Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 28-11 έως 4-12

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ,

από 28-11 έως 4-12
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 28 Νοεμβρίου

Τώρα που οι Πλειάδες και (κάτω από αυτές) ο Αλντεμπαράν λάμπουν στα ανατολικά νωρίς το βράδυ, δεν μπορεί να αργεί η ανατολή και του Ωρίωνα. Η ανάδυση ολόκληρης της επιβλητικής φιγούρας του Ωρίωνα, που σχηματίζεται από τα λαμπρότερα επτά αστέρια του, πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα διαρκεί περίπου μία ώρα και ένα τέταρτο. Μετά τις 10 μμ, είναι ήδη ψηλά και σε ωραία θέα, ο κατ’ εξοχήν αστερισμός του χειμερινού ουρανού.

Τρίτη , 29 Νοεμβρίου

Νέα Σελήνη στις 2:20 μμ.

Για εκείνους που βασίζονται στην κατσαρόλα της Μεγάλης Άρκτου για να προσανατολιστούν στον ουρανό αυτή είναι μια δύσκολη εποχή του έτους. Η κατσαρόλα μόλις που φαίνεται πάνω από τον βόρειο ορίζοντα, επομένως χάνεται εύκολα στα φώτα των πόλεων ή πίσω από φυσικά εμπόδια (βουνά, δένδρα, κτλ.). Ένας αντάξιος αντικαταστάτης της Μεγάλης Άρκτου είναι ο αστερισμός της Κασσιόπης, το σχήμα ‘W’, που σκαρφαλώνει τώρα ψηλά στα βορειοανατολικά. Οι δύο αστερισμοί βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές ως προς τον Πολικό, το αστέρι του βορρά, και μπορούν να θεωρηθούν σαν ένα ζευγάρι – όταν ο ένας είναι επάνω, ο άλλος είναι κάτω.

Τετάρτη, 30 Νοεμβρίου

Μπορείτε να δείτε τον Ερμή και την πολύ λεπτή ημισέληνο το σούρουπο; Ξεκινώντας περίπου 15 λεπτά μετά τη δύση, χρησιμοποιήστε κιάλια για να σαρώσετε τον ουρανό λίγο πάνω από τον ορίζοντα στα νοτιοδυτικά, περίπου 25° προς τα κάτω και στα δεξιά της Αφροδίτης, όπως φαίνεται στην παραπάνω εικόνα. Η Σελήνη γεμίζει και φαίνεται ψηλότερα και πιο κοντά στην Αφροδίτη τα επόμενα βράδια.

Πέμπτη, 1 Δεκεμβρίου

Μετά τις 9:30 το βράδυ, το πιο λαμπρό άστρο του ουρανού, ο Σείριος, λαμπυρίζει έντονα κάτω από τον Ωρίωνα, στον νοτιοανατολικό ουρανό. Αν προεκτείνουμε την γραμμή που σχηματίζεται από τα τρία άστρα της ζώνης του αστερισμού, σχεδόν θα σημαδέψουμε τον Σείριο. Τα πανέμορφα χρώματα του αποκαλύπτονται εντυπωσιακά με παρατήρηση μέσω ενός τηλεσκοπίου. Ο Σείριος έχει συνοδό έναν αστέρα που εμφανίζεται μόνο με ένα μεγάλο τηλεσκόπιο. Νότια του και σε μικρή απόσταση υπάρχει και ένα ανοιχτό σμήνος, το Μ41, που είναι άξιο παρατήρησης με κιάλια ή τηλεσκόπιο.

Παρασκευή, 2 Δεκεμβρίου

Μπορείτε να εντοπίσετε το θερινό τρίγωνο; Εύκολα, αν και πλησιάζουμε στον χειμώνα. Κοιτάξτε στον δυτικό ουρανό μόλις βραδιάσει. Το πιο λαμπρό αστέρι εκεί είναι ο Βέγας, με τον Ντενέμπ πάνω από αυτόν και τον Αλτάιρ στα αριστερά του Βέγα.

Σάββατο, 3 Δεκεμβρίου

Τώρα η Σελήνη λάμπει πάνω από την Αφροδίτη πριν και κατά τη διάρκεια του σούρουπου, σε απόσταση λίγο μεγαλύτερη από 5°. Αν και φαίνεται να είναι τόσο κοντά, η Αφροδίτη αυτό το βράδυ είναι 370 φορές πιο μακριά από τη Σελήνη.

Κυριακή, 4 Δεκεμβρίου

Το βράδυ της 18ης Νοεμβρίου, με εξαιρετικές συνθήκες “seeing” και με υγρασία σε πολύ υψηλά επίπεδα, ο Sean Walker φωτογράφισε τον πλανήτη Ουρανό όπου φαίνεται η λαμπρότερη βόρεια πολική περιοχή στα αριστερά.  Επίσης, σημειώστε το ίχνος μιας λευκής ζώνης, σαν κορδέλα, στα δεξιά. Ο Walker χρησιμοποίησε ένα φίλτρο στο εγγύς υπέρυθρο (685 nm). Ο Ουρανός είχε γωνιώδη διάμετρο 3,7 δευτερόλεπτα της μοίρας.

 

Ήταν Νοέμβριος του 2015 στα Τζουμέρκα σε ύψος 1300 μέτρα, όταν ο Άγγελος Μακρής (http://www.aggelosmakris.com/seminaria/)  έβγαλε τη φωτογραφία αυτού του παλαιού «σκαραβαίου» με φόντο τον Ωρίωνα και ένα πεφταστέρι. Ο φωτογράφος αφηγείται: «Ήταν μια από τις πιο κρυστάλλινες βραδιές που έχω βιώσει, τέτοιες που μπορεί να σου προσφέρει μόνο το υψόμετρο και η παγωμένη ατμόσφαιρα του χειμώνα. Εκεί, έξω από το Ορειβατικό καταφύγιο Πραμάντων, βρίσκεται αφημένος στην ησυχία του αυτός ο “σκαραβαίος”.  Μπορώ μόνο να φανταστώ τα ταξίδια που έχει κάνει, μέχρι να φτάσει να αποσυρθεί σε τέτοιο τόπο. Γύρω του, πανέμορφο ελατόδασος, η κορυφή Στρογγούλα και οι άλλες κορυφογραμμές των Αθαμανικών ορέων. Στον ουρανό κυριαρχεί ο επιβλητικός κυνηγός Ωρίωνας, με τον πιστό του σκύλο Σείριο, την ώρα που ένα μετέωρο κατευθύνεται προς την κορυφή».

  

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής (μέγεθος -0,5) και ο Κρόνος (μέγεθος +0,5) κρύβονται πολύ χαμηλά στο φως του ηλιοβασιλέματος. Θα τους βρείτε, με δυσκολία, με ένα ζευγάρι κιάλια, περίπου 15 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. Κοιτάξτε περίπου 30 μοίρες κάτω και δεξιά της Αφροδίτης.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,2) είναι ο λαμπρός «Αποσπερίτης» στον νοτιοδυτικό ουρανό κατά τη διάρκεια του λυκόφωτος και νωρίς το βράδυ.

Ο Άρης (μέγεθος +0,6, διασχίζει το κέντρο του Αιγόκερου) συνεχίζει να λάμπει στα νότια-νοτιοδυτικά, περίπου 25 μοίρες πάνω και αριστερά της Αφροδίτης. Ο Άρης έχει φαινόμενη διάμετρο μόνο 6,5 δευτερόλεπτα της μοίρας.

Ο Δίας (μέγεθος -1,8, στην Παρθένο) λάμπει στα νοτιοανατολικά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς. Το πιο λαμπρό αστέρι της Παρθένου, ο Στάχυς, είναι περίπου 8° ή 9° πιο κάτω από τον πλανήτη.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι ψηλά στα νοτιοανατολικά και νότια, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Δείτε αναλυτικούς χάρτες με τις θέσεις των Ουρανού και του Ποσειδώνα.