Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 30-11 έως και 6-12

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 30-11 έως και 6-12 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 30 Νοεμβρίου

Αυτό το βράδυ, η Σελήνη βρίσκεται σχεδόν στη μέση, ανάμεσα στον Αλντεμπαράν (άλφα του Ταύρου) και του Ελνάθ (β του Ταύρου).

Τρίτη, 1 Δεκεμβρίου

Απόψε, η Σελήνη είναι μέσα στο γιγαντιαίο Χειμερινό Εξάγωνο. Μετά τις 9 μμ., o Ωρίων είναι αρκετά ψηλά, κάτω και στα δεξιά της Σελήνης.

 

Τετάρτη, 2 Δεκεμβρίου

Οι περισσότεροι αστερισμοί έχουν μόνο ένα φωτεινό αστέρι, αλλά ο Ωρίωνας έχει δύο: τον Ρίγκελ και τον Μπετελγκέζ. Ο Ρίγκελ είναι στου Ωρίωνα το αριστερό πόδι. Ένας λευκός-γαλάζιος υπέρ-γίγαντας και ένα από τα πιο γνωστά φωτεινά αστέρια, είναι σχεδόν 800 έτη φωτός μακριά. Αν ήταν τόσο κοντά όσο ο Σείριος, το φωτεινότερο αστέρι ορατό στο μάτι (και μόνο 8,6 έτη φωτός μακριά), ο Ρίγκελ  θα έλαμπε πιο έντονα στον ουρανό μας από τον λαμπρότερο πλανήτη, την Αφροδίτη.

Πέμπτη, 3 Δεκεμβρίου

Η Αφροδίτη ανατέλλει λίγο μετά τις 5 πμ. σήμερα το πρωί, φτάνοντας σε ύψος περίπου 10 ° στο νοτιοανατολικό ουρανό μια ώρα αργότερα. Την περασμένη εβδομάδα, η μεγέθους  –4, Αφροδίτη, βρισκόταν στην Παρθένο, αλλά τώρα έχει περάσει στον Ζυγό, μοιράζοντας τον αστερισμό με τον μεγέθους  –0,8 Ερμή (που ανατέλλει περίπου στις 6:15 πμ.). Η Αφροδίτη είναι κοντά στο μεγέθους 2,8 αστέρι άλφα του Ζυγού, επίσης γνωστό με το κάπως μακρύ όνομα Zubenelgenubi.

Παρασκευή, 4 Δεκεμβρίου

Ο Δίας και ο Κρόνος, τώρα σε απόσταση 1,8°, συνεχίζουν να πλησιάζουν ο ένας με τον άλλο, καθώς οδεύουν σε μια ανεπανάληπτη σύνοδο, μόνο 0,1°, στις 21 Δεκεμβρίου. Οι πλανήτες φαίνεται να είναι πιο κοντά από την απόσταση που έχουν μεταξύ τους τα αστέρια άλφα και βήτα του Αιγόκερου, πιο πάνω τους.

Σάββατο, 5 Δεκεμβρίου

Άξια παρατήρησης με κιάλια ή με μικρό τηλεσκόπιο είναι τα ανοιχτά σμήνη Μ36, Μ37 και Μ38 στον αστερισμό του Ηνίοχου, εκεί δηλαδή που είναι και η Αίγα (Capella). Νωρις τα βράδυα του χειμώνα, η Αίγα λάμπει σχεδόν στο ζενίθ και είναι ένα από τα τρία πιο φωτεινά αστέρια στο βόρειο ημισφαίριο. Τα άλλα δύο είναι ο Αρκτούρος  της άνοιξης και ο Βέγας του καλοκαιριού. Όλα είναι κοντά στην ίδια φωτεινότητα,  με τον Αρκτούρο να είναι ψυχρός και πορτοκαλίς, ο Βέγας θερμός και λευκός και η Αίγα κίτρινη και λευκή και κάπου στο μέσο της θερμοκρασίας των άλλων δύο. Με το μάτι δύσκολα διαπιστώνουμε ότι είναι πιο αμυδρή από τα άλλα δύο αστέρια. Ξεχωρίζει όμως ως προς την θέση της στον ουρανό αφού είναι το μοναδικό και πιο κοντινό στον πόλο αστέρι πρωτου μεγέθους.

Κυριακή, 6 Δεκεμβρίου

Η Κασσιόπη είναι ένας από τους ευκολότερους να βρει κανείς αστερισμούς κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα. Το μεγάλο σχήμα “W” περιστρέφεται ψηλά στον ουρανό κάθε βράδυ. Η Κασσιόπη είναι η περιοχή του ουρανού όπου ο υπερκαινοφανής Tycho εμφανίστηκε το 1572, λίγο στα δυτικά από το αστέρι κ της Κασσιόπης, αλλάζοντας την όψη του ουρανού για έξι μήνες και επιβεβαιώνοντας τον Κοπέρνικο και την ανασκευή της θεωρίας του Πτολεμαίου που έκανε το 1543. Εκείνο το έτος ο Κοπέρνικος πέθανε και το φημισμένο βιβλίο του  De revolutionibus orbium coelestium δημοσιεύθηκε,  ανατρέποντας το καθιερωμένο δόγμα ότι η Γη ήταν το κέντρο του κόσμου.

 

Το νεφέλωμα της «κεφαλής του ιχθύος» ή IC1795 είναι μέρος ενός τεράστιου συστήματος σχηματισμού αστεριών αερίου και σκόνης που βρίσκεται κατά μήκος του σπειροειδούς βραχίονα του Περσέα του γαλαξία μας. Το νεφέλωμα βρίσκεται στον αστερισμό της Κασσιόπης, περίπου 6000 έτη φωτός από τη Γη και είναι δίπλα στο πολύ μεγαλύτερο νεφέλωμα της «καρδιάς». Η φωτεινότερη περιοχή του IC 1795 περιέχει τεράστια, νέα αστέρια, που εκπέμπουν άφθονες ποσότητες υπεριώδους φωτός.  Η παραπάνω εικόνα έγινε από εκθέσεις που έγιναν μέσω φίλτρων Sulphur II, Hydrogen Alpha και Oxygen III. Ο φωτογράφος είναι ο Καλλίας Ιωαννίδης, από το αστεροσκοπείο MACHON στο Πανόραμα, Θεσσαλονίκης. Περισσότερες λεπτομέρειες: https://www.facebook.com/kallias.ioannidis

 

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

 

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο:www.spaceweather.com.

Ο Ερμής, με μέγεθος -0,8 είναι λαμπρός αλλά βρίσκεται πολύ χαμηλά στον πρωινό ουρανό και σε λίγο δεν θα είναι πια ορατός.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9, στο Ζυγό) αρχίζει επίσης να χαμηλώνει σε ύψος στον πρωινό ουρανό. Παραμένει ο λαμπρός Αυγερινός που χαμηλώνει ολοένα και περισσότερο πάνω από τον ορίζοντα.

Ο Άρης έχει μέγεθος -1,1, στους Ιχθείς. Η φαινόμενη διάμετρος του φτάνει τώρα τα 14 δευτερόλεπτα του τόξου. Προσπαθήστε να εντοπίσετε το λευκό Νότιο πόλο του που τώρα φαίνεται πολύ μικρός. Μπορείτε να δείτε τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας του Άρη που φαίνονται με τηλεσκόπιο, δίνοντας τις συντεταγμένες του τόπου παρατήρησης και την ώρα παρατήρησης με το λογισμικό Mars Profiler.

Ο Δίας και ο Κρόνος (μέγεθος -2,0, και +0,6, αντίστοιχα) γέρνουν ακόμα περισσότερο στα δυτικά-νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ. Απέχουν 1,9 ° ο ένας από τον άλλο. θα βρεθούν σε πολύ κοντινή σύνοδο στις 21 Δεκεμβρίου, σε απόσταση μόνο 0,1 μοίρες, χαμηλά στο βραδινό λυκόφως.

Ο Ουρανός (5,7, στον Κριό) είναι ψηλά στον ουρανό νωρίς το βράδυ, περίπου 20° ανατολικά του Άρη.

Ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,8, στον Υδροχόο) φαίνεται ψηλά στα νότια πριν τα μεσάνυχτα.