Τι ονομάζουμε γεωγραφικές συντεταγμένες ενός τόπου της Γης;

Απάντηση

Ο προσδιορισμός μιας θέσης γίνεται με τη βοήθεια του γεωγραφικού μήκους (λ) και του γεωγραφικού πλάτους (φ) ενός τόπου, που λέγονται γεωγραφικές συντεταγμένες του τόπου (λ, φ) και μετρώνται σε μοίρες.

Γεωγραφικό μήκος είναι η γωνιώδης απόσταση του μεσημβρινού του τόπου του παρατηρητή από τον μεσημβρινό του Greenwich. Το γεωγραφικό μήκος μετριέται πάνω στον ισημερινό από 0° έως −180° για τόπους που βρίσκονται ανατολικά του Greenwich και από 0° έως +180° για τόπους που βρίσκονται δυτικά αυτού. Το γεωγραφικό μήκος μπορεί να δοθεί και σε ώρες, 0^h έως −12^h ανατολικά του Greenwich και 0^h έως +12^h δυτικά αυτού, μια και 15 μοίρες αντιστοιχούν σε 1 ώρα (αφού οι 360 μοίρες αντιστοιχούν σε 24 ώρες).

Γεωγραφικό πλάτος είναι η γωνιώδης απόσταση του παρατηρητή από τον ισημερινό. Το γεωγραφικό πλάτος μετριέται πάνω στον μεσημβρινό του τόπου, από 0° έως +90° για τόπους που βρίσκονται στο βόρειο ημισφαίριο και από 0° έως −90° για τόπους που βρίσκονται στο νότιο ημισφαίριο.

Για παράδειγμα, οι γεωγραφικές συντεταγμένες της Θεσσαλονίκης είναι (λ=−1^h32^m, φ=40°38΄) και της Αθήνας (λ=−1^h35^m, φ=37°58΄).

Συχνά στη ναυσιπλοΐα οι τόποι που έχουν το ίδιο γεωγραφικό πλάτος ονομάζονται τόποι της αυτής παραλλήλου (προς τον γήινο ισημερινό). Η ακριβής εύρεση των γεωγραφικών συντεταγμένων ενός τόπου υπήρξε το ερευνητικό αντικείμενο του τομέα της Γεωδαιτικής Αστρονομίας των Τοπογράφων Μηχανικών.

Πηγή: Στοιχεία Αστρονομίας για μαθητές και εκπαιδευτικούς