Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 17-6 έως 23-6
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 17-6 έως και 23-6 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 17 Ιουνίου
Ο μικροσκοπικός αστερισμός του Δελφίνου εμφανίζεται από τα ανατολικά απόψε, φτάνοντας πάνω από 15 ° ψηλά μέχρι περίπου τις 10:30 μμ. Ο αστερισμός βρίσκεται κάτω από την Αλεπού και το Βέλος, δύο όχι ιδιαίτερα φωτεινοί αστερισμοί. Ο Δελφίνος βρίσκεται περίπου 14 ° κάτω αριστερά από τον Αλτάιρ. Το σώμα του χαρακτηρίζεται από έναν σχηματισμό τεσσάρων αστέρων που ονομάζεται «φέρετρο του Ιώβ». Αυτό το σχήμα διαμαντιού αρχίζει από το γ του Δελφίνου στο βορειοανατολικό σημείο του. Στη συνέχεια, κινούμενοι δεξιόστροφα, είναι τα αστέρια α, β και δέλτα.
Σημειώστε ότι το γάμμα (γ) είναι ένα όμορφο διπλό αστέρι, με ήλιους 4ου και 5ου μεγέθους που χωρίζονται από περίπου 10“. Με μικρά τηλεσκόπια θα πρέπει να είναι σε θέση να τα ξεχωρίσετε. Αλλά οι χρήστες κιάλια θα έχουν δύσκολο ή πιθανώς αδύνατο έργο. Μόλις βρείτε το «διαμαντένιο» σχήμα του δελφινιού στον ουρανό, στρέψτε το βλέμμα σας περίπου 3,5 ° νότια–νοτιοδυτικά του β για να φτάσετε στο έψιλον. Αυτό το αστέρι σηματοδοτεί την ουρά του ουράνιου κήτους.
Τρίτη, 18 Ιουνίου
Ο κομήτης 13P/Olbers παραμένει σχετικά εύκολο να εντοπιστεί με ένα μικρό τηλεσκόπιο, περνώντας κοντά από το σφαιρωτό σμήνος NGC 2419 στον Λύγκα απόψε. Μια ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα, ο κομήτης είναι λίγο λιγότερο από 20° ψηλά στα βορειοδυτικά, ακριβώς μέσα στα όρια του Λύγκα, κοντά στην περιοχή του Ηνίοχου. Ο κομήτης, ο οποίος αυτή τη στιγμή είναι περίπου μεγέθους 7,2, είναι λιγότερο από 3° βόρεια–βορειοδυτικά του NGC 2419, το οποίο λάμπει με αμυδρότερο μέγεθος 10,4. Σημειώστε ότι ενώ ο κομήτης ίσως να εμφανίζεται με ένα μικρό τηλεσκόπιο, μπορεί να χρειαστείτε ένα μεγαλύτερο τηλεσκόπιο για να δείτε το σφαιρωτό σμήνος.
Το σμήνος είναι ένα από τα πιο απομακρυσμένα σφαιρωτά που ανήκουν στον γαλαξία μας, σε απόσταση σχεδόν 300.000 ετών φωτός από το κέντρο του. Μερικές φορές ονομάζεται «Διαγαλαξιακός Περιπλανώμενος».
Τετάρτη, 19 Ιουνίου
Η σχεδόν πανσέληνος το βράδυ της Τετάρτης κρέμεται μαζί με τον Αντάρη και τον δέλτα του Σκορπιού, μεταξύ άλλων αστεριών του άνω Σκορπιού. Το δέλτα, ένα μεταβλητό αστέρι μεγάλης περιόδου, είναι σήμερα πολύ λαμπρότερο από τη σειρά των τριών αστεριών πάνω από τη Σελήνη που σηματοδοτεί το κεφάλι του Σκορπιού.
Πέμπτη, 20 Ιουνίου
Το θερινό ηλιοστάσιο συμβαίνει σήμερα το απόγευμα στις 11:51 μμ. Κατά τη διάρκεια του θερινού ηλιοστασίου, ο Ήλιος φτάνει στο ψηλότερο σημείο του βόρεια για εκείνους στο βόρειο ημισφαίριο. Είναι επίσης η μεγαλύτερη ημέρα και η μικρότερη νύχτα του έτους για αυτό το ημισφαίριο. Αυτή η ημερομηνία σηματοδοτεί επίσης το χειμερινό ηλιοστάσιο στο νότιο ημισφαίριο, φέρνοντας αντίστροφα τον Ήλιο στο πιο απομακρυσμένο σημείο του νότια στον ουρανό.
Παρασκευή, 21 Ιουνίου
Πανσέληνος στις 4:10 πμ. του Σαββάτου.
Ο Δίας αρχίζει να ανεβαίνει στον πρωινό ουρανό λίγο ψηλότερα, κάτω από το σμήνος των Πλειάδων. Θα χρειαστείτε ένα ζευγάρι κιάλια.
Εάν έχετε ένα τηλεσκόπιο μπορείτε να εντοπίσετε πολλά από τα μικρότερα φεγγάρια του Κρόνου να συγκεντρώνονται κοντά στους δακτυλίους του μεγάλου πλανήτη.
Ξεκινήστε περίπου μία ώρα πριν από την ανατολή του ηλίου. Τότε, 1ος ο μεγαλοπρεπής Κρόνος βρίσκεται σε καλή θέση για παρατήρηση πάνω από τον νοτιοανατολικό ορίζοντα, ανάμεσα στα πιο αμυδρά αστέρια του Υδροχόου.
Σάββατο, 22 Ιουνίου
Μπορείτε να δείτε τον Ερμή ακόμα; Ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος έχει περάσει στον βραδινό ουρανό, αλλά είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο αντικείμενο – λιγότερο από 2 ° ψηλά 20 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα. Λόγω της εγγύτητάς του με τον Ήλιο, ωστόσο, έχει ένα φωτεινό μέγεθος –1,8. Δείτε αν μπορείτε να το εντοπίσετε με κιάλια ή ένα μικρό τηλεσκόπιο στα δυτικά, αν και θα χρειαστείτε έναν καθαρό ορίζοντα. Φροντίστε να μην βγάλετε τα οπτικά σας μέχρι ο Ήλιος να εξαφανιστεί εντελώς κάτω από τον ορίζοντα. Ο μικρός πλανήτης θα αρχίζει να ανεβαίνει γρήγορα, οπότε μην αποθαρρύνεστε αν είναι απλά πολύ δύσκολο να τον βρείτε απόψε. Μέσα σε λίγες ημέρες, θα αποκτήσει σημαντικό υψόμετρο καθώς βρεθεί στους Διδύμους, περνώντας κάτω από τον Πολυδεύκη, ένα από τα αστέρια που σηματοδοτούν τα κεφάλια των διδύμων. Μια ώρα μετά το ηλιοβασίλεμα απόψε, αυτά τα δύο αστέρια θα πρέπει να είναι ορατά, με τον Πολυδεύκη στα αριστερά και τον Κάστορα στα δεξιά.
Κυριακή, 23 Ιουνίου
Με το καλοκαίρι να αρχίζει σύντομα, τα δύο φωτεινότερα θερινά αστέρια λάμπουν ψηλά και περήφανα. Βρείτε τον λευκό Βέγα ψηλά στον ανατολικό ουρανό όταν ήδη έχει πέσει το σκοτάδι, και τον κιτρινωπό Αρκτούρο ακόμα ψηλότερα στα νοτιοδυτικά.
Ανακαλύφθηκε το 1681 από τον Gottfried Kirch, το Μ11 (Wild Duck cluster – Σμήνος της αγριόπαπιας), στον αστερισμό του Βέλους, είναι « ένα από τα πλουσιότερα και συμπαγέστερα ανοιχτά σμήνη» όπως σημειώνει ο Robert Burnham, Jr. Το M11 περιέχει περίπου 2900 αστέρια, 500 από τα οποία είναι λαμπρότερα από 14ο μέγεθος. Ένας παρατηρητής στο κέντρο του Μ11 θα έβλεπε μερικές εκατοντάδες αστέρια 1ου μεγέθους!
Το θερινό ηλιοστάσιο σηματοδοτεί το βορειότερο σημείο της ετήσιας κίνησης του Ήλιου, όπως φαίνεται από τη Γη, και την αστρονομική αρχή του καλοκαιριού του βόρειου ημισφαιρίου. Αλλά σχεδόν ταυτόχρονα η Πανσέληνος ανέτειλε κοντά στο επίπεδο της εκλειπτικής, κοντά στο νοτιότερο σημείο του για το έτος, στις 20 Ιουνίου, 2008. Ο αστοφωτογράφος Αντώνης Αγιομαμίτης κατέγραψε αυτή τη δραματική εικόνα της πανσελήνου του ηλιοστασίου να ανατέλλει πάνω από το ακρωτήριο του Σουνίου. Ο ναός του Ποσειδώνα βρίσκεται σε πρώτο πλάνο. Σε αυτή την καλά σχεδιασμένη (μία) φωτογραφική έκθεση, ο τηλεσκοπικός φακός κάνει τη Σελήνη να φαίνεται μεγάλη. Αυτό το ισχυρό οπτικό εφέ είναι γνωστό ως η ψευδαίσθηση της Σελήνης.
(Η φωτογραφία δημοσιεύτηκε στο site με την καλύτερη αστρονομική φωτογραφία της ημέρας. Περισσότερες πληροφορίες για τη φωτογραφία εδώ)
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής, η Αφροδίτη, και ο Ουρανός δεν είναι ορατοί, αφού βρίσκονται μέσα στη λάμψη του Ήλιου.
Ο Δίας αρχίζει να εμφανίζεται στο τέλος του λυκαυγούς, κάτω από τον Άρη. Έχει μέγεθος -2,0.
Ο Άρης και ο Κρόνος φαίνονται αρκετά καλά πριν και κατά τη διάρκεια του λυκαυγούς.
Ο ψηλότερος και ευκολότερος είναι ο Κρόνος, στα νοτιοανατολικά. Έχει μέγεθος 1,1, μέτριας λαμπρότητας. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο τόσο φωτεινό οπουδήποτε εκεί κοντά του. Το φόντο του είναι ο αμυδρός Υδροχόος.
Ψάξτε για τον Άρη πολύ χαμηλότερα, αριστερά από τον Κρόνο. Έχει μέγεθος 1,9, και ομοίως, τίποτα άλλο δεν είναι τόσο φωτεινό εκεί κοντά του. Ο Άρης βρίσκεται στους πιο αμυδρούς Ιχθύες. Μη μπερδέψετε τον πλανήτη με τον α του Κριού (Χαμάλ), μεγέθους 2, στα αριστερά του.
Ο Ποσειδώνας, 8ου μεγέθους, στους Ιχθύες, βρίσκεται αρκετά χαμηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά πριν το λυκαυγές, 10 μοίρες κάτω και στα αριστερά του Κρόνου.
