Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 27-1 έως και 2-2
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 27-1 έως και 2-2 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 27 Ιανουαρίου
Η Σελήνη βρίσκεται πάνω από την Αφροδίτη, νωρίς το βράδυ.
Η λαμπρή Αφροδίτη και ο αμυδρός Ποσειδώνας βρίσκονται σε σύνοδο απόψε. Η Αφροδίτη είναι μεγέθους -4,1, ενώ ο Ποσειδώνας είναι +7,9, που σημαίνει ότι ο Ποσειδώνας είναι 60.000 φορές πιο αμυδρός. Θα χρειαστείτε ένα τηλεσκόπιο για αυτό. Ο Ποσειδώνας είναι μόλις 2,2 δευτερόλεπτα σε φαινόμενη διάμετρο, ενώ τα αστέρια, φυσικά, φαίνονται σαν απλά σημεία.
Τρίτη, 28 Ιανουαρίου
Τώρα η Σελήνη γεμίζει και λάμπει πάνω και στα αριστερά της Αφροδίτης.
Νωρίς το βράδυ, το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου γέρνει στα δυτικά. Από την άλλη μεριά, η «κατσαρόλα της Μεγάλης Άρκτου» ανεβαίνει στα βόρεια-βορειοανατολικά, στηριζόμενη πάνω στο «χερούλι» της.
Τετάρτη, 29 Ιανουαρίου
Οι Δίδυμοι γέρνουν τα βράδια του Ιανουαρίου αριστερά του Ωρίωνα. Τα πιο λαμπρά αστέρια τους, ο Κάστορας και ο Πολυδεύκης, είναι πιο μακριά από τον Ωρίωνα, το ένα πάνω από το άλλο. Ο Κάστορας είναι από πάνω. Πολύ πιο κάτω λάμπει ο Προκύων.
Ο Άρης ξεχωρίζει όλο και περισσότερο πριν από την αυγή. Ο Κόκκινος Πλανήτης ανατέλλει τώρα πριν από τις 4 πμ και ανεβαίνει 20° πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα μια ώρα πριν από την ανατολή του Ήλιου. Ο Άρης λάμπει με μέγεθος 1,4 με φόντο τον Οφιούχο, λιγότερο από 10° ανατολικά-βορειοανατολικά του αρχαίου αντιπάλου του, του αστέρα 1ου μεγέθους Αντάρη, στον γειτονικό Σκορπιό.
Η Σελήνη φτάνει στο απόγειο, το πιο μακρινό σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, στις 11:27 μμ. Βρίσκεται 405.393 χιλιόμετρα από το κέντρο της Γης.
Πέμπτη, 30 Ιανουαρίου
Αυτήν την κρύα εποχή του χρόνου, η υπενθύμιση μιας άλλης θερμής εποχής είναι πάντοτε καλοδεχούμενη. Κοιτάξτε στον πρωινό ουρανό για μια προεπισκόπηση του θερινού ουρανού. Το καλοκαιρινό τρίγωνο με τα τρία του αστέρια έχει ήδη σηκωθεί στον ουρανό τόσο που να φαίνεται εύκολα στον ανατολικό ουρανό μία ώρα πριν την ανατολή του Ήλιου. Οι γνωστοί καλοκαιρινοί αστερισμοί του Τοξότη και του Σκορπιού φαίνονται στα νοτιοανατολικά.
Παρασκευή, 31 Ιανουαρίου
Ο Δίας, αν και πέρασε από την άλλη πλευρά του Ήλιου, όπως φαίνεται από τη Γη, μόλις πριν από ένα μήνα, επέστρεψε στον πρωινό ουρανό στο λυκαυγές. Ο γιγαντιαίος πλανήτης ανατέλλει περίπου 90 λεπτά πριν από τον Ήλιο και ανεβαίνει 7° πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα 45 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου. Με μέγεθος -1,9, ο Δίας ξεχωρίζει καλά μέσα στη λάμψη του λυκαυγούς.
