ΗΞΕΡΕΣ ΟΤΙ...

Τι είναι το παλιό και τι το νέο ημερολόγιο;

Απάντηση

Το παλαιό ή ιουλιανό ημερολόγιο είναι το ημερολόγιο που καθιερώθηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Ιούλιο Καίσαρα το 44 π.Χ. με τη βοήθεια του Έλληνα αστρονόμου Σωσιγένη.

Ο Σωσιγένης θεώρησε ότι η διάρκεια του έτους είναι 365 ημέρες και 6 ώρες. Επομένως, το ιουλιανό ημερολόγιο, που είναι σήμερα γνωστό ως Παλιό ημερολόγιο, καθιέρωσε τη διάρκεια του έτους με 365 ημέρες. Ωστόσο, ένα έτος ανά τέσσερα είναι προσαυξημένο με μια επιπλέον ημέρα. Η ημέρα αυτή ονομάστηκε «δις έκτη» (bis sextus), διότι αυτή προστίθετο μετά την «έκτη προ των καλενδών» του Μαρτίου. Τα αντίστοιχα έτη με 366 ημέρες ονομάσθηκαν δίσεκτα έτη.

Η πραγματική, όμως, διάρκεια του έτους είναι 365 ημέρες, 5 ώρες, 48 πρώτα λεπτά και 46 δεύτερα. Επομένως, το ιουλιανό ημερολόγιο υπολογίζει το έτος κατά 11 πρώτα λεπτά και 14 δευτερόλεπτα μεγαλύτερο από την πραγματική του διάρκεια, δηλαδή κατά 1 ημέρα μεγαλύτερο κάθε 128 χρόνια.

Αυτό μετά από 16 αιώνες έγινε αισθητό στην έναρξη των εποχών. Το 1572, επί πάπα Γρηγορίου ΙΓ΄ οι αστρονόμοι Λίλιο και Κλάβιους εισηγήθηκαν ένα νέο ημερολόγιο, που ελάμβανε υπόψη αυτή τη διαφορά και διόρθωνε το προηγούμενο. Αυτό το ημερολόγιο ονομάστηκε νέο ημερολόγιο ή γρηγοριανό (προς τιμή του πάπα).

Σύμφωνα με αυτό το νέο ημερολόγιο, προστέθηκαν οι 10 ημέρες που συνολικά είχαν χαθεί μέχρι τότε, και η 5η Οκτωβρίου του έτους 1582 ονομάστηκε 15η Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Για τις από κει και πέρα διορθώσεις οι εισηγητές αστρονόμου πρότειναν, αντί να αφαιρείται μία ημέρα κάθε 128 χρόνια, να αφαιρούνται τρεις ημέρες κάθε 400 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι μέσα σε διάστημα 400 ετών πρέπει να «καταργούνται» τρία δίσεκτα έτη.

Αποφασίστηκε, λοιπόν, να μην είναι δίσεκτο το τελευταίο έτος κάθε αιώνα που ο αύξων αριθμός του δεν δίνει ακέραιο πηλίκο διαιρούμενος με το 4. Για παράδειγμα, το 2000 (τελευταίο έτος του 20ου αιώνα) παρέμεινε δίσεκτο, αλλά τα έτη 2100, 2200 και 2300, που ήταν δίσεκτα με το παλιό ημερολόγιο, δεν είναι δίσεκτα με το νέο ημερολόγιο (αφού το 21, το 22 και το 23 δεν δίνουν ακέραιο πηλίκο διαιρούμενα με το 4).

Το νέο, ή γρηγοριανό, ημερολόγιο εφαρμόστηκε στη χώρα μας στις 16 Φεβρουαρίου 1923, που μετονομάστηκε σε 1η Μαρτίου 1923, μια και η διαφορά τότε ήταν 13 ημέρες. Επομένως, στη χώρα μας δεν έχει νόημα να αναζητούμε γεγονότα κοινωνικά ή πολιτικά στις ημερομηνίες μεταξύ 16 Φεβρουαρίου και 28 Φεβρουαρίου του έτους 1923.

Τελικά, αξίζει να σημειώσουμε ότι πάλι κάθε 3300 χρόνια πρέπει να διορθώνουμε περαιτέρω το ημερολόγιό μας, αφαιρώντας ακόμα μία ημέρα, διότι και με το νέο ή γρηγοριανό ημερολόγιο περισσεύουν 3 ώρες κάθε 400 χρόνια. Με αυτή τη διόρθωση θα ασχοληθούν οι άνθρωποι την επόμενη χιλιετία.

Πηγή: Στοιχεία Αστρονομίας για μαθητές και εκπαιδευτικούς

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί