ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
-
Το «Χριστουγεννιάτικο δέντρο» της NASA από τα φώτα σμήνους αστέρων
Μια εντυπωσιακή εικόνα έδωσε στη δημοσιότητα το παρατηρητήριο ChandraXray της NASA, αυτού που αποκαλείται «Σμήνος Χριστουγεννιάτικου δέντρου». Αυτή η νέα εικόνα του NGC 2264, γνωστού και ως «Σμήνος Χριστουγεννιάτικου δέντρου», δείχνει όντως το σχήμα ενός δέντρου με τη λάμψη των αστρικών φωτισμών. Το NGC 2264 είναι, στην πραγματικότητα, ένα σμήνος νεαρών άστρων – με ηλικία μεταξύ ενός και πέντε εκατομμυρίων ετών περίπου – στον Γαλαξία, σε απόσταση περίπου 2.500 έτη φωτός από τη Γη. Τα αστέρια στο NGC 2264 είναι μικρότερα και μεγαλύτερα από τον Ήλιο, ενώ άλλα έχουν μάζα μικρότερη από το 1/10 της μάζας του Ήλιου και άλλα πολύ μεγαλύτερα. Αυτή η νέα σύνθετη εικόνα έχει προφανή την ομοιότητα με χριστουγεννιάτικο δέντρο. Τα μπλε και τα λευκά φώτα…
Δείτε περισσότερα -
Πώς, πού και πότε να δείτε τους Διδυμίδες, μια ξεχωριστή βροχή διαττόντων!
Η βροχή μετεώρων «Διδυμίδες» είναι ήδη σε εξέλιξη, θα διαρκέσει μέχρι τις 24 Δεκεμβρίου και αναμένεται να κορυφωθεί στις 14 του μήνα. Κατά την κορύφωση του φαινομένου, θα μπορούν σε εξαιρετικά σκοτεινό ουρανό να παρατηρηθούν έως και 100-120 μετέωρα ανά ώρα. Σε λιγότερο σκοτεινό ουρανό, επηρεασμένο από φωτεινές πηγές, θα μπορεί κανείς να εντοπίσει έως 50 μετέωρα την ώρα. Η Σελήνη την συγκεκριμένη ημερομηνία θα είναι σε αύξουσα φάση, οδεύοντας προς Πανσέληνο στις 27/12 και θα δύσει νωρίς το απόγευμα. Έτσι, το φως της δεν θα εμποδίσει τον εντοπισμό μετεώρων, αφήνοντάς μας ανενόχλητους να αναζητήσουμε τα φωτεινά αυτά ίχνη μερικές ώρες μετά τη δύση του Ήλιου (στα ανατολικά) και καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας (στα ανατολικά-νοτιοανατολικά). Πώς προκαλείται όμως…
Δείτε περισσότερα -
Απόψε το βράδυ (17 προς 18 Νοεμβρίου 2023) κορυφώνονται οι Λεοντίδες!
Η βροχή διαττόντων του Νοεμβρίου, οι «Λεοντίδες», είναι ήδη σε εξέλιξη και αναμένεται να κορυφωθεί απόψε το βράδυ (17 προς 18 Νοεμβρίου 2023). Με το φεγγάρι να δύει γύρω στις 20:30, ο ουρανός θα παραμείνει σκοτεινός καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, δίνοντάς μας την ευκαιρία να δούμε ένα ή αν είμαστε τυχεροί και περισσότερα «πεφταστέρια»! Στο μέγιστο το φαινομένου θα μπορούν να παρατηρηθούν έως 10-15 μετέωρα την ώρα. Πώς προκαλείται όμως μια βροχή διαττόντων; Όταν ένας κομήτης πλησιάσει κοντά στον Ήλιο, ένα μέρος του πάγου που τον αποτελεί μετατρέπεται σε αέριο και ταυτόχρονα συμπαρασύρει σκόνη. Έτσι, κατά μήκος της τροχιάς τους οι κομήτες αφήνουν σωματίδια σκόνης, τα οποία και συναντά η Γη όταν κατά την περιφορά της περνά από την…
Δείτε περισσότερα -
Ο απόλυτος οδηγός παρατήρησης του Δία
Πέρα από τη ζώνη των αστεροειδών βρίσκεται ο πέμπτος και πιο μαζικός πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος, ο Δίας, που δικαίως έλαβε το όνομα του «βασιλιά» όλων των θεών του Ολύμπου. Είναι το τέταρτο φωτεινότερο αντικείμενο που φαίνεται από τη Γη μετά τον Ήλιο, τη Σελήνη και την Αφροδίτη (ή το πέμπτο, ανάλογα με το πόσο κοντά βρίσκεται ο Άρης στη Γη). Ο Δίας είναι σχετικά εύκολο να εντοπιστεί και με γυμνό μάτι φαίνεται μεγαλύτερος και φωτεινότερος συγκριτικά με τα γύρω αστέρια, οπότε τείνει να προσελκύει τους αστροπαρατηρητές. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο παρατηρώντας για πρώτη φορά τον Δία μέσα από τηλεσκόπιο, κατέληξαν να ασχολούνται με μεράκι με την ερασιτεχνική αστρονομία! Το 2020 ήταν μια συναρπαστική χρονιά για την παρατήρηση…
Δείτε περισσότερα -
Μερική έκλειψη Σελήνης – Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2023
Το βράδυ του Σαββάτου 28 Οκτωβρίου, ανήμερα της εθνικής εορτής, θα έχουμε την ευκαιρία στην Ελλάδα να παρατηρήσουμε μια μερική έκλειψη Σελήνης. Πρόκειται για μια «μικρή» έκλειψη καθώς το ποσοστό της γωνιώδους σεληνιακής διαμέτρου που θα καλυφθεί από τη σκιά της Γης είναι μόνο 12%. Ωστόσο, ακόμα και αυτό το ποσοστό είναι ικανό για να αναδείξει ένα βαθμιαίο σκοτείνιασμα της σεληνικής επιφάνειας και να είναι εύκολα ορατό στους παρατηρητές. Το κυρίως φαινόμενο, δηλαδή η είσοδος της Σελήνης στη σκιά της Γης, θα ξεκινήσει στις 22:35 ώρα Ελλάδας. Νωρίτερα θα έχει ξεκινήσει η έκλειψη παρασκιάς η οποία ως γνωστόν είναι αδιόρατη αρχικά στο γυμνό μάτι αλλά θα γίνει ορατή καθώς πλησιάζουμε προς την έκλειψη σκιάς. Κατά την έναρξη της μερικής έκλειψης,…
Δείτε περισσότερα -
Δείτε ζωντανά το δαχτυλίδι της φωτιάς που θα κυριεύσει σήμερα την Αμερική
Το Σάββατο 14 Οκτωβρίου πολλές περιοχές της Βόρειας, Κεντρικής και Νότιας Αμερικής θα βιώσουν το εντυπωσιακό φαινόμενο του δαχτυλιδιού της φωτιάς (Ring of Fire). Πρόκειται για μια δακτυλιοειδή ηλιακή έκλειψη όπου η Σελήνη βρίσκεται στο πιο απομακρυσμένο σημείο της τροχιάς της από τη Γη, οπότε δεν μπορούν να κρύψει εντελώς τον ηλιακό δίσκο και δημιουργείται έτσι ένα εντυπωσιακό φωτοστέφανο, το δαχτυλίδι της φωτιάς. Το εντυπωσιακό φαινόμενο δεν θα είναι ορατό στην Ελλάδα μπορείτε να το δείτε εδώ στη ζωντανή μετάδοση της NASA. Στις Ηνωμένες Πολιτείες θα είναι ορατή κυρίως στο Όρεγκον στο Τέξας, στη Νεβάδα, τη Γιούτα, το Νέο Μεξικό και την Καλιφόρνια, το Αϊντάχο, το Κολοράντο και την Αριζόνα. Θα γίνει επίσης ορατή από το Μεξικό, το Μπελίζ, την Ονδούρα, τον…
Δείτε περισσότερα -
Πώς να αξιολογήσω μια τοποθεσία παρατήρησης;
Όταν σκέφτεστε να αγοράσετε ένα τηλεσκόπιο, είναι καλή ιδέα να έχετε στο μυαλό σας μια συγκεκριμένη τοποθεσία παρατήρησης. Εκτός και αν δεν υπάρχει καμία απολύτως εναλλακτική λύση, μην επαφίεστε αποκλειστικά σε μια μακρινή τοποθεσία, όσο ιδανική και αν είναι. Αξιολογήστε προσεχτικά τα είδη των παρατηρήσεων που μπορείτε να κάνετε από μια τοποθεσία κοντά στο σπίτι σας καθώς και το πόσο βολεύει αυτή η τοποθεσία. Εξετάστε τα ακόλουθα: Η κοντινή τοποθεσία επιτρέπει παρατήρηση μόνο με κιάλια ή υπάρχει χώρος για να χρησιμοποιηθεί ένα τηλεσκόπιο σε σχετική απομόνωση; (Αν το μέρος είναι πολυσύχναστο και σας βλέπουν οι γείτονες ή οι περαστικοί να «κάνετε κάτι» με ένα τηλεσκόπιο, μην είστε σίγουροι ότι το πρώτο που θα περάσει από το μυαλό τους είναι η…
Δείτε περισσότερα -
Νυκταλγία: O νέος αστρονομικός όρος για τον πόνο της απώλειας του νυχτερινού ουρανού
Τον όρο «νυκταλγία» (noctalgia) εφηύραν δύο αστρονόμοι για να αποτυπώσουν τον συλλογικό πόνο που βιώνουμε καθώς χάνουμε την πρόσβαση στον έναστρο νυχτερινό ουρανό. Εκτός από την τάση μας να ρυπαίνουμε τον αέρα και το νερό και τις τεράστιες ποσότητες άνθρακα που απελευθερώνουμε στην ατμόσφαιρα προκαλώντας την κλιματική αλλαγή, έχουμε δημιουργήσει ένα άλλο είδος ρύπανσης: τη φωτορύπανση. Το μεγαλύτερο μέρος της φωτορύπανσης προέρχεται από πηγές στο έδαφος. Ενώ οι άνθρωποι είχαν φωτιές και φορητά φανάρια για αιώνες, η ποσότητα φωτός που παράγουμε σήμερα μέσω του ηλεκτρισμού είναι τεράστια. Φωτίζουμε τα κτίρια των γραφείων, τους δρόμους, τους χώρους στάθμευσης και τα σπίτια μας. Φυσικά, μέρος αυτού του φωτισμού χρειάζεται για ασφάλεια, αλλά μεγάλο μέρος του πάει χαμένο καθώς διαχέεται προς κάθε κατεύθυνση,…
Δείτε περισσότερα -
2η Διεθνής Ολυμπιάδα Αστρονομίας Και Αστροφυσικής
Η έναρξη της 2ης Διεθνούς Ολυμπιάδας Αστρονομίας και Αστροφυσικής νέων, ηλικίας κάτω των 15 ετών, πραγματοποιείται στο Βόλο την ερχόμενη Δευτέρα, 25 Σεπτεμβρίου 2023 και θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου. Έχουν δηλώσει συμμετοχή και αναμένονται στο Βόλο οι εκπρόσωποι από 14 χώρες των τριών ηπείρων του κόσμου (Ευρώπης, Αμερικής και Ασίας), ανάμεσά τους η Ινδία, η Κίνα, η Εσθονία, η Κολομβία, η Ρουμανία, η Ουκρανία, η Σουηδία, η Ταϊλάνδη κ.λπ.. Έχουν κάνει ήδη κρατήσεις στα ξενοδοχεία της πόλης μας και η τελετή έναρξης θα γίνει στο Πολιτιστικό Κέντρο Νέας Ιωνίας, στις 7 μ.μ. Στον ίδιο χώρο θα μιλήσει προς όλες τις αποστολές, στα αγγλικά, ο γνωστός καθηγητής Διαστημικής και Ακαδημαϊκός κ. Σταμάτης Κριμιζής, στις 7 μ.μ. της 29ης Σεπτεμβρίου.…
Δείτε περισσότερα -
Χρυσό μετάλλιο για την Κυπριακή αποστολή στην Διεθνή Ολυμπιάδα Αστρονομίας & Αστροφυσικής!
Η Κύπρος συμμετείχε στη 16η Διεθνή Ολυμπιάδα Αστρονομίας & Αστροφυσικής (IOAA-International Olympiad on Astronomy and Astrophysics), που διοργανώθηκε στην περιοχή Σιλέσια της Πολωνίας από τις 10 μέχρι τις 20 Αυγούστου 2023. Η Κυπριακή Ένωση Αστρονομίας και Διαστήματος ΩΡΙΩΝ συγχαίρει την απόστολή της χώρας μας και για το χρυσό μετάλλιο που πήρε, την εύφημο καθώς και όλα τα μέλη της αποστολής. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ένωση Φυσικών Κύπρου πρωτοπορεί αλλά και βραβεύεται. Στην ανακοίνωση της η ΕΦΚ ακολουθεί πιο κάτω: Ο μαθητής Αρά Μαχτεσιάν (Αγγλική Σχολή – Λευκωσία) κατέκτησε χρυσό μετάλλιο και έγινε ο πρώτος Κύπριος μαθητής που κατακτά χρυσό μετάλλιο στη Διεθνή Ολυμπιάδα Αστρονομίας & Αστροφυσικής. Επίσης, ο μαθητής Αχιλλέας Θωμάς (Λύκειο Κύκκου – Πάφος) κατέκτησε Εύφημη…
Δείτε περισσότερα -
Ο Εθνικός Δρυμός Αίνου ανακηρύσσεται το πρώτο Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού στην Ελλάδα
Το ελληνικό παράρτημα της DarkSky International ανακοινώνει πως ο Εθνικός Δρυμός Αίνου ανακηρύσσεται σήμερα, 9 Ιουνίου 2023, το πρώτο Διεθνές Πάρκο Σκοτεινού Ουρανού στην Ελλάδα (Aenos International Dark Sky Park). Αυτή η αναγνώριση έρχεται μετά από μια τριετή στενή συνεργασία μεταξύ του Εθνικού Δρυμού Αίνου και του ελληνικού παραρτήματος της DarkSky International που συντονίζει η Αστρονομική Εταιρεία Πάτρας «Ωρίων». Για την επίτευξη αυτής της αναγνώρισης πραγματοποιήθηκαν σημαντικές δράσεις στην Κεφαλονιά όπως μετρήσεις φωτορύπανσης στον Εθνικό Δρυμό Αίνου και τις γύρω περιοχές, καταγραφή του δημόσιου φωτισμού της Κεφαλονιάς, αναβάθμιση φωτισμού στο συγκρότημα κεραιών Αίνου, μελέτη φωτισμού για προστατευόμενες παραλίες του νησιού, τακτικές αστρονομικές δραστηριότητες, σχεδιασμός εκπαιδευτικού προγράμματος αστρονομίας και προστασίας του νυχτερινού ουρανού καθώς και πολλές δραστηριότητες δημοσιότητας. Ο Εθνικός Δρυμός…
Δείτε περισσότερα -
«Αόρατα» τα άστρα σε 20 χρόνια λόγω φωτορύπανσης
H αυξημένη χρήση διόδων φωτοεκπομπής (Light Emitting Diodes – LED) και άλλων μορφών φωτός επιβαρύνουν δραματικά τον νυχτερινό ουρανό, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Η αδιάκριτη χρήση τεχνητού εξωτερικού φωτός, η φωταγώγηση των δρόμων, οι διαφημιστικές επιγραφές και τα φωταγωγημένα κτήρια εμποδίζουν πλέον αισθητά τη θέα μας προς τα άστρα. Το 2016, οι αστρονόμοι διαπίστωσαν πως ο Γαλαξίας δεν ήταν πια ορατός