Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 27-1 έως 2-2, 2025

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 27-1 έως και 2-2 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

 

Δευτέρα, 27 Ιανουαρίου

Ενώ τα βράδια είναι ακόμα σκοτεινά και χωρίς φεγγάρι, χρησιμοποιήστε μεγάλα κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο για να εντοπίσετε το σφαιρωτό σμήνος 8ου μεγέθους M79 στον Λαγωό, κάτω από τα πόδια του Ωρίωνα. Το καλοκαίρι είναι η εποχή για τα περισσότερα σφαιρωτά σμήνη, αλλά εδώ έχουμε ένα σπάνιο χειμερινό. Είναι κάτω από τα δύο φωτεινότερα αστέρια του Λαγωού, άλφα και βήτα, το πίσω και το μπροστινό μέρος του λαιμού του λαγού. Συνεχίστε τη γραμμή που σχηματίζεται προς τα κάτω από την ίδια απόσταση και είστε σχεδόν εκεί.

Δείτε επίσης το διπλό αστέρι, γ του Λαγωού, ορατό με ένα ζευγάρι κιάλια. Είναι ένας κίτρινος-λευκός νάνος F6 λίγο μεγαλύτερος, θερμότερος και φωτεινότερος από τον Ήλιο, με έναν πιο αμυδρό πορτοκαλί νάνο K2 να ταξιδεύει στο διάστημα μαζί του περίπου 96 δευτερόλεπτα τόξου στα βόρεια-βορειοδυτικά του. Είναι μεγέθη 3,6 και 6,3. Ο πορτοκαλί νάνος είναι ελαφρώς μεταβλητός. Το αστέρι περιστρέφεται με περίοδο 21 ημερών. Το ζευγάρι απέχει μόλις 29 έτη φωτός.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 1:13 μετά τα μεσάνυχτα.

  

Τρίτη,  28 Ιανουαρίου

Νωρίς το βράδυ, το Μεγάλο Τετράγωνο του Πήγασου βυθίζεται χαμηλά στα δυτικά, γέρνοντας σε μια γωνία του. Εν τω μεταξύ, η Μεγάλη Άρκτος ανεβαίνει στα βόρεια-βορειοανατολικά, στέκοντας πάνω στη λαβή της.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 9:05 μμ.

 

Τετάρτη, 29 Ιανουαρίου

Οι Πλειάδες και οι Υάδες είναι τα πιο διάσημα αστρικά σμήνη στον Ταύρο, ο οποίος είναι τώρα ψηλά στο ζενίθ και φιλοξενεί τον Δία. Όμως, με ένα τηλεσκόπιο στον Ταύρο αυτά τα βράδια χωρίς φεγγάρι υπάρχουν επίσης μεγάλα, διάσπαρτα σμήνη: το NGC 1746, το NGC 1647, και τα μικρότερα, αραιά ζεύγη σμηνών, το NGC 1807 και το NGC 1817, τα οποία μοιάζουν σχεδόν με δύο μικρές παράλληλες γραμμές.

Νέα Σελήνη στις 2:37 μμ.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:52 πμ. της Πέμπτης.

 

Πέμπτη, 30 Ιανουαρίου

Ένας άλλος μακρινός πλανήτης είναι στο στόχαστρό μας απόψε, καθώς ο Ουρανός είναι σε στάση.

Ο Ουρανός βρίσκεται στον ανατολικό Κριό, στον νοτιοανατολικό ουρανό μετά το ηλιοβασίλεμα. Μόλις σκοτεινιάσει ο ουρανός, αναζητήστε το αστρικό σμήνος των Πλειάδων (M45) στον δυτικό Ταύρο – αυτό το φωτεινό, διάσημο αντικείμενο βαθέως ουρανού μπορεί να είναι ο οδηγός σας. Ο Ουρανός βρίσκεται κάτω δεξιά του σμήνους, περίπου 8° νοτιοδυτικά του M45. Μόλις πλησιάσετε, απλά πηγαίνετε 3° νότια του 5ου μεγέθους τα του Κριού. Ο Ουρανός λάμπει με μέγεθος 5,7, ακριβώς στο όριο μεγέθους που μπορεί να δει κανείς με το γυμνό μάτι. Ο ευκολότερος τρόπος για να το βρείτε είναι χρησιμοποιώντας κιάλια ή τηλεσκόπιο, καθώς και τα δύο θα σας δείξουν εύκολα τον αμυδρό πλανήτη. Ο Ουρανός απέχει περίπου 19,3 AU από τη Γη και εμφανίζεται περίπου διπλάσιος από τον Ποσειδώνα στον ουρανό, με φαινόμενη διάμετρο να εκτείνεται περίπου στα 4″.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 10:43 μμ.

 

Παρασκευή, 31 Ιανουαρίου

Ο Ηριδανός (ο ποταμός) καλύπτει μια συνολική περιοχή 1138 τετραγωνικές μοίρες και είναι πολύ μακρύς. Αρχίζει κοντά στον Ρίγκελ και τελειώνει όχι πολύ μακριά από τον νότιο ουράνιο πόλο. Από το νότιο ημισφαίριο, το λαμπρότερο αστέρι του αστερισμού, ο Achernar, πάντοτε ξεχωρίζει ιδιαίτερα. Η απόκλιση του Achernar είναι –57° και του βήτα  –5°, άρα ο Ηριδανός εκτείνεται σε μια έκταση στον ουρανό περισσότερη από 50°.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 6:35 μμ.