Σάββατο, 1 Φεβρουαρίου
Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 3:43 πμ της Κυριακής. Η Σελήνη λάμπει κοντά στο κεφάλι του Κήτους. Νωρίς το βράδυ αναζητήστε το 2,5-μεγέθους άλφα του Κήτους (Μενκάρ), έναν πορτοκαλή γίγαντα, περίπου 8° κάτω αριστερά της Σελήνης. Πιο μακριά, στα δεξιά της Σελήνης είναι τα δύο ή τρία λαμπρότερα αστέρια του Κριού. Ακόμα πιο μακριά, στην πάνω αριστερή πλευρά της Σελήνης, είναι οι Πλειάδες και ο Αλντεμπαράν. Ο Αλντεμπαράν είναι παρόμοιο αστέρι με τον Μενκάρ, αλλά μόνο στο ένα τρίτο της απόστασης (65 έτη φωτός έναντι 220).
Κυριακή, 2 Φεβρουαρίου
Ο κομήτης PanSTARRS (C/2017 T2) φέγγει με 9ο μέγεθος αυτή την εβδομάδα, καθώς κατευθύνεται προς τα βόρεια κατά μήκος του γαλαξία, κοντά στα σύνορα Περσέα-Κασσιόπης. Απόψε, αυτός ο επισκέπτης από το μακρινό νέφος του Oort βρίσκεται 1° βορειοδυτικά του διπλού σμήνους του Περσέα (NGC 869 και NGC 884). Αν και αυτή η περιοχή του ουρανού παραμένει ορατή όλη τη νύχτα, είναι ψηλά στο βορρά κατά τις πρώτες βραδινές ώρες.
Αυτή δεν είναι μια τωρινή ή πρόσφατη φωτογραφία του Ήλιου! Ο Ήλιος μας παραμένει “κενός”, χωρίς κάποια ιδιαίτερη δραστηριότητα, εδώ και αρκετό καιρό. (Φωτογραφία: Alan Friedman)
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής (μέγεθος -1,0) βρίσκεται πολύ χαμηλά στη λάμψη του ηλιοβασιλέματος. Κοιτάξτε περίπου 30 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα, μακριά από την Αφροδίτη, κάτω και στα δεξιά της.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,1, στον Υδροχόο) κυριαρχεί πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα, ως λαμπρός Αποσπερίτης, πριν και κατά τη διάρκεια του βραδινού λυκόφωτος. Κάνει μια μεγαλοπρεπή εμφάνιση αυτό τον χειμώνα και την άνοιξη. Με τηλεσκόπιο, η διάμετρος του πλανήτη είναι 15 δευτερόλεπτα της μοίρας.
Ο Άρης (μέγεθος +1,4, στα πόδια του Οφιούχου) φαίνεται πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα, πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Έχει μόνο 4,7 δευτερόλεπτα της μοίρας σε φαινόμενη διάμετρο. Θα βρεθεί σε αντίθεση τον επόμενο Οκτώβριο, φτάνοντας τα 22 δευτερόλεπτα σε διάμετρο και με μέγεθος -2,6, 50 φορές λαμπρότερος απ’ ότι είναι τώρα. Ο Αντάρης θα βρίσκεται κάτω από τον Άρη, με μέγεθος 1,1, φανερά πιο λαμπρός από τον πλανήτη.
Ο Δίας (μέγεθος -1,9, στον Τοξότη) φαίνεται πολύ χαμηλά στη λάμψη της ανατολής του Ήλιου. Ψάξτε τον 30-40 λεπτά πριν την ανατολή. Δεν υπάρχει άλλο «αστέρι» τόσο λαμπρό σ’ αυτή την περιοχή του ουρανού.
Ο Κρόνος χάνεται μέσα στο φως της ανατολής του Ήλιου.
Ο Ουρανός (μέγεθος + 5,8, στο νότιο Κριό) είναι ψηλά στο νότο νωρίς το βράδυ.
Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον ανατολικό Υδροχόο) βρίσκεται, επίσης, ψηλά στα νοτιοανατολικά.
Δείτε χάρτες με τις θέσεις των δύο πλανητών εδώ.