στο ένα τρίτο της ανθρωπότητας. Έκτοτε, η φωτορύπανση έχει επιδεινωθεί αισθητά. Σε τέτοιο σημείο ώστε με τον τρέχοντα ρυθμό, οι περισσότεροι αστερισμοί θα είναι αθέατοι σε είκοσι χρόνια από σήμερα – απώλεια, πολιτιστικά και επιστημονικά, έντονη, εκτιμούν οι επιστήμονες. «Ο νυχτερινός ουρανός είναι μέρος του περιβάλλοντός μας και θα ήταν τεράστια απώλεια αν η επόμενη γενιά δεν τον έβλεπε…
Δείτε περισσότερα -
Δείτε αυτή την εβδομάδα: Ο ουρανός γιορτάζει με παρέλαση πέντε πλανητών
Βρείτε κατάλληλη θέση με ανοιχτή θέα προς τα δυτικά και κοιτάξτε ψηλά την ώρα που σουρουπώνει. Πέντε πλανήτες –Ερμής, Δίας, Αφροδίτη, Ουρανός και Άρης- ευθυγραμμίζονται αυτή την εβδομάδα στον ουρανό σαν κοσμική παρέλαση δίπλα στη Σελήνη. Η καλύτερη ώρα για παρατήρηση είναι η Τρίτη αμέσως μετά τη δύση του Ήλιου, δήλωσε στο Associated Press ο αστρονόμος της NASA Μπιλ Κουκ. Οι πλανήτες θα εμφανίζονται να απλώνονται από τη γραμμή του ορίζοντα περίπου μέχρι τη μέση του νυχτερινού ουρανού. Θα πρέπει όμως να βιαστείτε, αφού ο Ερμής και ο Δίας θα περάσουν κάτω από τον ορίζοντα περίπου μισή ώρα μετά τη δύση. Το θέαμα είναι ορατό από οπουδήποτε στη Γη αρκεί να υπάρχει καθαρός ουρανός και ανοιχτή θέα προς τα δυτικά,…
Δείτε περισσότερα -
Μαραθώνιος Messier: Ο απόλυτος οδηγός επιτυχίας (+pdf)
Μετά από έναν μακρύ και κρύο χειμώνα, οι περισσότεροι άνθρωποι χαίρονται με τον ερχομό της άνοιξης. Για τους ερασιτέχνες αστρονόμους, η άνοιξη σημαίνει όχι μόνο υψηλότερες θερμοκρασίες, αλλά κυρίως νέους αστερισμούς και νέα ουράνια αντικείμενα που γίνονται ορατά στον ουρανό. Το σημαντικότερο είναι ότι η άνοιξη φέρνει μαζί της μια πραγματική γιορτή που έχει καθιερωθεί και πολλοί παρατηρητές την περιμένουν με ανυπομονησία κάθε χρόνο: τον Μαραθώνιο Messier! Για όσους δεν γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται, στον οδηγό αυτόν θα παρουσιαστεί η ιστορία του, τα αντικείμενα προς παρατήρηση και χρήσιμες συμβουλές παρατήρησης. Αν είστε έτοιμοι για μια νέα αστρονομική πρόκληση ή θέλετε να αναζωπυρώσετε το πάθος σας για την αστρονομία, δοκιμάστε να συμμετάσχετε στον Μαραθώνιο Messier με την οικογένεια ή/και τους φίλους…
Δείτε περισσότερα -
Σεληνιακό Ημερολόγιο 2023 – Κατεβάστε το αρχείο εδώ!
Για να κατεβάσετε το αρχείο κάντε κλικ εδώ
Δείτε περισσότερα -
Κορυφαία Αστρονομικά Γεγονότα 2023 – Κατεβάστε το αρχείο εδώ!
Για να κατεβάσετε το αρχείο, κάντε κλικ εδώ.
Δείτε περισσότερα