ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

04/05/2015
12

Κίνδυνος άνοιας για τους αστροναύτες

Νέα μελέτη δείχνει ότι η κοσμική ακτινοβολία προκαλεί σοβαρές εγκεφαλικές βλάβες Οι αστροναύτες που θα πάνε στον Άρη ή θα κάνουν άλλα μακρινά ταξίδια (π.χ. σε κάποιον αστεροειδή), θα αντιμετωπίσουν μια άλλου είδους νοητική «Οδύσσεια του διαστήματος», εξαιτίας των κοσμικών ακτίνων, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν βλάβες και μάλιστα μη αναστρέψιμες στον εγκέφαλό τους. Αυτό προειδοποιεί μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που βασίσθηκε σε πειραματόζωα και δείχνει ότι η μακροχρόνια έκθεση στην ακτινοβολία του Διαστήματος μπορεί να προκαλέσει άνοια. Με άλλα λόγια, οι αστροναύτες, πέρα από τους κινδύνους που φαντάζονται οι συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας και το Χόλιγουντ (διαστημικά «σκουπίδια», απρόβλεπτους αστεροειδείς, βλάβη στον κινητήρα του σκάφους ή στο ρομπότ της αποστολής και φυσικά κακόβουλους εξωγήινους), θα έχουν να…
Δείτε περισσότερα
30/04/2015
24

Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) καλεί Κύπρο!

Στα πλαίσια της εβδομάδας διαστήματος 2015 (CSEO Space Week 2015), κατά τη διάρκεια την τελετής έναρξης στο Ρώσικο πολιτιστικό κέντρο, κοσμοναύτες του ISS απηύθυναν χαιρετισμό στους παρευρισκόμενους και στο νησί της Κύπρου. Δείτε το σχετικό βίντεο: Περισσότερα για τον Cyprus Space Exploration Organisation μπορείτε να βρείτε στο: http://www.spaceexploration.org.cy/#!/News
Δείτε περισσότερα
29/04/2015
22

«Συμμαχία» αστρονόμων για την αναζήτηση πλανητών φιλόξενων στη ζωή

Αμερικανοί επιστήμονες από τα μεγαλύτερα ερευνητικά ιδρύματα στις ΗΠΑ, ανάμεσά τους το πανεπιστήμιο Στάνφορντ και το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας Μπέρκλεϊ, ενώνουν τις δυνάμεις τους στο «κυνήγι» εξωπλανητών όπου επικρατούν συνθήκες ευνοϊκές για την ανάπτυξη έμβιων οργανισμών ή, ακόμη περισσότερο, φιλοξενούν ήδη εξωγήινες μορφές ζωής. Η πρωτοβουλία χρηματοδοτείται από τη NASA και περιλαμβάνει 16 διαφορετικά πρότζεκτ που, αν και έχουν τον ίδιο στόχο, το κάθε ένα θα επιστρατεύσει και μία διαφορετική μέθοδο αναζήτησης. Έτσι, στα πλαίσια ενός από τα πρότζεκτ, οι αστρονόμοι θα προσπαθήσουν να ανακαλύψουν νέους εξωπλανήτες, ανιχνεύοντας τις απειροελάχιστες μεταβολές που προκαλούν αυτά στη θέση ή τη φωτεινότητα του «μητρικού» τους αστέρα. Ένα άλλο ερευνητικό έργο θα αξιοποιήσει το Gemini Planet Imager (GPI), ένα όργανο στο τηλεσκόπιο του παρατηρητηρίου…
Δείτε περισσότερα
24/04/2015
26

