδία και τμήματα της Ρωσίας. Μερική έκλειψη Σελήνης συμβαίνει όταν η Σελήνη ολισθαίνει πολύ ψηλά ή χαμηλά για να καλύψει ολόκληρο το δίσκο του Ήλιου. Αυτό σημαίνει επίσης ότι η οπτική προστασία από τον Ήλιο πρέπει να φοριέται υπάρχει καθ’ όλη τη διάρκεια της έκλειψης, ακόμη και στο μέγιστο, σε αντίθεση με τις ολικές εκλείψεις όπου μπορείτε να αφαιρέσετε τα γυαλιά σας για τις σύντομες στιγμές της ολικότητας. Δεν είναι ποτέ ασφαλές να κοιτάξετε χωρίς ηλιακό φίλτρο τον Ήλιο σε οποιοδήποτε σημείο κατά τη διάρκεια μιας μερικής έκλειψης.
Η ώρα της έκλειψης και το ποσοστό του Ήλιου που θα καλύψει η Σελήνη εξαρτώνται από την τοποθεσία σας.- Από την Ελλάδα η κάλυψη του σεληνιακού δίσκου είναι περίπου 38%. Διαβάστε περισσότερα για την έκλειψη στην τοποθεσία σας: https://www.timeanddate.com/live/eclipse-solar-2022-october-25
Δείτε πως θα μοιάζει η έκλειψη: https://eclipse.gsfc.nasa.gov/SEanimate/SEanimate2001/SE2022Oct25P.GIF
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 1:55 πμ. της Τετάρτης.
Τετάρτη, 26 Οκτωβρίου
Ο Άρης έχει μεγαλώσει από 12″ σε 15″ σε φαινόμενη διάμετρο αυτόν τον μήνα καθώς πλησιάζει η αντίθεσή του στο τέλος του έτους. Αυτό σημαίνει ότι τώρα είναι η ώρα να εξασκηθείτε στην παρατήρηση και τη λήψη εικόνων βίντεο των επιφανειακών χαρακτηριστικών του Κόκκινου Πλανήτη καθώς γίνονται πιο ορατά όσο περνάει ο χρόνος.
Τώρα στον Ταύρο, ο Άρης έχει μέγεθος -1,1, ξεπερνώντας κατά πολύ τον φωτεινό κόκκινο γίγαντα Aldebaran με μέγεθος 0,1. Ο Κόκκινος Πλανήτης βρίσκεται τώρα ανάμεσα στις άκρες των κέρατων του Ταύρου: Alheka, 3ου μεγέθους και Elnath, 2ου μεγέθους. Κινείται ανατολικά με φόντο τα αστέρια κάθε βράδυ. Μέχρι το τέλος του μήνα, θα έχει σταματήσει αυτή την κίνηση και θα αρχίσει να κινείται πίσω προς το πρόσωπο του Ταύρου για να συναντηθεί με τον Aldebaran και τις Υάδες.
Ο Άρης περιστρέφεται ελαφρώς πιο αργά από τη Γη, πράγμα που σημαίνει ότι από τη δική μας οπτική γωνία, τα χαρακτηριστικά φαίνεται να πάνε προς τα πίσω από νύχτα σε νύχτα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 9:46 μμ.
Πέμπτη, 27 Οκτωβρίου
Ο Δίας λάμπει στα νοτιοανατολικά νωρίς το βράδυ. Κάτω απ’ αυτόν είναι ο 2ου μεγέθους Diphda (βήτα του Κήτους). Κοιτάξτε στα δεξιά του Diphda και θα δείτε τον 1ου μεγέθους Φομαλχώ, το στόμα του Ιχθύ. αριών. Είναι το αστέρι άλφα του Νότιου Ιχθύ.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 03:33 πμ. της Παρασκευής.
Παρασκευή, 28 Οκτωβρίου
Ο Αλτάιρ, το πιο νότιο αστέρι από το περίφημο θερινό τρίγωνο είναι και το πιο ψυχρό από τα τρία. Και τα τρία άστρα λάμπουν εκπέμποντας λευκό φως πράγμα που μας λέει ότι είναι πιο θερμά από τον κίτρινο μας ήλιο. Η θερμοκρασία του Αλτάιρ είναι 13.000 βαθμούς F ενώ ο Βέγας και ο Ντενέμπ έχουν περίπου 17.000 βαθμούς. Ο Αλτάιρ είναι πιο κοντά από τους τρεις. Το φως του παίρνει περίπου 17 χρόνια για να φθάσει σε εμάς.
Η Αίγα του Ηνίοχου (Capella) είναι το φωτεινότερο αστέρι χαμηλά στα βορειοανατολικά καθώς πλησιάζει το σκοτάδι μετά το σούρουπο. Η γραμμή που σχηματίζεται μεταξύ της Αίγας και του Πολικού περνά μέσω ενός μάλλον κενού μέρους του ουρανού που προσδιορίζεται με το όνομα Καμηλοπάρδαλης. Ο αστερισμός είναι σχετικά νέος. Δημιουργήθηκε το 1614.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 11:24 μμ.
Σάββατο, 29 Οκτωβρίου
Αυτή η εβδομάδα προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία για να δείτε το ζωδιακό φως. Από το βόρειο ημισφαίριο, η αρχή του φθινοπώρου είναι η καλύτερη εποχή του χρόνου για την παρατήρηση αυτής της φευγαλέας λάμψης πριν από την ανατολή. Φαίνεται λίγο πιο αμυδρό από τον Γαλαξία μας, οπότε θα χρειαστείτε έναν ασέληνο ουρανό και μια τοποθεσία που να βρίσκεται μακριά από την πόλη. Ψάξτε για την κωνικού σχήματος λάμψη, η οποία σκοπεύει σχεδόν κατ’ ευθείαν προς τα πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα, λίγο πριν αρχίσει το πρωινό λυκόφως. Η Σελήνη απουσιάζει θα απουσιάζει από τον πρωινό ουρανό για αρκετές ημέρες.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 5:11 πμ. της Κυριακής.
Κυριακή, 30 Οκτωβρίου
Αυτή την εποχή του έτους, το αστέρι στα βορειοανατολικά περίπου στις 9:00 μ.μ. είναι η Αίγα, στον αστερισμό του Ηνίοχου, το 6ο λαμπρότερο αστέρι στον ουρανό. Πολύ συχνά, πολλοί άνθρωποι βλέπουν το αστέρι αυτό χαμηλά. Δεν γνωρίζουν και αναρωτούνται τι είναι αυτές οι κόκκινες και πράσινες λάμψεις στον ουρανό. Η Αίγα είναι ένα «χρυσαφί» αστέρι. Εάν θα μπορούσατε να ταξιδεύατε προς αυτό στο διάστημα, θα βλέπατε ότι είναι στην πραγματικότητα δύο χρυσαφιά αστέρια, και τα δύο έχουν κατά προσέγγιση την ίδια θερμοκρασία με το τοπικό μας αστέρι, τον ήλιο. Όμως, και τα δύο είναι μεγαλύτερα και φωτεινότερα από τον ήλιο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 1:03 πμ. της Δευτέρας.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής είναι χαμηλά πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα νωρίς το πρωί. Είναι λαμπρός, με μέγεθος -1,0.
Η Αφροδίτη είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο.
Ο Άρης, μέγεθος -1,0 στον ανατολικό Ταύρο, ανατέλλει μετά τις 8 μμ. και βρίσκεται ψηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά για το υπόλοιπο της νύχτας. Ο δίσκος του πλανήτη είναι μικρός, 15” σε διάμετρο. Θα βρεθεί στην κοντινότερή του απόσταση την 1η Δεκεμβρίου. Τότε η φαινόμενη διάμετρος του θα έχει φτάσει τα 17,2”.
Ο Δίας, θεαματικός, με μέγεθος -2,8, ανατέλλει πριν τις 6 μμ. και λάμπει ψηλά στα νοτιοδυτικά πριν τα ξημερώματα. Η φαινόμενη διάμετρός του είναι 48 δευτερόλεπτα της μοίρας. Ήταν σε αντίθεση πριν από ένα μήνα περίπου. Ο Δίας αυτή την εποχή είναι πολύ κοντά στο περιήλιο του στην 12ετή τροχιά του γύρω από τον Ήλιο.
Ο Κρόνος, με φαινόμενο μέγεθος +0,7, βρίσκεται στον ανατολικό Αιγόκερω και φέγγει στο νότο νωρίς το βράδυ. Η καλύτερη θέαση του πλανήτη μέσα από ένα τηλεσκόπιο θα είναι μετά τις 8 μμ.
Ο Ουρανός, με μέγεθος 5,6 στον Κριό, βρίσκεται ψηλά στα ανατολικά αργά το βράδυ. Χρειάζεται ένα τηλεσκόπιο ή ένα ζευγάρι κιάλια για να παρατηρηθεί.
Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,8, είναι στα σύνορα Υδροχόου-Ιχθύων, περίπου 8° στα δυτικά του Δία.
