Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 1-8 έως 7-8
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 1-8 έως και 7-8 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 1 Αυγούστου
Ο Άρης περνά 1,1° νότια του Ουρανού στις 5 πμ. Και οι δύο πλανήτες είναι ψηλά στον ανατολικό ουρανό, στην αραιή νοτιοανατολική περιοχή του Κριού. Ο Άρης είναι εύκολο να βρεθεί. Ο κόκκινος πλανήτης είναι τώρα μεγέθους 0,2 και θα συνεχίσει να αυξάνει τη φωτεινότητά του καθ’ ‘όλη τη διάρκεια του μήνα, φθάνοντας σε μέγεθος -0,1 μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου. Για τον Ουρανό, όμως, θα χρειαστείτε κιάλια ή τηλεσκόπιο, καθώς ο δίσκος μεγέθους 5,8 είναι κάτω από το όριο της ορατότητας με γυμνό μάτι. Αναζητήστε τον στο πάνω αριστερό μέρος του Άρη στον ουρανό. Και οι δύο πλανήτες βρίσκονται περίπου 13° νοτιοδυτικά του ανοιχτού σμήνους των Πλειάδων (M45).
Τρίτη, 2 Αυγούστου
Πηγαίνοντας 2,4 μοίρες βορειοανατολικά από τον δ του Σκορπιού, βλέπουμε το όμορφο ζεύγος ω1 και ω2 του Σκορπιού. Αν και φαίνονται εύκολα με το γυμνό μάτι (4ο μέγεθος), με κιάλια αποκαλύπτεται το κοντράστ των χρωμάτων τους, μπλε και κίτρινο. Συνεχίζοντας βορειοανατολικά 1,7 μοίρα βρισκόμαστε στο περίφημο ν του Σκορπιού, ένα ξεχωριστό διπλό-διπλό αστέρι σαν το πολύ γνωστό ε της Λύρας. Με ένα τηλεσκόπιο που διαθέτει καλά οπτικά θα μπορέσουμε να ξεχωρίσουμε τους κύριους αστέρες και τους συνοδούς τους με χρώμα λευκό και γαλάζιο. Στην περιοχή αυτή της κεφαλής του Σκορπιού, άξια παρατήρησης είναι και τα σφαιρωτά σμήνη: Μ80, Μ4 και NGC6144.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 3:28 πμ. της Τετάρτης.
Τετάρτη, 3 Αυγούστου
Η παχιά ημισέληνος λάμπει στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ, περίπου 5° μακριά από τον Στάχυ. Χρησιμοποιήστε κιάλια για να εντοπίσετε τον Ερμή πολύ χαμηλά στον ορίζοντα. Ο πλανήτης είναι σε σύνοδο με τον Βασιλίσκο.
Πέμπτη, 4 Αυγούστου
Το πιο φωτεινό αστέρι στον νότιο ουρανό αφού βραδιάσει είναι ο κόκκινος-πορτοκαλής Αντάρης. Αν κοιτάξετε στην γύρω περιοχή αυτού του ερυθρού γίγαντα ή από πάνω του, θα βρείτε αμυδρότερα λευκά αστέρια. Στα δυτικά του Αντάρη (δηλαδή προς τα δεξιά του) θα βρείτε εύκολα το σφαιρωτό σμήνος Μ4. Ξεχωρίζει εύκολα με κιάλια ή τηλεσκόπιο. Με φαινόμενο μέγεθος 6 είναι από τα πιο φωτεινά σφαιρωτά σμήνη του βορείου ημισφαιρίου
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 5:06 πμ. της Παρασκευής.
Παρασκευή, 5 Αυγούστου
Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 2:08 μμ.
Νωρίς το βράδυ, η Σελήνη λάμπει στον Ζυγό, πολύ κοντά στο αστέρι άλφα (α), τον Zubenelgenubi, που δεν είναι, για πολύ λίγο, το φωτεινότερο αστέρι του αστερισμού.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 0:57 πμ. του Σαββάτου.
Σάββατο, 6 Αυγούστου
Κοιτάξτε αρκετά νωρίς την αυγή και θα βρείτε τα αστέρια των Διδύμων να αναδύονται από τη σύνοδό τους με τον Ήλιο στο πάνω αριστερό μέρος της Αφροδίτης. Δοκιμάστε να κοιτάξετε τουλάχιστον 60 λεπτά πριν από την ανατολή του Ήλιου.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:44 πμ. της Κυριακής.
Κυριακή, 7 Αυγούστου
Ο αστερισμός του Οφιούχου μαζί με τους γειτονικούς αστερισμούς του Σκορπιού, του Τοξότη και του Όφη θα πρέπει να είχε “τρελάνει” τον κυνηγό κομητών του 18ου αιώνα Charles Messier. Ο λόγος είναι ότι οι παραπάνω αστερισμοί είναι γεμάτοι με αντικείμενα όμοια με κομήτες, που η μορφή τους μοιάζει με αυτή των σφαιρωτών σμηνών. Ακόμα και με ένα μικρό τηλεσκόπιο, ένα σφαιρωτό σμήνος μοιάζει πολύ σαν ένας κομήτης, αφού είναι μικρός, αμυδρός, με ακαθόριστο σχήμα και φωτεινό πυρήνα. Ο τελικός κατάλογος που εξέδωσε ο Messier περιελάβανε 103 αντικείμενα, από τα οποία τα έξι ήταν μόνο από τον Οφιούχο: Μ9, Μ10, Μ12, Μ14, Μ19 και Μ62. Ο συνεργάτης του Messier, Pierre Mechain ανακάλυψε το Μ107 το 1782. Το 1947, η Καναδή αστρονόμος Helen Sawyer Hogg επίσημα πρόσθεσε το Μ107 στον κατάλογο του Messier ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό σφαιρωτών σμηνών στον Οφιούχο σε επτά. Η εποχή του καλοκαιριού είναι ιδανική για την παρατήρηση αυτών των εντυπωσιακών αντικειμένων. Από τα 150 συνολικά σφαιρωτά σμήνη του Γαλαξία μας, περίπου τα 125 φαίνονται από τα μέσα βόρεια γεωγραφικά πλάτη (όπου βρίσκεται και η Ελλάδα).
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:35 πμ. της Δευτέρας.
Ο φωτογράφος αυτής της πανοραμικής εικόνας του γαλαξία μας, Αντώνης Φαρμακόπουλος, γράφει: «Ουρανογραφία στην 14η ΠΕΕΑ: Tι πιο μαγικό από το να απολαμβάνεις ουρανογραφία με εκατοντάδες φίλους κάτω από έναν σκοτεινό έναστρο ουρανό από τον μετρ του είδους Θανάση Ευαγγελόπουλο!». Από την 14η ΠΕΕΑ (Πανελλήνια Εξόρμηση Ερασιτεχνών Αστρονόμων) στον Δρυμώνα Αιτωλοακαρνανίας.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής είναι πολύ χαμηλά μετά το ηλιοβασίλεμα. μέσα στη λάμψη του ηλιοβασιλέματος. Ψάξτε τον νωρίς με ένα ζευγάρι κιάλια. Είναι λαμπρός όλη την εβδομάδα, με μέγεθος -0,5.
Η Αφροδίτη, (μέγεθος -3.9), ανατέλλει πριν τις 5:00 πμ. Η λαμπρή Αίγα βρίσκεται αρκετά μακριά πάνω και στα αριστερά του πλανήτη.
Ο Άρης, μέγεθος +0,2 στον Κριό, ανατέλλει στις 1 πμ. και βρίσκεται ψηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά όταν αρχίζει το λυκαυγές, στα αριστερά του Δία. Ο δίσκος του πλανήτη είναι ακόμα μικρός, μόλις 8 ° σε διάμετρο.
Ο Δίας, θεαματικός, με μέγεθος -2,7, ανατέλλει μετά τις 11 μμ. και λάμπει ψηλά στο νότο πριν το λυκαυγές. Η φαινόμενη διάμετρός του έχει φτάσει ήδη τα 45 δευτερόλεπτα της μοίρας.
Ο Κρόνος, με φαινόμενο μέγεθος +0,4, βρίσκεται στον δυτικό Αιγόκερω. Ανατέλλει στις 9 μμ. Η καλύτερη θέαση του πλανήτη μέσα από ένα τηλεσκόπιο θα είναι πριν τις 2 πμ. Πλησιάζει στην αντίθεσή του, στις 13-14 Αυγούστου. Το μήκος των δακτυλίων του είναι περίπου ίσο με το φαινόμενο πλάτος του δίσκου του Δία.
Ο Ουρανός, με μέγεθος 5,7 στον Κριό, βρίσκεται ψηλά στην ανατολή τα ξημερώματα, στα ανατολικά του Άρη.
Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,9, είναι ψηλά στο νότο πριν την αρχή της αυγής, στα δυτικά του Δία.