Διεθνής καμπάνια παρατήρησης του Κομήτη 67P/C-G

Πάρτε μέρος σε μια διεθνή καμπάνια παρατήρησης και φωτογράφησης του Κομήτη 67P/C-G στις φάσεις της προσέγγισης και της απομάκρυνσής του από τον Ήλιο με το Rosetta επάνω του. Οι παρατηρήσεις σας έχουν σημασία! Το παιχνίδι αρχίζει! Μια ομάδα αστρονόμων στη Χιλή εντόπισε ξανά, υπό δύσκολες συνθήκες, τον Κομήτη 67P/C-G στις 14 Απριλίου, μετά από τη σύνοδό του με τον Ήλιο. Είχε φαινόμενο μέγεθος +16.8. (Φωτογραφία των Jean François Soulier και Jean Gabriel Bosch, CAO, San Pedro de Atacama) Το γεγονός ότι ένα διαστημικό σκάφος αξίας μεγαλύτερης από ένα δισεκατομμύριο δολάρια βρίσκεται πάνω στην επιφάνεια του κομήτη και την εξερευνά εξονυχιστικά δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν οι ερασιτέχνες αστρονόμοι να παίξουν και αυτοί έναν σημαντικό ρόλο σε αυτήν την έρευνα. Με…
Δείτε περισσότερα
23/04/2015
21

NELIOTA: νέο πρόγραμμα παρακολούθησης της Σελήνης της ESA σε συνεργασία με το ΕΑΑ

Το NELIOTA είναι μια νέα ερευνητική δραστηριότητα η οποία ξεκίνησε πρόσφατα στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ). Ο στόχος της δραστηριότητας είναι η μέτρηση και ο χαρακτηρισμός των λεγόμενων «παραγήινων αστεροειδών», δηλαδή μετεωριτών, κομητών ή αστεροειδών που περνούν κοντά από τη Γη. Η ατμόσφαιρα της Γης μας προστατεύει από τις επιπτώσεις των μικρών αστεροειδών, οι περισσότεροι εκ των οποίων αναφλέγονται καθώς εισέρχονται στην ατμόσφαιρα με μεγάλες ταχύτητες. Μόνο οι μεγαλύτεροι από αυτούς έχουν τη δυνατότητα να φτάσουν μέχρι το έδαφος. Στη Σελήνη, ωστόσο, η απουσία ατμόσφαιρας έχει ως αποτέλεσμα όλοι οι παραγήινοι αστεροειδείς που κατευθύνονται πάνω της να φθάνουν στην επιφάνειά της. Προσκρούσεις στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης προκαλούν μια ορατή λάμψη που διαρκεί…
Δείτε περισσότερα
22/04/2015
16

Ο Κρόνος «τρώει» τον Εγκέλαδο

Οπως φαίνεται, ο Αρχοντας των Δαχτυλιδιών του ηλιακού μας συστήματος, ο Κρόνος, επιβεβαιώνει τον… μύθο του. Οπως ο Κρόνος έτρωγε τα παιδιά του έτσι και ο πλανήτης που φέρει το όνομά του φαίνεται ότι «τρώει» έναν από τους δορυφόρους του. Νέες παρατηρήσεις δείχνουν ότι ο Κρόνος ρουφάει την ύλη που εκτοξεύουν στο Διάστημα οι δεκάδες πίδακες του Εγκέλαδου, του μικρού παγωμένου δορυφόρου του. Μέλη της αποστολής του διαστημικού σκάφους Cassini που από το 2004 εξερευνά το σύστημα του Κρόνου σε συνεργασία με επιστήμονες αμερικανικών πανεπιστημίων διαπίστωσαν ότι τα γιγάντια δαχτυλίδια του Κρόνου τραβούν πάνω τους την ύλη που εκτοξεύουν τα γκέιζερ του Εγκέλαδου. Το Cassini κατέγραψε μια σειρά εικόνων στις οποίες εντοπίστηκε το εντυπωσιακό φαινόμενο. Eικόνα που κατέγραψε το Cassini…
Δείτε περισσότερα
20/04/2015
34

