Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 10-12 έως και 16-12

 Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 10-12 έως και 16-12-2018
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

 

Δευτέρα, 10 Δεκεμβρίου

Όταν τελειώνει το βραδινό λυκόφως, αναζητήστε πάνω από την Σελήνη τα αστέρια άλφα και βήτα του Αιγόκερου. Και τα δύο είναι διπλά αστέρια που ξεχωρίζουν εύκολα με ένα ζευγάρι κιάλια.

 

Τρίτη, 11 Δεκεμβρίου

Σαν σήμερα, το 1863, γεννήθηκε η Annie Jump Cannon. Ήταν μια αμερικανίδα αστρονόμος που δημιούργησε το σύγχρονο σύστημα ταξινόμησης των αστέρων σύμφωνα με το φάσμα τους. Απόψε μπορούμε να παρατηρήσουμε κάποια ασυνήθιστα ως προς το χρώμα τους αστέρια, όπως το μ του Κηφέα, που είναι πιθανότατα ένα από τα πιο ερυθρά αστέρια ορατά με γυμνό μάτι, γνωστό και με το όνομα «γρανάτης». Για να δείτε κάποιο αστέρι τύπου Β, αρκεί να δείτε τις Πλειάδες. Όλα τα άστρα του σμήνους είναι γαλάζια -λευκά. Ένα πορτοκαλί αστέρι; Ο Αλντεμπαράν. Ένα αστέρι σαν τον Ήλιο μας, τύπου G; Η Αίγα.

Τετάρτη, 12 Δεκεμβρίου

Η Σελήνη σε απόγειο, στο πιο μακρινό της σημείο από τη Γη, 405.177 χιλιόμετρα μακριά.

Η χοντρή ημισέληνος σχηματίζει ένα σχεδόν ισόπλευρο τρίγωνο, περίπου 20° η κάθε πλευρά, με τον Άρη και τον Φομαλχώ στις άλλες δύο κορυφές του.

Πέμπτη, 13 Δεκεμβρίου

Η ετήσια βροχή διαττόντων Διδυμίδες κορυφώνεται αργά αυτό το βράδυ και αύριο το βράδυ. Θεωρητικά, είναι η πιο παραγωγική από τις γνωστές βροχές διαττόντων και θα ήταν η δημοφιλέστερη εάν εμφανιζόταν σε έναν θερμό μήνα αντί για τον Δεκέμβριο. Ο ουρανός θα είναι σκοτεινός μετά τις 10:30 μμ, όταν θα δύσει η Σελήνη. Το σημείο από το οποίο φαίνεται να ακτινοβολούν οι Διδυμίδες είναι κάπου βόρεια του Κάστορα. Αυτή η περιοχή βρίσκεται στο ζενίθ περίπου στις 2 πμ. Όσο περνάει η ώρα και το ακτινοβόλο σημείο της βροχής ανεβαίνει ψηλότερα στα ανατολικά, τα μετέωρα θα γίνουν περισσότερα και πιο μικρής διάρκειας. Επομένως, θα περιμένουμε περισσότερη δραστηριότητα μετά τα μεσάνυχτα και μέχρι το λυκαυγές.

 

Παρασκευή, 14 Δεκεμβρίου

Το αστέρι Caph βρίσκεται στο άκρο του σχήματος ‘W’ του αστερισμού της Κασσιόπης. Εάν αντικρίζετε το Βορρά, είναι το αστέρι στην αριστερή πλευρά του ‘W.’ Η ευθεία που ξεκινάει από τον Πολικό και διέρχεται από τον Caph δείχνει στον ουρανό το σημείο που οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν ως την αρχή του συστήματός των ουράνιων συντεταγμένων. Αυτό το σημείο μηδέν συχνά αναφέρεται με το όνομα Εαρινό Σημείο (συμβολίζεται με γ) δεδομένου ότι ο ήλιος βρίσκεται σε αυτό το σημείο την πρώτη ημέρα της άνοιξης (βόρειο ημισφαίριο).

Σάββατο, 15 Δεκεμβρίου

Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 1:51 μμ. Τώρα ο Άρης λάμπει στα δεξιά της Σελήνης. Από πάνω τους βρίσκεται το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου.

Ο Ερμής βρίσκεται 21° δυτικά του Ήλιου σήμερα, η μεγαλύτερη αποχή του κατά τη διάρκεια της τρέχουσας παρουσίας του στον ουρανό. Ανατέλλει σχεδόν δύο ώρες πριν από το αστέρι μας και ανεβαίνει 10° πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα 45 λεπτά πριν την ανατολή του Ηλίου. Ο πιο εσωτερικός πλανήτης λάμπει με μέγεθος -0,4, αρκετά λαμπρός για να τον δει κανείς ακόμα και με γυμνό μάτι. Με τηλεσκόπιο φαίνεται ο δίσκος του, με διάμετρο 7″.

Κυριακή, 16 Δεκεμβρίου

Ο Αλγκόλ μπορεί να σας καθοδηγήσει σε ένα από τα ωραιότερα αστρικά σμήνη, ορατό με κιάλια, στις αρχές του χειμωνιάτικου ουρανού. Αφού πέσει το σκοτάδι, βρείτε αυτό το μεταβλητό αστέρι με κιάλια και τοποθετήστε το στο κάτω μέρος του οπτικού σας πεδίου. Στο πάνω μέρος αυτού του πεδίου, θα δείτε μια θολή μπάλα περίπου στο μέγεθος της πανσελήνου. Αυτό είναι το M34, μια συλλογή από περίπου 100 ήλιους κοντά στα σύνορα του Περσέα με την Ανδρομέδα. Μέσα από ένα ζευγάρι κιάλια 10×50, τα λαμπρότερα αστέρια του M34 φαίνονται να λαμπυρίζουν ανάμεσα στα πιο αμυδρά μέλη του σμήνους. Το M34 καλύπτει μια περιοχή τόσο μεγάλη όσο η Πανσέληνος.

 

 Ο κομήτης 46P / Wirtanen φαίνεται υπέροχα στα μέσα Δεκεμβρίου. Αυτός ο περιοδικός επισκέπτης είναι μεταξύ 4^ου και 5^ου μεγέθους, αρκετά λαμπρός ώστε να εντοπιστεί με γυμνό μάτι σε έναν σκοτεινό ουρανό και εύκολος στόχος με ένα ζευγάρι κιάλια. Ο Wirtanen κάνει την πλησιέστερη προσέγγισή του στον Ήλιο στις 12 Δεκεμβρίου και θα έρθει πιο κοντά  στη Γη στις 16 (11,5 χιλιόμετρα από τον πλανήτη μας). Ο κομήτης βρίσκεται σήμερα μέσα στα αστέρια του Ταύρου, ανάμεσα στις Πλειάδες (M45) και το αστέρι πρώτου μεγέθους Αλντεμπαράν. Αυτή η περιοχή παραμένει ορατή σχεδόν όλη τη νύχτα, αλλά αναρριχάται ψηλότερα αργότερα το βράδυ. Το πρασινωπό χρώμα του κομήτη εμφανίστηκε πολύ όμορφα στη φωτογραφία αυτή του Gerald Rhemann στις 4 Δεκεμβρίου.

 

 ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

 

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής γίνεται λαμπρότερος στο τέλος αυτής της εβδομάδας, με μέγεθος -0,4. Βρίσκεται λίγο πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα, 24° κάτω και αριστερά της Αφροδίτης.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,8, στην Παρθένο) είναι ο λαμπρός «Αυγερινός» στα ανατολικά-νοτιοανατολικά μέσα στο φως του λυκαυγούς και θα κυριαρχεί στον πρωινό ουρανό το επόμενο διάστημα. Κοντά στον πλανήτη είναι ο Στάχυς. Με τηλεσκόπιο ο δίσκος της αρχίζει να γίνεται πιο λαμπρός, από 31% στο 35% στο τέλος της εβδομάδας.

Ο Άρης (μέγεθος +0,1) φτάνει στο ψηλότερό του σημείο στο νότο στο τέλος του βραδινού λυκόφωτος και δύει πριν τα μεσάνυχτα. Ο δίσκος του είναι τώρα 9 δευτερόλεπτα της μοίρας.

Ο Δίας (μέγεθος -1,7) αρχίζει να βγαίνει μέσα από τη λάμψη του Ήλιου πολύ χαμηλά πάνω από τον ορίζοντα. Το πρωί της 15ης Δεκεμβρίου ο Δίας είναι 6 μοίρες κάτω από τον Ερμή.

Ο Κρόνος (μέγεθος +0,6) είναι πολύ χαμηλά στα νοτιοδυτικά στο βραδινό λυκόφως. Δύει πριν τις 7 μμ.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,7, στα σύνορα Κριού-Ιχθύων) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) βρίσκονται στα νοτιοανατολικά και νότια, αντίστοιχα, νωρίς το βράδυ. Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.