Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 29-1 έως και 4-2

 Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 29-1 έως 4-2
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 29 Ιανουαρίου

Κοιτάξτε αριστερά από τη Σελήνη σήμερα το βράδυ για να βρείτε τον Πολυδεύκη και τον Κάστορα. Μακρύτερα, κάτω δεξιά της Σελήνης είναι ο λαμπρότερος Προκύων και στα δεξιά του ο Σείριος, ο πιο λαμπρός από όλους.

Αν και ο Κρόνος πέρασε απέναντι από τον Ήλιο (όπως τον βλέπουμε από τη Γη) πριν από ένα μήνα, φαίνεται ήδη χαμηλά στα νοτιοανατολικά πριν από την αυγή. Από τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη ο πλανήτης με τους δακτυλίους βρίσκεται 10° πάνω από τον ορίζοντα μια ώρα πριν την ανατολή του  Ήλιου. Φέγγει με μέγεθος 0,5, γεγονός που τον καθιστά το πιο λαμπρό σημείο φωτός σε αυτό το μέρος του ουρανού.

 

Τρίτη , 30 Ιανουαρίου

Η Σελήνη φτάνει σε περίγειο, το πιο κοντινό σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, μόλις 27 ώρες πριν γίνει πανσέληνος. Στις 11:59 πμ θα βρίσκεται 358.994 χιλιόμετρα μακριά από εμάς. Λόγω αυτού του γεγονότος χαρακτηρίζεται και ως σουπερ –Σελήνη. Θα βρεθεί σε ολική έκλειψη αύριο και θα είναι η δεύτερη Πανσέληνος μέσα στον ίδιο μήνα (η ονομασία  “blue moon” έχει γίνει δημοφιλής τίτλος που δίνεται στο φεγγάρι όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο).

 

Τετάρτη, 31 Ιανουαρίου

Όποιος έχει καθαρό ουρανό στη Βόρεια Αμερική και σε ολόκληρο τον Ειρηνικό Ωκεανό, την Αυστραλία, και την ανατολική Ασία μπορεί να δει το μεγαλύτερο γεγονός αυτής της εβδομάδας: μια ολική έκλειψη Σελήνης. Η πανσέληνος είναι στις 3:29 μμ. Θα βρίσκεται βαθιά στη σκιά της Γης, θα χάσει σημαντικό ποσοστό της λαμπρότητάς της και πιθανότατα θα πάρει μια πορτοκαλιά απόχρωση. Στην Ελλάδα  δεν είμαστε πολύ τυχεροί, αφού η Σελήνη ανατέλλει περίπου στις 5:45 μμ. Τότε η φάση της έκλειψης θα είναι στην παρασκιά και θα είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς το τμήμα της σκιάς, αφού το τμήμα αυτό θα είναι λίγο αμυδρότερο από το υπόλοιπο της Σελήνης. Φυσικά, η θέση της Σελήνης θα είναι πολύ χαμηλά. Το φαινόμενο θα τελειώσει λίγο μετά τις 6:30 μμ.

 

 Πέμπτη, 1 Φεβρουαρίου

Το φεγγάρι, σε φθίνουσα φάση, ανατέλλει στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος. Όταν ανέβει ψηλά,  κοιτάξτε τον Βασιλίσκο πάνω δεξιά του και το αστέρι Αλτζιέμπα πάνω αριστερά της Σελήνης. Αυτά είναι τα δυο λαμπρότερα αστέρια στο σχηματισμό του «δρεπανιού» του Λέοντα.

Ο νάνος πλανήτης Δήμητρα έφθασε χθες σε αντίθεση, αλλά παραμένει σε πολύ καλό σημείο στον ουρανό ολόκληρο τον Φεβρουάριο. Σήμερα λάμπει με μέγεθος 6,9 και είναι ένα αντικείμενο που εντοπίζεται εύκολα με ένα ζευγάρι κιάλια. Η Δήμητρα, το μεγαλύτερο μέλος της ζώνης των αστεροειδών βρίσκεται στον αστερισμό του Καρκίνου, ο οποίος εμφανίζεται στα ανατολικά μόλις πέσει το σκοτάδι και αναρριχάται ψηλότερα στο νότο γύρω στα μεσάνυχτα. Απόψε η Δήμητρα βρίσκεται 0,9° βορειοανατολικά του αστέρα 5ου μεγέθους τ του Καρκίνου.

 

Παρασκευή, 2 Φεβρουαρίου

Απόψε θα είναι η πρώτη ευκαιρία του 2018 για να δείτε το ζωδιακό φως. Από το Βόρειο Ημισφαίριο, στα τέλη του χειμώνα και νωρίς την άνοιξη είναι οι καλύτερες εποχές του χρόνου για να παρατηρήσουμε αυτή την αμυδρή λάμψη μετά το ηλιοβασίλεμα. Φαίνεται ελαφρώς αμυδρότερο από τον Γαλαξία, οπότε θα χρειαστείτε ένα καθαρό ουρανό μακριά από την πόλη. Με τη Σελήνη σε φθίνουσα φάση και απούσα από τον ουρανό νωρίς το βράδυ, οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι το πρώτο χρονικό παράθυρο θέασης του ζωδιακού φωτός.