 

Σάββατο, 1 Φεβρουαρίου

Η ημισέληνος λάμπει κάτω από τον Κρόνο (μεγέθους 1,1) απόψε, όπως φαίνεται παρακάτω. Η Αφροδίτη, περισσότερο από 200 φορές φωτεινότερη από τον Κρόνο, με μέγεθος -4,8, τους κοιτάζει από ψηλά. Αυτή είναι μια καταπληκτική εικόνα στον δυτικό ουρανό!

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 12:22 μετά τα μεσάνυχτα.

 

Κυριακή, 2 Φεβρουαρίου

Ένα ζευγάρι από εκλεκτά αντικείμενα για παρατήρηση με κιάλια είναι απόψε στον ουρανό.  Τα ανοιχτά σμήνη αστέρων M46 και M47 βρίσκονται περίπου μία μοίρα μακριά στην βορειοδυτική γωνία του αστερισμού της Πρύμνης. Τα δύο βρίσκονται περίπου 12° ανατολικά-βορειοανατολικά του Σείριου. Το δυτικό σμήνος, M47, λάμπει με 4ο μέγεθος και εμφανίζεται ως μια θολή συλλογή από αστέρια. Αν και περιέχει σχεδόν δύο φορές περισσότερα αστέρια από το M47, το M46 φαίνεται πιο αμυδρό και θολό επειδή βρίσκεται περίπου τρεις φορές πιο μακριά από τη Γη.

Αυτό που κάνει το Μεσιέ 46 μοναδικό είναι ότι επικαλύπτει ένα φωτεινό πλανητικό νεφέλωμα, το NGC 2438. Αν και το αντικείμενο θα φαίνεται πολύ μικρό και δεν έχει ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά, είναι πραγματικά ένα φανταστικό νεφέλωμα αν φωτογραφηθεί με μεγάλα τηλεσκόπια.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 8:13 μμ.

 

“Ο Άγγελος του Ουρανού – Φως στο σκοτάδι!”, είναι ο τίτλος της φωτογραφίας που δίνει ο δημιουργός της,
ο Κωνσταντίνος Εμμανουηλίδης.
Το NGC 2170 ή “νεφέλωμα του Αγγέλου” είναι ένα νεφέλωμα αντανάκλασης στον αστερισμό του Μονόκερου. Ανακαλύφθηκε στις 16 Οκτωβρίου 1784 από τον William Herschel. Διαβάστε περισσότερα για την λήψη της φωτογραφίας αυτής.

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής δεν είναι ορατός αφού βρίσκεται σε σύνοδο με τον Ήλιο.

Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,8, στον Ιχθύ) λάμπει ψηλά στα νοτιοδυτικά ως «Αποσπερίτης» στο φως του βραδινού λυκόφωτος. Δύει περισσότερο από 2 ½  ώρες αφότου θα έχει βραδιάσει. Με τηλεσκόπιο, η Αφροδίτη είναι κατά περίπου 40% φωτισμένη. Θα έχει 55 δευτερόλεπτα του τόξου φαινόμενη διάμετρο όταν θα γίνει λεπτή ημισέληνος κοντά στο τέλος του χειμώνα.

Ο Άρης (μέγεθος -1,1, στα σύνορα Καρκίνου-Διδύμων) ήταν  σε αντίθεση στις 15 Ιανουαρίου. Φαίνεται καλύτερα όταν θα βρεθεί πολύ ψηλά στα νοτιοανατολικά πριν την ανατολή Ηλίου. Με τηλεσκόπιο, η διάμετρος του δίσκου του είναι 14,0’’.

Ο Δίας (μέγεθος -2,5, στον Ταύρο), κυριαρχεί στα νοτιοανατολικά κατά τη διάρκεια της νύχτας, με τον πιο αμυδρό Άρη, τον Αλντεμπαράν και τις Πλειάδες κοντά. Ο Δίας έχει φαινόμενη διάμετρο 45 δευτερόλεπτα του τόξου.

Ο Κρόνος (μέγεθος +1,1, στον Υδροχόο), λάμπει ψηλά στα νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ, κάτω από την Αφροδίτη. Βρέθηκαν σε σύνοδο στις 18 Ιανουαρίου, σε απόσταση 2,2°.

Ο Ουρανός, μέγεθος 5,7, είναι στα σύνορα Ταύρου-Κριού, 18° από τον Δία. Φαίνεται αρκετά καλά τις πρώτες πρωινές ώρες. Με ένα ζευγάρι κιάλια και έναν ακριβή αστροχάρτη προσπαθήστε να τον εντοπίσετε.

Ο Ποσειδώνας, μέγεθος 7,9, στον Ιχθύ, βρίσκεται κοντά στον Κρόνο και την Αφροδίτη  στα νοτιοδυτικά. Ο δίσκος του είναι μόνο 2,3 δευτερόλεπτα του τόξου, ελάχιστα μεγαλύτερος από αυτόν που θα δείξει ένα αστέρι!

 

 

 

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί