Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 28-11 έως 4-12

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 28-11 έως και 4-12 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά  κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι στην πραγματικότητα ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα. Ένα μπλε ή πράσινο φίλτρο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση του κοντράστ στον Δία.

 

Δευτέρα, 28 Νοεμβρίου

Ο Άρης βρίσκεται στον Ταύρο, πολύ πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα για τους περισσότερους παρατηρητές. Μπορείτε να τον βρείτε να λάμπει με μέγεθος -1,8, μόλις 5,3° νοτιοδυτικά του Elnath,, του δυτικού άκρου του κέρατος του Ταύρου.

Τώρα είναι η ώρα να φωτογραφίσετε τον Άρη αν έχετε την δυνατότητα. Ο πλανήτης εκτείνεται σε μήκος 17 ” και θα παραμείνει σε αυτό το μέγεθος για μικρό χρονικό διάστημα, τουλάχιστον μέχρι την αντίθεσή του σε λιγότερο από μία εβδομάδα. Και οι δύο πόλοι του είναι ορατοί, καθώς και αρκετά χαρακτηριστικά της επιφάνειάς του (αν η σκόνη της θυελλώδους περιόδου που ξεκινά δεν είναι πολύ πυκνή).

Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 11:52 μμ.

 

Τρίτη,  29 Νοεμβρίου

Μόλις βραδιάσει, ο Κρόνος λάμπει στα δεξιά της Σελήνης, 7 μοίρες μακριά, στον αστερισμό του Αιγόκερου.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 7:44 μμ.

  

Τετάρτη, 30 Νοεμβρίου

Ο Άρης είναι πιο κοντά στη Γη απόψε, ακριβώς 4 πμ., ξημερώματα Πέμπτης, 1η  Δεκεμβρίου, το πλησιέστερο του σημείο μέχρι το 2033. Αλλά στην πράξη, είναι εξίσου κοντά για τουλάχιστον μια εβδομάδα πριν και μετά. Στρογγυλοποιημένο στο πλησιέστερο δέκατο ενός δευτερολέπτου (!), ο Άρης παραμένει με διάμετρο 17,2 δευτερολέπτων από τις 28 Νοεμβρίου έως τις 4 Δεκεμβρίου. Δεν θα δείτε καμία διαφορά για τουλάχιστον μια εβδομάδα πριν και μετά από αυτές τις ημερομηνίες.  Ο πλανήτης φτάνει 81,4 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά μας. Αυτή είναι περίπου η μισή μέση απόσταση μεταξύ της Γης και του Ήλιου.

Το Πρώτο Τέταρτο της Σελήνης είναι στις 4:28 μμ., όταν η σεληνιακή επιφάνεια εμφανίζεται ακριβώς 50 τοις εκατό φωτισμένη. Αρκετές ώρες αργότερα, η Σελήνη περνά 1,2° βόρεια του αστεροειδούς 3 Juno στον Υδροχόο. Χρησιμοποιήστε ένα τηλεσκόπιο για να δείτε αν μπορείτε να εντοπίσετε τη λάμψη του 9ου μεγέθους αντικειμένου της κύριας ζώνης μέσα στην αντανάκλαση από τη Σελήνη.

 

Πέμπτη, 1 Δεκεμβρίου

Ακόμα και τώρα που ο Άρης κάνει την πιο εντυπωσιακή του εμφάνιση, ο πιο φωτεινός Δίας προσπαθεί να κλέψει την παράσταση απόψε ευρισκόμενος σε σύνοδο με τη Σελήνη. Αργά στο λυκόφως και νωρίς το βράδυ, τα δύο σώματα είναι ψηλά. Στις 11 μμ. είναι χαμηλότερα στα δυτικά-νοτιοδυτικά και έχουν αλλάξει κατεύθυνση, σε μια γραμμή σχεδόν κάθετα.

Η Σελήνη διασχίζει τον ουρανό, περνώντας πρώτα 3° νότια του Ποσειδώνα στις 3 μμ. και στη συνέχεια γλιστρώντας 3° νότια του Δία.  στις 8 μ.μ. EST. Θα δούμε τον πιο μακρινό πλανήτη του ηλιακού συστήματος απόψε να «κρέμεται» ψηλά στον βορειοανατολικό Υδροχόο, σχηματίζοντας ένα τρίγωνο με τη Σελήνη (τώρα 5,5° ανατολικά του Ποσειδώνα μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα) και τον Δία, περίπου 3,3° βόρεια-βορειοανατολικά του δορυφόρου μας.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 9:22 μμ.

 

Παρασκευή, 2 Δεκεμβρίου  

Εκτός από τον Κρόνο, επίσης ορατό στον Αιγόκερω απόψε είναι το σφαιρωτό σμήνος Μ30. Βρίσκεται 7,5° νοτιοανατολικά του Κρόνου και 6,3° νότια της Νασίρα (γ του Αιγόκερω). Αυτή η πυκνή σφαίρα αστέρων έχει συνολικό μέγεθος περίπου 7,2. Καλύπτοντας περίπου 12′, το Μ30 φαίνεται να έχει πυκνό πυρήνα και να είναι αρκετά αραιό στα άκρα του. Χάρη σε αυτό, το μεγαλύτερο μέρος του φωτός του συγκεντρώνεται στο κέντρο, καθιστώντας εύκολο τον εντοπισμό του. Είναι ένας καλός στόχος ακόμη και για ένα μικρού μεγέθους τηλεσκόπιο. Αφιερώστε λίγο χρόνο και απολαύστε αυτό το μεγάλης ηλικίας αντικείμενο.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 5:14 μμ.

 


Σάββατο
, 3 Δεκεμβρίου

Τα πιο λαμπρά αστέρια στην αρχή της νύχτας είναι ο Βέγας στα δυτικά-βορειοδυτικά και η Αίγα στα βορειοανατολικά. Και τα δύο αστέρια φαίνεται να είναι το ίδιο ψηλά στον ουρανό περίπου στις 7:οο. Το φαινόμενο μέγεθος και των δύο είναι 0,0. Ο πιο λαμπρός Σείριος δεν ανατέλλει πριν τις 9:00.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 11:01 μμ.

Κυριακή, 4 Δεκεμβρίου

Οι περισσότεροι αστερισμοί έχουν μόνο ένα φωτεινό αστέρι, αλλά ο Ωρίωνας έχει δύο: τον Ρίγκελ και τον Μπετελγκέζ. Ο Ρίγκελ είναι στου Ωρίωνα το αριστερό πόδι. Ένας λευκός-γαλάζιος υπέρ-γίγαντας και ένα από τα πιο γνωστά φωτεινά αστέρια, είναι σχεδόν 800 έτη φωτός μακριά. Αν ήταν τόσο κοντά όσο ο Σείριος, το φωτεινότερο αστέρι ορατό στο μάτι (και μόνο 8,6 έτη φωτός μακριά), ο Ρίγκελ  θα έλαμπε πιο έντονα στον ουρανό μας από τον λαμπρότερο πλανήτη, την Αφροδίτη.


Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:53 μμ.

 

 

Όμορφες εικόνες του νυχτερινού ουρανού περιμένουν τους παρατηρητές που θα περάσουν κάποιες ώρες κάτω από τα αστέρια στις μεγάλες νύχτες του χειμώνα. Φωτογραφία: Αντώνης Φαρμακόπουλος

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

 

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής και η Αφροδίτη είναι κρυμμένοι μέσα στο φως του ηλιοβασιλέματος.  

Ο Άρης, μέγεθος -1,7 στον ανατολικό Ταύρο, ανατέλλει στις 5:30 μμ. και βρίσκεται ψηλά στα νοτιοανατολικά για το υπόλοιπο της νύχτας. Είναι τώρα πιο λαμπρός και από τον Σείριο. Ο δίσκος του πλανήτη είναι 17,2” σε διάμετρο. Βρίσκεται στην κοντινότερή του απόσταση την 1η Δεκεμβρίου. Θα βρεθεί σε αντίθεση στις 7-8 Δεκεμβρίου.

Ο Δίας, με μέγεθος -2,6 λάμπει ψηλά στα νότια περίπου στις 8 μμ. Δύει στις 1:30 πμ. Η φαινόμενη διάμετρός του είναι 43 δευτερόλεπτα της μοίρας. Ο Δίας αυτή την εποχή είναι πολύ κοντά στο περιήλιο του στην 12ετή τροχιά του γύρω από τον Ήλιο.

Ο Κρόνος, με φαινόμενο μέγεθος +0,8, βρίσκεται στον ανατολικό Αιγόκερω και φέγγει στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ. Δύει περίπου στις 10:30 μμ.

Ο Ουρανός, με μέγεθος 5,6 στον Κριό,  βρίσκεται ψηλά στα ανατολικά αργά το βράδυ. Χρειάζεται ένα τηλεσκόπιο ή ένα ζευγάρι κιάλια για να παρατηρηθεί.

 Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,8, είναι στα σύνορα Υδροχόου-Ιχθύ, περίπου 8° στα δυτικά του Δία.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί