Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 15-1 έως και 21-1

 

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 15-1 έως 21-1
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 15 Ιανουαρίου

Ο λαμπρός αστερισμός του Ωρίωνα λάμπει ψηλά στον νότο στα μέσα της βραδιάς. Η ευθεία που σχηματίζεται από τα τρία αστέρια της ζώνης στοχεύει, κάτω αριστερά, προς τον λαμπρό Σείριο και, πάνω δεξιά, προς τον πορτοκαλή Αλντεμπαράν. Ακολουθήστε τη γραμμή μετά τον Αλντεμπαράν και θα φθάσετε στις Πλειάδες.

Τα αστέρια στη ζώνη του Ωρίωνα. Φωτογραφία:  Jacopo Werther/myyorgda

 

Τρίτη, 16 Ιανουαρίου

Νέα Σελήνη στις 4:19 πμ της Τετάρτης.

Τετάρτη, 17 Ιανουαρίου

Ο Άρης ξεχωρίζει στον νοτιοανατολικό ουρανό πριν από την αυγή αυτή την εβδομάδα. Ο μεγέθους 1,3 κόκκινος πλανήτης ανατέλλει λίγο πριν τις 3 πμ και εμφανίζεται 25° ψηλά καθώς αρχίζει το λυκαυγές. Τώρα βρίσκεται ανάμεσα στα αστέρια του Ζυγού, περίπου 5° ανατολικά του λαμπρού Δία. Δυστυχώς, η θέα του Άρη μέσω ενός τηλεσκοπίου αποδεικνύεται απογοητευτική. Ο δίσκος του είναι μόνο 5″ και δεν φαίνονται λεπτομέρειες στην επιφάνειά του.

Πέμπτη, 18 Ιανουαρίου

Παρόλο που η Σελήνη έφτασε στη Νέα φάση μόλις πριν από δύο ημέρες, η ταχεία τροχιακή κίνηση την φέρνει σε θέα μετά τη δύση του Ήλιου. Κοιτάξτε χαμηλά στα δυτικά-νοτιοδυτικά περίπου μία ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα και θα δείτε τον πολύ λεπτό μηνίσκο (σε φάση περίπου 2%) να κρέμεται πάνω από τον ορίζοντα.

Παρασκευή, 19 Ιανουαρίου

Οι Πλειάδες (γνωστές και ως Επτά Αδελφές ή Messier 45) δεν είναι μόνο ένα από τα πιο διάσημα ανοιχτά σμήνη στον νυχτερινό ουρανό, αλλά και το πλησιέστερο σμήνος σε εμάς (σε απόσταση 430 έτη φωτός).

Φωτογραφία: Jakub Korbel

 

Σάββατο, 20 Ιανουαρίου

Αν κοιτάξετε στον δυτικό ουρανό, μετά τις 8:00 το βράδυ, θα δείτε το τετράγωνο του Πήγασου να χαμηλώνει. Από τα τέσσερα αστέρια που αποτελούν το σχήμα αυτό, ο β είναι αυτός που ξεχωρίζει από τα άλλα τρία, λόγω του διαφορετικού, κιτρινωπού, χρώματός του. Παρόμοιο χρώμα έχει και ο Ενίφ (ε του Πήγασου) που βρίσκεται, όμως, αρκετά πιο χαμηλά. Αυτό το αστέρι αποτελεί δείκτη για τον εντοπισμό του όμορφου και αρκετά λαμπρού σφαιρωτού σμήνους M15.

Κυριακή, 21 Ιανουαρίου

Ο γαλαξίας μας περνάει μέσα από την Κασσιόπη και στο σύνολο της η περιοχή είναι πολύ πλούσια σε αμυδρά αστέρια. Υπάρχουν επίσης αρκετά ανοιχτά σμήνη που, αν και δεν φαίνονται με γυμνό μάτι, μπορούν εύκολα να παρατηρηθούν με κιάλια ή με ένα μικρό τηλεσκόπιο. Ένα από αυτά είναι το Μ52, που βρίσκεται στη γραμμή ανάμεσα στο άλφα και το βήτα. Τα κύρια αστέρια του σμήνους είναι θερμά και λευκά, δηλαδή είναι ένα σχετικά νέο σμήνος. Το Μ103, στο ίδιο οπτικό πεδίο με το δέλτα δεν ξεχωρίζει ιδιαίτερα σαν σμήνος.

Το σμήνος NGC663 εντοπίζεται εύκολα στο ίδιο πεδίο με το δέλτα και το έψιλον. Περισσότερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το NGC457, το οποίο βρίσκεται μεταξύ του δέλτα και του τετάρτου-μεγέθους θήτα. Η απόστασή του φαίνεται να είναι της τάξης των 9000 ετών φωτός, και είναι τουλάχιστον 30 έτη φωτός σε διάμετρο. Περιέχει αρκετές χιλιάδες αστέρια.

Μια γεωμαγνητική καταιγίδα κατηγορίας G1 βρισκόταν σε εξέλιξη στις 14 Ιανουαρίου, καθώς η Γη εισήλθε μέσα στο ρεύμα ενός γρήγορα κινούμενου ηλιακού άνεμου. Το αέριο υλικό ρέει σχεδόν με 600 χιλιόμετρα / δευτερόλεπτο (1,3 εκατομμύρια μίλια / ώρα) από μια τρύπα στην ατμόσφαιρα του Ήλιου. Η πρώτη επαφή με το ρεύμα αυτό προκάλεσε αυτό το πανέμορφο βόρειο σέλας πάνω από το Tromsø της Νορβηγίας: “Αυτή η ξαφνική εμφάνιση μας άφησε όλους άφωνους”, λέει ο φωτογράφος Markus Varik.

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής (μέγεθος -0,3) και ο Κρόνος (μισός της λαμπρότητας του Ερμή) είναι χαμηλά στο λυκαυγές.

Η Αφροδίτη είναι σε σύνοδο με τον Ήλιο.

Ο Άρης και ο Δίας (μεγέθη +1,5, και -1,8, αντίστοιχα), ανατέλλουν περίπου στις 2:30 πμ και λάμπουν στα ανατολικά-νοτιοανατολικά. Η απόσταση μεταξύ των δύο αυτών πλανητών μεγαλώνει όσο περνάνε οι μέρες. Θα φτάσει στις 7° στις 20 Ιανουαρίου.

Ο Ουρανός (μέγεθος 5,8, στους Ιχθύες) και ο Ποσειδώνας (μέγεθος 7,9, στον Υδροχόο) είναι σε καλή θέση για παρατήρηση στα νότια-νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ.

Δείτε χάρτες με τις θέσεις του Ουρανού και του Ποσειδώνα εδώ.