ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
-
Αποστολή στο Svalbard (από τον Κοσμά Γαζέα)
Ο φίλος μας Κοσμάς Γαζέας, έμπειρος κυνηγός εκλείψεων και λέκτορας του τμήματος φυσικής του ΕΚΠΑ, μας έστειλε πανέμορφο υλικό από την πρόσφατη εξόρμηση του στο νησί Svalbard όπου βρέθηκε για να παρατηρήσει και να φωτογραφίσει την ολική έκλειψη Ηλίου. Όπως μας είπε: Η παρατήρηση και η φωτογράφηση του φαινομένου ήταν πολύ επιτυχής και ο καιρός ήταν ανέλπιστα διαυγής. Οι θερμοκρασία άγγιξε τους -30 C (θερμοκρασία αίσθησης λόγω του αέρα που φύσηξε κατά την έκλειψη) και όπως θα δείτε στις φωτογραφίες καθόμασταν στον πάγο (δεν υπήρχε έδαφος από κάτω) επί 4 περίπου ώρες. Ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία και το τοπίο μοναδικής ομορφιάς. Σίγουρα είναι ένα ταξίδι που θα μου μείνει αξέχαστο!
Δείτε περισσότερα -
20 Μαρτίου 2015: Έκλειψη Ηλίου ορατή και από την Ελλάδα
Τι είναι η έκλειψη; Σε λιγότερο από ένα μήνα, η Ευρώπη θα έχει τη τύχη να θαυμάσει ένα απόκοσμης ομορφιάς και μεγάλης σπανιότητας φαινόμενο! Όταν η Σελήνη ευθυγραμμίζεται τέλεια με τον Ήλιο και τη Γη, διασχίζοντας τη νοητή ευθεία που ενώνει τα δύο ουράνια σώματα, τότε συμβαίνει το φαινόμενο της έκλειψης Ηλίου. Οι παρατηρητές των περιοχών της γης που διασχίζει η σκιά της σελήνης (umbra) παρατηρούν μια ολική έκλειψη ηλίου, ενώ οι παρατηρητές που βρίσκονται στην παρασκιά (penumbra) παρατηρούν μια μερική έκλειψη ηλίου. Η διαφορά τους έγκειται στο ποσοστό κάλυψης του Ηλιακού δίσκου. Στην περίπτωση της ολικής έκλειψης υπάρχει πλήρης επικάλυψή του, ενώ στη περίπτωση της μερικής ο ηλιακός δίσκος καλύπτεται μερικώς, σε ποσοστό που εξαρτάται από την απόσταση της περιοχής από το…
Δείτε περισσότερα -
-
Η έκλειψη της 20ης Μαρτίου για κάθε περιοχή!
Στον παρακάτω διαδραστικό χάρτη μπορείτε να βρείτε όλα τα χαρακτηριστικά της έκλειψης του Μαρτίου για όλο τον πλανήτη! Το μόνο που χρειάζεται είναι να κάνετε κλικ πάνω στην περιοχή που σας ενδιαφέρει. Δείτε ποια είναι η ακριβής ώρα έναρξης και λήξης της έκλειψης, το ύψος του Ήλιου και το ποσοστό του ηλιακού δίσκου που θα καλυφθεί, για την περιοχή σας. Οι υπολογισμοί είναι του Xavier Jubier. http://xjubier.free.fr/en/site_pages/solar_eclipses/TSE_2015_GoogleMapFull.html
Δείτε περισσότερα -
“Κράνος” παρατήρησης έκλειψης και άλλες ιδιοκατασκευές!
Οι παρακάτω ιδιοκατασκευές μπορούν να πραγματοποιηθούν εύκολα και γρήγορα, χρησιμοποιώντας το ειδικό ηλιακό φίλτρο Baader Astrosolar και μερικά απλά καθημερινά υλικά. Διαλέξτε την κατασκευή που σας ταιριάζει και αφήστε τη φαντάσια σας ελεύθερη. Περιμένουμε και τις δικές σας προτάσεις στο [email protected] Οδηγίες ιδιοκατασκευής κράνους eclipse viewer Αν έχετε δει και παλαιότερα έκλειψη ηλίου θα γνωρίζετε ότι η μεγαλύτερη δυσκολία στην παρατήρηση οφείλετε στις έντονες ακτίνες του Ήλιου που ζεσταίνουν το πρόσωπο μας με αποτέλεσμα μετά από λίγο, ακόμα και φορώντας τα ειδικά γυαλιά να αναγκαζόμαστε να στρέψουμε το βλέμμα μας αλλού ή να αναζητήσουμε μια σκιά. Η παρακάτω εύκολη κατασκευή είναι ένα “κράνος” που κάνει την παρατήρηση της έκλειψης πιο εύκολη και δροσερή! 1. Σε ένα μικρό χαρτόκουτο (μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κουτί…
Δείτε περισσότερα -
Ανακοίνωση του Εθνικού Αστεροσκοπείου για την έκλειψη της Παρασκευής
Διαβάστε την ανακοίνωση του Εθνικού Αστεροσκοπείου για την μερική έκλειψη Ηλίου που θα γίνει την ερχόμενη Παρασκευή: Ανακοίνωση: Μερική έκλειψη Ηλίου 2015 Την ημέρα της έκλειψης θα μπορούμε να δούμε εδω την έκλειψη σε ζωντανή μετάδοση απο το ΕΑΑ.
Δείτε περισσότερα -
«Παράθυρο» για τη μελέτη του Ήλιου η έκλειψη της 20ής Μαρτίου
Την ευκαιρία της ολικής έκλειψης της επόμενης Παρασκευής πρόκειται να αξιοποιήσει μία διεθνής ομάδα Βρετανών, Αμερικανών, Τσέχων και Γερμανών επιστημόνων, με σκοπό να πραγματοποιήσει μετρήσεις που ενδεχομένως θα βοηθήσουν στην ακόμη καλύτερη κατανόηση της δραστηριότητας του Ήλιου. Η ομάδα θα βρεθεί το πρωί της 20ης Μαρτίου σε ένα από τα νορβηγικά νησιά στο αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ, ώστε να αποτυπώσει την εικόνα του ηλιακού στέμματος, δηλαδή της εξωτερικής ατμόσφαιρας της Ήλιου. Η έκλειψη θα είναι ολική σε μία στενή λωρίδα γύρω από τον Βόρειο Πόλο, στην οποία οι μόνες χερσαίες περιοχές είναι τα νησιά Φερόες και τα νορβηγικά νησιά στο νορβηγικό αρχιπέλαγος. Με δεδομένο πως σε αυτές τις περιοχές το ηλιακό φως θα μπλοκαρισθεί κατά 100% από τη σκιά της Σελήνης, οι…
Δείτε περισσότερα -
Στη σκιά της Σελήνης – Διονύσης Π. Σιμόπουλος
Την ερχόμενη Παρασκευή 20 Μαρτίου, λίγο πριν από τις 12 το μεσημέρι και 13 ώρες πριν από την Εαρινή Ισημερία που θα σηματοδοτήσει την έναρξη της φετινής άνοιξης, σ’ ολόκληρη τη χώρα θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα της φύσης: μια μερική έκλειψη του Ηλιου. Αν και όχι τόσο θεαματική όσο μια ολική ηλιακή έκλειψη, στη μερική έκλειψη της Παρασκευής θα δούμε το ήμισυ σχεδόν του ηλιακού δίσκου να καλύπτεται από τη Σελήνη. Φυσικά, για να παρατηρηθεί το φαινόμενο με ασφάλεια, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ειδικά φίλτρα που προστατεύουν τα μάτια μας ικανοποιητικά κι όχι όπως έκαναν ορισμένοι παλαιότερα με τα καπνισμένα γυαλιά, τα μαυρισμένα φωτογραφικά φιλμ, τα CDs κ.λπ., γιατί κανένα απ’ αυτά δεν παρέχει…
Δείτε περισσότερα -
Πως να φτιάξετε μόνοι σας ειδικά γυαλιά έκλειψης!
Αν δεν προλάβατε να αγοράσετε τα ειδικά γυαλιά για την παρατήρηση της ηλιακής έκλειψης (την ερχόμενη Παρασκευή 20/3), ο παρακάτω οδηγός θα σας φανεί ιδιαίτερα χρήσιμος! Φτιάξτε εύκολα τα δικά σας γυαλιά με το ειδικό φίλτρο Baader Astrosolar και μερικά καθημερινά υλικά. ΟΔΗΓΙΕΣ: Εκτυπώνουμε το παρακάτω σχεδιάγραμμα σε χαρτόνι Α4 (εναλλακτικά το εκτυπώνουμε σε χαρτί Α4 και το ξεπατικώνουμε σε χαρτόνι). Πολύ προσεκτικα κολλάμε με κολλητική ταινία δύο κομμάτια από το Baader Astrosolar στη θέση των “φακών”. Διπλώνουμε και ενώνουμε με συρραπτικό ή ταινία τα τρία κομμάτια και έχουμε έτοιμα τα γυαλιά! Δείτε εδώ πως μπορείτε να φτιάξετε ηλιακό φίλτρο για κιάλια ή τηλεσκόπιο και εδώ πως μπορείτε να φτιάξετε ένα κράνος παρατήρησης της έκλειψης. Περισσότερα για την έκλειψη της Παρασκευής: http://astro.planitario.gr/partialeclipse2015/
Δείτε περισσότερα -
Αντίστροφη μέτρηση για την πρώτη ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων;
Έπειτα από δεκαετίες προσπαθειών, η φυσική απέχει μία «ανάσα» από το να ανιχνεύσει άμεσα για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα, τα οποία αποτελούν την πιο εντυπωσιακή ίσως πρόβλεψη της Γενικής Θεωρίας του Αϊνστάιν. Αυτό υποστηρίζουν οι 900 περίπου ερευνητές που παίρνουν μέρος στο πείραμα LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory), αφού προβλέπουν πως, μέχρι τις αρχές του 2017, θα έχουν καταφέρει να γράψουν ιστορία. Η ιδέα των βαρυτικών κυμάτων προτάθηκε από τον Άμπερτ Αϊνστάιν πριν από ακριβώς 100 χρόνια, στα πλαίσια της διατύπωσης της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας. Όπως προέκυπτε από τη μαθηματική θεμελίωση της θεωρίας, κάθε φορά που επιταχύνεται μία μάζα εκπέμπει ενέργεια, με τη μορφή κυμάτων που διαδίδονται στο σύμπαν με την ταχύτητα του φωτός. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στον Guardian…
Δείτε περισσότερα -
Το Dawn έγινε ο πρώτος «επισκέπτης» ενός νάνου πλανήτη στο ηλιακό σύστημα
Με ένα σήμα που έφτασε στο «αρχηγείο» της ΝΑΣΑ πριν από λίγες ώρες, το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Dawn επιβεβαίωσε πως τέθηκε με επιτυχία σε τροχιά γύρω από τον νάνο πλανήτη Δήμητρα, το μεγαλύτερο ουράνιο σώμα στη ζώνη των αστεροειδών. Έτσι, έγραψε ιστορία για λογαριασμό της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας, αφού είναι το πρώτο σκάφος που «επισκέφθηκε» ποτέ ένα νάνο πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα. Η Δήμητρα κινείται στην περιοχή ανάμεσα στον Άρη και τον Δία, ενώ αποτελεί τον τελικό σταθμό της συγκεκριμένης διαστημικής αποστολής, η οποία ξεκίνησε το 2007 με την εκτόξευση του Dawn. Πριν από τον νάνο πλανήτη, το σκάφος εξερεύνησε τον αστεροειδή Vesta, παραμένοντας στη «γειτονιά» του για 14 μήνες, μέσα στο 2011 και 2012. Έτσι, το διαστημόπλοιο είναι επίσης το πρώτο σκάφος…
Δείτε περισσότερα -
Πως να φωτογραφήσετε εκλείψεις
Η φωτογράφηση μιας ηλιακής έκλειψης δεν είναι δύσκολη, αλλά θα πρέπει να είστε προσεχτικοί, γιατί ο ήλιος μπορεί πολύ γρήγορα να προκαλέσει ζημιά στα μάτια και στον εξοπλισμό σας. Ακόμα και αν μόνο μια πολύ λεπτή φέτα ήλιου είναι ορατή, είναι απαραίτητη η χρήση ενός κατάλληλου ηλιακού φίλτρου μπροστά από το φακό ή μιας μεθόδου προβολής. Το μόνο διάστημα στο οποίο μπορείτε να παρατηρήσετε με ασφάλεια τον ήλιο χωρίς προστασία είναι το διάστημα της ολικότητας. Ακόμα και ο λεπτός δακτύλιος του ήλιου σε μια δακτυλιοειδή έκλειψη δεν είναι ασφαλής για παρατήρηση. Τόσο ο ήλιος όσο και η σελήνη έχουν γωνιώδη διάμετρο περίπου μισή μοίρα, επομένως το είδωλό τους είναι πολύ μικρό με έναν συνήθη φακό SLR των 50 mm ή…
Δείτε περισσότερα -
Χρήσιμοι σύνδεσμοι Αστρονομίας
Ο Παγκόσµιος Ιστός (World Wide Web) είναι ένας θησαυρός καλών δικτυακών τόπων αστρονοµίας και διαστηµικής. Οι παρακάτω ιστοσελίδες είναι από τις πιο δηµοφιλείς και οι περισσότερες έχουν συλλογές από άλλους δικτυακούς τόπους. Amateur Astronomy Magazine (Περιοδικό Ερασιτεχνικής Αστρονοµίας) American Association of Variable Star Observers (Αµερικανική Ένωση Παρατηρητών Μεταβλητών Αστέρων) American Astronomical Society (Αµερικανική Αστρονοµική Εταιρία) Anglo-Australian Observatory (Αγγλο-Αυστραλιανό Παρατηρητήριο) The Astronomical League (Η Αστρονοµική Ένωση) Astronomical Society of the Pacific (Αστρονοµική Εταιρία του Ειρηνικού) Astronomy Now (Αστρονοµία Τώρα) Astronomy Picture of the Day (Φωτογραφία Αστρονοµίας της Ηµέρας) British Astronomical Association Βρετανική Αστρονοµική Ένωση Canadian Galactic Plane Survey (Καναδική Επισκόπηση του Γαλαξιακού Επιπέδου) Chandra X-Ray Observatory Center (Κέντρο Παρατηρητηρίου Ακτίνων Χ Chandra) Comet Observation Home Page (Κεντρική Σελίδα Παρατήρησης Κοµητών) Earth…
Δείτε περισσότερα -
«Η σύγχρονη αστρονομία συναντά τον Οδυσσέα»
Το Πρότυπο Εκπαιδευτήριο Αθηνών σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής, το Φυσικό Τμήμα Πανεπιστημίου Αθηνών και την Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ με θέμα : «Η σύγχρονη αστρονομία συναντά τον Οδυσσέα» Τρίτη, 3 Μαρτίου 2015 στο Πρότυπο Εκπαιδευτήριο Αθηνών, Σκοπευτηρίου 17- Κρωπία ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 12:00 : Προσέλευση εκπαιδευτικών- μαθητών Προεδρείο : Ανδρακάκος Κώστας, Μαχαίρα Λυδία, Ρούσσος Γεώργιος, Φιλντίσης Παναγιώτης 12:05 : Χαιρετισμοί εκπροσώπων φορέων Καπέλλας Στέφανος, Οικονομολόγος, Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής Τσικοπούλου Σταματούλα, Σχολικός Σύμβουλος Μαθηματικών Φιλντίσης Παναγιώτης, Φυσικός, Αντιπρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Φυσικών Ανδρακάκος Κώστας, Φυσικός, Διευθυντής Γυμνασίου Πρότυπου Εκπαιδευτηρίου Αθηνών 12:20- 12:50 : Σιμόπουλος Διονύσης, Επίτιμος Πρόεδρος Ευγενιδείου Πλανηταρίου Ομιλία με θέμα : «Είμαστε όλοι αστρόσκονη» 12:50- 13:10 : Τσουμπρή Ελίνα, Φιλόλογος, καθηγήτρια Πρότυπου…
Δείτε περισσότερα -
Ναι στην ασφάλεια, όχι στην υπερβολή (οδηγός ασφαλούς παρατήρησης ηλιακής έκλειψης)
«…Η σημασία που έχει η όραση για τον άνθρωπο υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης των κατάλληλων μέτρων ασφαλείας για την παρακολούθηση μιας έκλειψης. Οπωσδήποτε η ασφάλεια προέχει. Μήπως, λοιπόν, είναι καλύτερα να μην παρατηρήσουμε την έκλειψη; Και αν κάποιος αποφασίσει να την παρατηρήσει, τι είδους μέτρα ασφαλείας πρέπει να πάρει; Η κρίσιμη παράμετρος είναι η σωστή ενημέρωση. Όταν η ενημέρωση είναι ελλιπής ή απούσα, υπάρχει κίνδυνος ατυχημάτων και μάλιστα μαζικών. Σε μια μερική έκλειψη που παρατηρήθηκε από τη Χαβάη το Φεβρουάριο του 1962, οι στρατιώτες μιας μονάδας που είχε εκεί την έδρα της υπέστησαν βλάβες στην όραση. Στους περισσότερους από αυτούς η όρασή επανήλθε στα αρχικά επίπεδα, αλλά σε μερικούς σημειώθηκε μόνιμη απώλεια μέρους της οπτικής οξύτητας. Στον άλλο άκρο συναντάμε…
Δείτε περισσότερα -
Μεγάλη ανακάλυψη: Πανάρχαια μαύρη τρύπα, ίση με 12 δισεκατομμύρια Ήλιους
Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν μια πανάρχαια και αδιανόητα μεγάλη μαύρη τρύπα, τόσο υπερμεγέθη που οι επιστήμονες μάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσουν τις έως τώρα θεωρίες τους για το πως αναπτύσσεται μια μαύρη τρύπα. Η συγκεκριμένη μαύρη τρύπα, σε απόσταση 12,8 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, είναι η μεγαλύτερη και πιο λαμπερή που έχει ποτέ βρεθεί στις απαρχές του σύμπαντος, καθώς «γεννήθηκε» μόλις 900 εκατ. χρόνια μετά την αρχική «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ). Έχει μάζα όσο 12 δισεκατομμύρια Ήλιοι, υπερδιπλάσια από τη μάζα άλλων μαύρων οπών παρόμοιας ηλικίας. Συγκριτικά, η μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας, έχει μάζα μόνο 4 έως 5 εκατ. φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας. Οι επιστήμονες, δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί η συγκεκριμένη μαύρη τρύπα,…
Δείτε περισσότερα