Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 25-1 έως και 31-1
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 25-1 έως και 31-1 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 25 Ιανουαρίου
Περίπου δύο ώρες πριν από την ανατολή, η Σελήνη έχει δύσει και οι Δίδυμοι στέκονται όρθια στον δυτικό ορίζοντα. Τα κεφάλια των δίδυμων, ο Κάστωρ (που εμφανίζεται στα δεξιά) και ο Πολυδεύκης (αριστερά), λάμπουν έντονα σε ύψος περίπου 20 °. Είναι περίπου το ίδιο μέγεθος (ο Πολυδεύκης είναι μερικά δέκατα του μεγέθους φωτεινότερος). Με ένα ζευγάρι κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο, μπορεί να παρατηρήσετε ότι έχουν ελαφρώς διαφορετικά χρώματα: Ο Κάστωρ εμφανίζεται μπλε-λευκός, ενώ ο Πολυδεύκης είναι λίγο πιο πορτοκαλί. Αυτό συμβαίνει επειδή το Κάστωρ είναι ένα θερμό αστέρι τύπου Α, ενώ ο Πολυδεύκης είναι ένα αστέρι τύπου Κ και ελαφρώς πιο κρύο από τον Ήλιο.
Ο Κάστωρ έχει ένα άλλο πλεονέκτημα έναντι του Πολυδεύκη. Ένα μικρό τηλεσκόπιο θα αποκαλύψει ότι ο Κάστωρ φαίνεται να μην είναι ένα, αλλά δύο αστέρια, σε απόσταση 4 ” το ένα από το άλλο. Ονομάζονται Κάστωρ A και Κάστωρ B. Και τα δύο είναι αστέρια τύπου A.
Τρίτη, 26 Ιανουαρίου
Η λαμπρή Σελήνη φέγγει στη μέση των Δίδυμων, με τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη στα αριστερά της. Πιο κάτω από τη Σελήνη και κάτω δεξιά είναι ο Προκύων. Ακόμα πιο μακριά από τη Σελήνη, ο Ωρίωνας ανεβαίνει στον ουρανό.
Και πάλι, η λαμπρή Σελήνη είναι στον ουρανό. Όμως, απόψε αναζητήστε ένα ανοιχτό σμήνος αστέρων, το NGC2362, που ονομάζεται επίσης το σμήνος του τα του Μέγα Κυνός από το λαμπρότερο αστέρι του: το 4ου μεγέθους τ. Αυτό το αστέρι κυριαρχεί στη λάμψη του σμήνους. θα πρέπει να εκπαιδεύσετε κιάλια ή ένα μικρό πεδίο στην περιοχή για να δείτε κάποιον από τους γείτονές του.
Τετάρτη, 27 Ιανουαρίου
Η Λυγξ είναι ένας άλλος αμυδρός αστερισμός, σχετικά νέος που επινοήθηκε από τον Πολωνό αστρονόμο Johannes Hevelius προς το τέλος του 1600. Στην εξήγηση του ονόματος, ο Hevelius αναφέρεται να έχει πει ότι ένας παρατηρητής πρέπει να έχει τα μάτια ενός λύγκα προκειμένου να βρει τον αστερισμό. Η λυγξ κατοικεί στην αραιοκατοικημένη από αστέρια περιοχή μεταξύ Διδύμων και της κατσαρόλας της Μεγάλης Άρκτου. Απόψε κοιτάξτε προς τα βορειοανατολικά στο τέλος του λυκόφωτος.
Πέμπτη, 28 Ιανουαρίου
Πανσέληνος στις 9:19 μμ. Λάμπει στον αμυδρό αστερισμό του Καρκίνου, κάτω από τους Διδύμους και περίπου στην ίδια απόσταση από τον Βασιλίσκο (Regulus).
Όλη η επιφάνεια της Σελήνης φωτίζεται απευθείας από τον Ήλιο και δεν είναι δυνατόν να εμφανιστούν ορισμένες λεπτομέρειες της. Μερικά από τα καλύτερα σημεία για να εστιάσετε κατά τη διάρκεια της Πανσέληνου περιλαμβάνουν τους κρατήρες Κοπέρνικο και τον γειτονικό του Κέπλερ, λίγο πιο μακριά από την κάτω αριστερή πλευρά του Κοπέρνικου.
Ο τεράστιος κρατήρας Τύχω είναι επίσης δύσκολο να μην εντοπιστεί, κυριαρχώντας στη νότια περιοχή της Σελήνης με μακρές, φωτεινές ραβδώσεις που εκτείνονται μακριά από αυτόν. Αυτές οι ραβδώσεις, που εμφανίζονται επίσης γύρω από τον Κοπέρνικο και τον Κέπλερ, είναι ακτίνες από υλικό που ρίχτηκε από την επιφάνεια της Σελήνης όταν δημιουργήθηκαν αυτά τα χαρακτηριστικά, πετώντας σε απόσταση 1200 έως 1.900 χιλιομέτρων από το σημείο προέλευσης τους.
Παρασκευή, 29 Ιανουαρίου
Η Σελήνη, μια μέρα μετά από την πανσέληνο, υψώνεται στα τέλη του βραδινού λυκόφωτος. Μόλις ανεβεί αρκετά ψηλά, αναζητήστε τον Βασιλίσκο 4 ° ή 5 ° προς τα κάτω δεξιά και την Algieba, ελαφρώς πιο αμυδρό, σε παρόμοια απόσταση από την Σελήνη αριστερά ή κάτω αριστερά.
Ανατέλλοντας μόλις 30 λεπτά πριν από τον Ήλιο, η Αφροδίτη αποτελεί ένα δύσκολο στόχο στον ανατολικό ουρανό. Έχοντας μέγεθος –3,9, αυξάνονται οι πιθανότητες να την εντοπίσετε. Μέσα από κιάλια ή τηλεσκόπιο, θα δείτε ότι ο δίσκος της είναι περίπου 10 ” κατά μήκος και σχεδόν γεμάτος (97%).
Σάββατο, 30 Ιανουαρίου
Οι παρατηρητές από τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη απολαμβάνουν τη θέα του κραταιού Περσέα ψηλά στον ουρανό αυτό το μήνα. Αυτός ο αστερισμός είναι πλημμυρισμένος από αστέρια και σμήνη αστέρων στον εξωτερικό βραχίονα του γαλαξία. Το διπλό σμήνος είναι πάντα θεαματικό. Προσπαθήστε να εντοπίσετε και το ανοιχτό σμήνος M34 με τηλεσκόπιο ή κιάλια. Αυτό το μέτριο σε μέγεθος σμήνος από μέσης ηλικίας αστέρια βρίσκεται περίπου 1400 έτη φωτός από τη Γη και είναι μέρος μιας ομάδας από σμήνη αστέρων που σχετίζονται μεταξύ τους που περιλαμβάνει τις Πλειάδες και το σμήνος του άλφα του Περσέα (μια μικρή ομάδα αστεριών γύρω από τον Μιρφάκ, το λαμπρότερο αστέρι στον Περσέα. Όλα αυτά τα αστέρια φαίνονται ιδιαίτερα όμορφα με φόντο έναν σκοτεινό χειμερινό ουρανό.
Κυριακή, 31 Ιανουαρίου
Ο Ηριδανός (ο ποταμός) καλύπτει μια συνολική περιοχή 1138 τετραγωνικές μοίρες και είναι πολύ μακρύς. Αρχίζει κοντά στον Ρίγκελ και τελειώνει όχι πολύ μακριά από τον νότιο ουράνιο πόλο. Από το νότιο ημισφαίριο, το λαμπρότερο αστέρι του αστερισμού, ο Achernar, πάντοτε ξεχωρίζει ιδιαίτερα. Η απόκλιση του Achernar είναι –57° και του βήτα –5°, άρα ο Ηριδανός εκτείνεται σε μια έκταση στον ουρανό περισσότερη από 50°.
«Η δύση της Σελήνης στην Μεσόγειο θάλασσα, με τον κυπριακό νυκτερινό ουρανό να ξεπροβάλλει. Οι Πλειάδες (“Πούλια”), ο αστερισμός του Ταύρου και ο Ωρίωνας μαζί με χιλιάδες αμυδρούς αστέρες, σε συνδυασμό με τα χρώματα της ατμόσφαιρας αλλά και το μοναδικό φυσικό τοπίο δημιουργούν μια εικόνα απόκοσμη αλλά αληθινή! Η μαγεία του νυκτερινού ουρανού βρίσκεται κάθε βράδυ πάνω από τα κεφάλια μας, αρκεί να τα σηκώσουμε ψηλά και να διερωτηθούμε», γράφει ο φωτογράφος, Αγάπιος Ηλία.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.
Ο Ερμής (λαμπρότερος από ότι συνήθως, με μέγεθος περίπου -0,5) κάνει μια ωραία βραδινή εμφάνιση χαμηλά στο βραδινό λυκόφως. Ψάξτε τον χαμηλά στα δυτικά-νοτιοδυτικά περίπου 50 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. Βρίσκεται σχεδόν στο μεγαλύτερο ύψος που μπορεί να φτάσει στον ουρανό, και ταυτόχρονα, είναι λαμπρότερος από ότι συνήθως.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9) λάμπει πολύ χαμηλά στα νοτιοανατολικά νωρίς στο λυκαυγές. Θα την δείτε 25 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου.
Ο Άρης έχει μέγεθος +0,3, στον Κριό. Η φαινόμενη διάμετρος του φτάνει τώρα τα 8 δευτερόλεπτα του τόξου. Με λίγο καλό seeing μπορείτε να δείτε τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας του Άρη με τηλεσκόπιο.
Ο Δίας και ο Κρόνος δεν είναι ορατοί αφού χάνεται μέσα στο φως του Ήλιου.
Ο Ουρανός (5,7, στον Κριό) είναι ψηλά στον ουρανό νωρίς το βράδυ, σε κοντινή σύνοδο με τον Άρη, περίπου σε απόσταση 1,5° στις 20 Ιανουαρίου.
Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) φαίνεται χαμηλά στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ. Δείτε αναλυτικούς χάρτες του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.