Λυρίδες: Τα πεφταστέρια της άνοιξης

Η πρώτη βροχή από «πεφταστέρια» της άνοιξης, οι Λυρίδες, εμφανίστηκαν ήδη στον ουρανό του βορείου ημισφαιρίου. Οι πτώσεις των συγκεκριμένων διαττόντων αστέρων θα κορυφωθούν το βράδυ της Τετάρτης 22 Απριλίου και τα χαράματα της Πέμπτης 23 Απριλίου, ενώ θα είναι ορατές έως τις 25 του μηνός – εφόσον ο καιρός επιτρέψει τις νυχτερινές παρατηρήσεις. Με δεδομένο πάντως ότι η επόμενη πανσέληνος θα πραγματοποιηθεί στις 4 Μαΐου, ο ουρανός τις επόμενες μέρες θα είναι αρκετά σκοτεινός και κατάλληλος για παρατήρηση. Στο αποκορύφωμα του φαινομένου εκτιμάται ότι θα εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα και θα πυρακτώνονται έως 20 μετέωρα ανά ώρα, με ταχύτητα έως 50 χιλιομέτρων. Οι Λυρίδες μερικές φορές δημιουργούν φωτεινά πεφταστέρια με μακριές ουρές, οι οποίες παραμένουν ορατές στον ουρανό επί…
Δείτε περισσότερα
17/04/2015
32

Μοναδικό βίντεο της NASA, από τον ISS! (GoPro)

Δείτε περισσότερα
17/04/2015
69

Παρολίγον επιτυχής προσγείωση πυραύλου Falcon 9 της Space X

Πολύ κοντά σε μια ιστορική επιτυχία έφτασε την Τρίτη η SpaceX, η εταιρεία του Έλον Μασκ, καθώς παραλίγο να ολοκληρώσει με επιτυχία την ελεγχόμενη («μαλακή») προσεδάφιση πυραύλου Falcon 9 σε μη επανδρωμένη αυτόνομη πλωτή πλατφόρμα στον Ατλαντικό, μετά την επιτυχή εκτόξευση της ρομποτικής κάψουλας Dragon της εταιρείας με προορισμό τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό από το Κέιπ Κανάβεραλ στη Φλόριντα. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του space.com, ο πύραυλος κατάφερε όντως να προσνηωθεί επιτυχώς στο σκάφος («Just Read the Instructions», από μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας του Iain Banks), ωστόσο λίγο μετά από τη στιγμή που άγγιξε την πλατφόρμα έγειρε και έπεσε. Η εν λόγω απόπειρα εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο προσπαθειών της εταιρείας για την ανάπτυξη πλήρως επαναχρησιμοποιούμενων πυραύλων, που ο Μασκ ελπίζει ότι…
Δείτε περισσότερα
16/04/2015
163

Το πρώτο «φως» στη σκοτεινή ύλη

Για πρώτη φορά οι επιστήμονες πιστεύουν ότι βρήκαν ενδείξεις πως η σκοτεινή ύλη αλληλεπιδρά με τον εαυτό της, μέσω μιας άλλης (άγνωστης) δύναμης πέρα από τη βαρύτητα – συνεπώς δεν είναι τελείως σκοτεινή. Οι παρατηρήσεις Οι παρατηρήσεις συγκρούσεων γαλαξιών, οι οποίες έγιναν με το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή και του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, φωτίζουν κάπως για πρώτη φορά τη φύση της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης, που ονομάστηκε έτσι επειδή δεν αλληλεπιδρά καθόλου με το φως και την ορατή ύλη. Κάθε γαλαξίας συνοδεύεται από τη δική του σκοτεινή ύλη. Από σκοτεινή ύλη αποτελείται περίπου το ένα τέταρτο του Σύμπαντος, ενώ αυτή, μέσω των βαρυτικών επιδράσεών της, αποτελεί την «κόλλα» που συγκρατεί τους γαλαξίες για να…
Δείτε περισσότερα
16/04/2015
394

Κατεβάστε τον ουρανό στο κινητό σας

Κατεβάστε τον ουρανό στο κινητό σας Το Πλανητάριο Θεσσαλονίκηςπαρουσιάζει το πρώτο ψηφιακό Αστρονομικό Επιπεδόσφαιρο, σε σύγχρονη σχεδίαση και με πλήρεις οδηγίες στα Ελληνικά! Κατεβάστε το τώρα εντελώς ΔΩΡΕΑΝ για Android συσκευές (κινητά και tablets), και διδαχθείτε τα μυστικά του ουράνιου θόλου όπως οι Αρχαίοι Έλληνες! Το επιπεδόσφαιρο είναι ένα αναλογικό αστρονομικό όργανο (απόγονος του αστρολάβου) που χρησιμοποιείται για την αναπαράσταση του ουρανού σε ένα συγκεκριμένο τόπο, για οποιαδήποτε ώρα και μέρα του έτους, αλλά και για διάφορους αστρονομικούς υπολογισμούς, όπως τον υπολογισμό της ανατολής ή της δύσης ενός αστέρα ή του Ήλιου. Όταν το κατασκεύαζε, ο αρχαίος Έλληνας αστρονόμος Ίππαρχος, το 150 π.Χ., σίγουρα δεν θα είχε φανταστεί ότι δύο χιλιετίες αργότερα θα μπορούσε να βρίσκεται στην τσέπη κάθε ανθρώπου…
Δείτε περισσότερα
15/04/2015
41

Οι μαθητές που θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στην Ολυμπιάδα Αστρονομίας της Ινδονησίας και στη NASA.

Η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος, που έχει την έδρα της στο Βόλο εξέδωσε τα αποτελέσματα της 4ης φάσης «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ» του 20ού Πανελληνίου Μαθητικού Διαγωνισμού Αστρονομίας και Διαστημικής 2015, σύμφωνα με τα οποία οι μαθητές που θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα, στην 9η Διεθνή Ολυμπιάδα Αστρονομίας και Αστροφυσικής, της πόλης Μαγκελάνγκ Ινδονησίας, από 26ης Ιουλίου έως 4ης Αυγούστου 2015, είναι κατά σειρά επιτυχίας οι: Παπαχατζάκης Γεώργιος, του 2ου ΓΕΛ Εκπαιδευτηρίων Μαντουλίδη Θεσσαλονίκης, Βαλμάς Αντώνιος, του Προτύπου Πειραματικού ΓΕΛ Αναβρύτων Αθηνών, Κουταλιός Ιωάννης του 1ου Προτύπου Πειραματικού ΓΕΛ Θεσ/νίκης «Μανόλης Ανδρόνικος», Βογιατζής Γεώργιος, του 1ο ΓΕΛ Κουφαλίων και Καλλιμάνης Ιωάννης, του 41ου ΓΕΛ Αθηνών. Τα έξοδα μετάβασης και επιστροφής των μαθητών, μαζί με τους δύο συνοδούς καθηγητές, τα αναλαμβάνει το Υπουργείο…
Δείτε περισσότερα
14/04/2015
1.978

Οι Αστερισμοί και πώς τους βρίσκουμε με ένα Επιπεδόσφαιρο (του Άρη Μυλωνά)

Σήμερα οι άνθρωποι σπάνια βρίσκονται κάτω από σκοτεινό νυκτερινό ουρανό. Μερικοί δεν γνωρίζουν καν ότι υπάρχει ουρανός με την ευδιάκριτη ζώνη του γαλαξία μας και τα χιλιάδες αστέρια ορατά με γυμνό μάτι. Αυτό συμβαίνει επειδή οι μεγάλες πόλεις φωτοβολούν με τεχνητό φως όλο και περισσότερο τον ουράνιο θόλο. Το φυσικό προνόμιο της παρατήρησης του σκοτεινού νυχτερινού ουρανού, που όλοι οι άνθρωποι είχαν στο παρελθόν, σήμερα είναι προνόμιο των λίγων όπως αυτών που ζουν στην ύπαιθρο αλλά και συγκεκριμένων ομάδων ανθρώπων (όπως είναι: οι πρόσκοποι, οι ορειβάτες, οι περιηγητές, οι ναυτικοί κ.τ.λ.), δηλαδή αυτών που ταξιδεύουν μακριά από τις φωταγωγημένες πόλεις. Η Γη περιστρέφεται γύρω από τον νοητό άξονά της και περιφέρεται σε ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Η τροχιά…
Δείτε περισσότερα
14/04/2015
21

Διεθνής εβδομάδα σκοτεινού ουρανού (13-19 Απριλίου 2015)

Ξεκίνησε το 2003 από την Jennifer Barlow, μαθήτρια λυκείου τότε, και πλέον έχει μετατραπεί σε μια παγκόσμια εκδήλωση που διαρκεί μια ολόκληρη εβδομάδα! Στόχοι της “Εβδομάδας Σκοτεινού Ουρανού” είναι εκτός των άλλων να εμπνεύσει τους ανθρώπους να θαυμάσουν το μεγαλείο του νυχτερινού ουρανού, να τονίσει τα προβλήματα που δημιουργεί η φωτορύπανση και φυσικά να ενθαρρύνει περισσότερους ανθρώπους να στρέψουν το βλέμμα τους ψηλά. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στον International Dark-Sky Association και στο Astronomy Now.
Δείτε περισσότερα
11/04/2015
19

Η διάχυση της επιστήμης (του Δ. Σιμόπουλου)

Το όνομα του ακαδημαϊκού Σταμάτη Κριμιζή είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τα πιο σημαντικά διαστημικά προγράμματα της NASA. Γι’ αυτό δεν είναι καθόλου παράξενο που, στις αρχές Μαΐου, ο κ. Κριμιζής θα τιμηθεί από την Ενωση Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ) για τη συνολική του προσφορά στην επιστήμη της Φυσικής και του Διαστήματος. Αυτή δεν είναι, φυσικά, παρά ακόμη μία αναγνώριση στις δεκάδες άλλες που έχει λάβει από διεθνείς επιστημονικούς φορείς ο Χιώτης επιστήμονας, ο οποίος ως διευθυντής του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins διηύθυνε τις δραστηριότητες 600 επιστημόνων, μηχανικών και υποστηρικτικού προσωπικού για τον σχεδιασμό, την κατασκευή, τις δοκιμές, την εκτόξευση και την παρακολούθηση 63 διαστημικών αποστολών και 175 επιστημονικών οργάνων που έκαναν μετρήσεις διαπλανητικών αποστολών της NASA. Είναι, άλλωστε,…
Δείτε περισσότερα
09/04/2015
18

Ζητείται: όνομα για την αποστολή του αστροναύτη Thomas

Ζητείται: όνομα για την αποστολή του αστροναύτη Thomas Ο αστροναύτης της ESA Thomas Pesquet θα πετάξει για το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το επόμενο έτος για μια εξάμηνη επιστημονική περιπέτεια σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Τώρα οThomas θέλει από εσάς να σκεφτείτε ένα όνομα για την πτήση του – το οποίο θα φαίνεται στο σήμα της αποστολής που θα φορά στο διάστημα. Η εκτόξευση της αποστολής Futura Ο Thomas γράφει: “οι Ευρωπαίοι αστροναύτες πετούν στο διάστημα για να ωφελήσουν τους ανθρώπους στη Γη μέσω της επιστημονικής έρευνας και της εξερεύνησης. Θέλω να μοιραστώ αυτή την εμπειρία ζωής με όλους τους ευρωπαίους πολίτες, και χρειάζομαι την υποστήριξή σας σε όλη τη διάρκεια.” “Η εύρεση ενός υπέροχου ονόματος είναι το πρώτο βήμα του ταξιδιού…
Δείτε περισσότερα