Ο φωτογράφος Bryce Bradford έβγαλε αυτή την πολύ όμορφη φωτογραφία που δείχνει το ζωδιακό φως πάνω από το πάρκο του Moraine στο Κολοράντο.

Για εκείνους που πιστεύουν στη λαογραφία, όπως κάποιοι Αμερικάνοι, η μοίρα του χειμώνα εξαρτάται από τη μαρμότα. Αν το χαριτωμένο τρωκτικό βγάλει το κεφάλι του έξω από τη φωλιά του σήμερα το πρωί και δει τη σκιά του, θα έχουμε έξι ακόμα εβδομάδες χειμώνα. Όμως, αν ο καιρός είναι συννεφιασμένος, αυτό σημαίνει ότι η άνοιξη έρχεται σύντομα. Τι σχέση έχει αυτό με την Αστρονομία; Η ημέρα αυτή (Groundhog Day), η 2 Φεβρουαρίου, είναι ακριβώς στη μέση ανάμεσα στο χειμερινό ηλιοστάσιο και την εαρινή ισημερία.

Σάββατο, 3 Φεβρουαρίου

Ο κομήτης PANSTARRS (C / 2016 R2) βρίσκεται τώρα μεταξύ 10ου και 11ου μεγέθους, γεγονός που τον καθιστά έναν δελεαστικό στόχο μέσα από τα τηλεσκόπια για όσους παρατηρούν από ένα σκοτεινό ουρανό. Αυτό που το καθιστά ακόμα πιο δελεαστικό είναι η θέση του στον Ταύρο: Ο κομήτης περνά την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου μόλις 2° ανατολικά του σμήνους των Πλειάδων (M45). Ψάξτε για μια μικρή, στρογγυλή, διάχυτη λάμψη, που μοιάζει με γαλαξία, στο σμήνος της Παρθένου.

Κυριακή, 4 Φεβρουαρίου

Ο ουρανός του χειμώνα προσφέρει την δυνατότητα να εξετάσουμε την αντίληψη μας ως προς το χρώμα των άστρων. Εύκολα βλέπουμε τη γαλάζια απόχρωση του Σείριου και του Ρίγκελ, το πορτοκαλί του Μπετελγκέζ και του Λαμπαδία, το κίτρινο (σαν τον ήλιο μας) της Αίγας στο ζενίθ και το λευκό-κίτρινο του Προκύνα του Μικρού Κυνός. Το χρώμα του αστέρα καθορίζεται από τη θερμοκρασία της επιφάνειάς του. Εξετάζοντας τις σκοτεινές γραμμές του φάσματος ενός αστέρα, ο αστρονόμος μπορεί να προσδιορίσει την θερμοκρασία του αστέρα. Ο φασματικός τύπος του αστέρα προκύπτει από τη ανάλυση του φάσματος (με τη χρήση του φασματοσκοπίου) και δηλώνεται με ένα λατινικό γράμμα. Ξεκινώντας από τα πιο θερμά αστέρια και φθάνοντας στα πιο ψυχρά, τα αντίστοιχα γράμματα είναι: O, B, A, F, G, K , M.

 

Ο φωτογράφος Adam Evans δημιούργησε αυτή την φωτογραφία από ένα σύνολο φωτογραφιών της ολικής έκλειψης Σελήνης στις 21 Δεκεμβρίου 2010, όταν η Σελήνη πέρασε μέσα από τη σκιά της Γης.

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής δεν φαίνεται, αφού βρίσκεται μέσα στη λάμψη της ανατολής του Ήλιου.

Η Αφροδίτη είναι κρυμμένη επίσης στο φως του Ήλιου.

Ο Άρης και ο Δίας (μεγέθη +1,2, και -2, αντίστοιχα), ανατέλλουν περίπου στις 2 πμ και λάμπουν στα νότια-νοτιοανατολικά τα ξημερώματα. Η απόσταση μεταξύ των δύο αυτών πλανητών μεγαλώνει όσο περνάνε οι μέρες. Θα φτάσει στις 13° στις 3 Φεβρουαρίου. Κάτω και στα αριστερά του Άρη είναι ο Αντάρης, που μοιάζει στο χρώμα με τον Άρη και έχει σχεδόν την ίδια λαμπρότητα.

Η μεγάλη ερυθρά κηλίδα του Δία ακόμα ξεχωρίζει με το πορτοκαλί χρώμα της, ίδιο με πέρσι. Ο Christopher Go, από τις Φιλιππίνες, φωτογράφησε τον Δία στις 7 Ιανουαρίου χρησιμοποιώντας ένα 14ιντσο τηλεσκόπιο.

Ο Κρόνος (μέγεθος +0,5, στον Τοξότη) φαίνεται ευκολότερα, χαμηλά στο λυκαυγές. Περίπου 50 λεπτά πριν την ανατολή, κοιτάξτε πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα 30° κάτω και αριστερά του Άρη.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθύες) είναι ακόμη ψηλά στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι τώρα χαμηλά στα δυτικά-νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.

Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί