Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 21-5 έως και 27-5
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 21-5 έως 27-5
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 21 Μαΐου
Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 6:51 πμ της Τρίτης.
Απόψε, το φεγγάρι λάμπει 5 μοίρες δεξιά του Βασιλίσκου, στον αστερισμό του Λέοντα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 12:17 πμ της Τρίτης.
Τρίτη, 22 Μαΐου
Στα ανατολικά-βορειοανατολικά όταν θα έχει βραδιάσει θα δείτε τον Βέγα, το πιο λαμπρό και σήμερα, το ψηλότερο αστέρι του θερινού τριγώνου. Αλλά με το καλοκαίρι ακόμα ένα μήνα μακριά (από αστρονομική άποψη), το τελευταίο αστέρι του Τριγώνου ανατέλλει πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα μετά τις 11:00 μμ. Αυτό είναι ο Αλτάιρ, κάτω δεξιά γωνία του τριγώνου. Το τρίτο αστέρι είναι ο Ντενέμπ, που λάμπει πιο αμυδρά κάτω και στα αριστερά του Βέγα.
Τετάρτη, 23 Μαΐου
Κοιτάξτε 14° πάνω και στα αριστερά του Βέγα. Εκεί βρίσκεται το αστέρι Ελτανίν που είναι η μύτη του Δράκοντα. Τα άλλα τρία αμυδρότερα αστέρια συμπληρώνουν τον σχηματισμό της «κεφαλής» του. Ο Δράκων πάντοτε σημαδεύει την μύτη του προς τον Βέγα.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 1:55 μετά τα μεσάνυχτα.
Πέμπτη, 24 Μαΐου
Ο Ποσειδώνας ανατέλλει στις 3 πμ και βρίσκεται περίπου 15° ψηλά στα ανατολικά-νοτιοανατολικά όταν αρχίζει το λυκαυγές. Αυτός ο μακρινός κόσμος λάμπει με μέγεθος 7,9, οπότε θα χρειαστείτε κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο για να τον εντοπίσετε. Ευτυχώς, βρίσκεται κοντά σε ένα λαμπρότερο αστέρι που θα σας καθοδηγήσει. Σήμερα το πρωί λοιπόν, ο Ποσειδώνας βρίσκεται 1,1° δυτικά-νοτιοδυτικά του 4ου μεγέθους φ του Υδροχόου. Μπορείτε να επιβεβαιώσετε τον εντοπισμό του Ποσειδώνα μέσω ενός τηλεσκοπίου, το οποίο αποκαλύπτει ότι ο δίσκος του έχει διάμετρο 2,3 δευτερόλεπτα του τόξου και χρώμα μπλε-γκρι.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 9:46 μμ.
Παρασκευή, 25 Μαΐου
Η Σελήνη βρίσκεται κοντά στον Στάχυ απόψε. Τα επόμενα βράδια περνάει από την Παρθένο στον Ζυγό, πολύ κοντά στον Δία.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 3:33 πμ του Σαββάτου.
Σάββατο, 26 Μαΐου
Αν κοιτάξετε πολύ ψηλά προς τον νότο αφού βραδιάσει, το πιο λαμπρό αστέρι που θα δείτε σε εκείνη την περιοχή θα είναι ο Αρκτούρος, με χρώμα χρυσαφί-κιτρινωπό. Αν τραβήξουμε μια νοητή γραμμή από τον Αρκτούρο προς το πιο λαμπρό άστρο του Βόρειου Στεφάνου και την προεκτείνουμε άλλο τόσο, θα βρεθούμε μέσα στο τραπέζιο του αστερισμού του Ηρακλή, όπου και βρίσκεται το πιο λαμπρό σφαιρωτό σμήνος του βορείου ημισφαιρίου, το Μ13. Το Μ13 είναι ένα από τα πιο αξιοπρόσεκτα και τα πιο γνωστά σφαιρωτά σμήνη. Διακρίνεται εύκολα με κιάλια, στον αστερισμό του Ηρακλή. Το Μ13 είναι μια τεράστια συγκέντρωση από περισσότερα από 100.000 αστέρια που καταλαμβάνουν μια έκταση διαμέτρου 150 ετών φωτός. Απέχει από εμάς 20.000 έτη φωτός και έχει ηλικία πάνω από 12 δισεκατομμύρια έτη!
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 11:25 μμ.
Κυριακή, 27 Μαΐου
Η Σελήνη, δύο νύχτες πριν την πανσέληνο, βρίσκεται 3 μοίρες πάνω από τον Δία.
Πόσο σύντομα μετά από το ηλιοβασίλεμα μπορείτε να διακρίνετε τον Αντάρη να βγαίνει από τα νοτιοανατολικά; Ο Αντάρης είναι το αστέρι 1ου μεγέθους που παριστάνει την καρδιά του Σκορπιού, αν και θα περιμένατε να δείτε ένα μεγάλο μέρος του αστερισμού αρκετές ώρες μετά. Η λαμπρότητα του Αντάρη ξεγελάει, λόγω της μεγάλης απόστασής του από τη Γη, 600 έτη φωτός. Το αστέρι είναι στην πραγματικότητα 12.000 φορές φωτεινότερο από τον ήλιο μας. Ο Αντάρης είναι ένας τεράστιος κόκκινος γίγαντας.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία διέρχεται από τον κεντρικό μεσημβρινό του πλανήτη στις 5:11 πμ της Δευτέρας.
Ο λαμπρός Δίας κατόρθωσε να ξεπροβάλει μέσα από τα σύννεφα και να φωτογραφηθεί στην διάρκεια μιας από τις πολλές καταιγίδες που βλέπουμε στην πόλη της Θεσσαλονίκης τις τελευταίες εβδομάδες. Η φωτογραφία είναι του Κωνσταντίνου Εμμανουηλίδη.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής (περίπου μέγεθος -0,6) είναι πολύ χαμηλά πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα. Κοιτάξτε 15 με 20 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -3,9, στα πόδια των Διδύμων) λάμπει στα δυτικά-βορειοδυτικά νωρίς στο βραδινό λυκόφως. Με τηλεσκόπιο αναδεικνύεται ο δίσκος του πλανήτη, με διάμετρο 13 δευτερόλεπτα της μοίρας: είναι σε φάση gibbous, φωτισμένος κατά 84%.
Ο Άρης (μέγεθος -0,9, στον Αιγόκερο) ανατέλλει περίπου στις 1 πμ. Βρίσκεται στα νότια-νοτιοανατολικά, πάνω από την «τσαγιέρα» του Τοξότη, 20 μοίρες μακριά από τον Κρόνο. Ο Άρης γίνεται όλο και πιο λαμπρός, πλησιάζοντας στην αντίθεσή του στο τέλος Ιουλίου. Ο δίσκος του έχει ήδη φτάσει στα 13-14 δευτερόλεπτα της μοίρας.
Ο Δίας (μέγεθος -2,5, στο Ζυγό) ανατέλλει λίγο μετά τις 9 μμ και φέγγει στον αμυδρό αστερισμό του Ζυγού. Μετά τα μεσάνυχτα είναι η πιο κατάλληλη ώρα για να έχετε την καλύτερη θέαση του πλανήτη όπου θα μπορούσαν να αποκαλύπτονται πολλές λεπτομέρειες πάνω στην επιφάνειά του. Ο πλανήτης ήταν σε αντίθεση πριν από δύο εβδομάδες. Τώρα έχει διάμετρο 44 δευτερόλεπτα της μοίρας.
Ο Κρόνος (μέγεθος +0,3, πάνω από τον σχηματισμό της «τσαγιέρας» του Τοξότη) ανατέλλει μετά τις 11 μμ. Φτάνει στο ψηλότερό του σημείο στο νότο πριν αρχίσει το λυκαυγές, περίπου 24 μοίρες στα δεξιά του λαμπρότερου Άρη.
Ο Ουρανός και Ποσειδώνας κρύβονται μέσα στην λάμψη του Ήλιου.
