Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 4-9 έως 10-9
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 4-9 έως και 10-9 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 4 Σεπτεμβρίου
Η Σελήνη, σε φθίνουσα φάση, ανατέλλει γύρω στις 10 μμ. με τον Δία 6° ή 7° στα δεξιά της. Διασχίζουν τον ουρανό μαζί για το υπόλοιπο της νύχτας.
Επίσης, θα παρατηρήσετε ότι η Σελήνη περνά 3° βόρεια του Δία . Ο αέριος γίγαντας στέκεται ακίνητος μέσα στα αστέρια του Κριού.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 3:49πμ. της Τρίτης.
Τρίτη, 5 Σεπτεμβρίου
Μετά το σούρουπο, στην αρχή της νύχτας, ο Αρκτούρος λαμπυρίζει στα δυτικά. Χαμηλώνει σε ύψος από εβδομάδα σε εβδομάδα. Στα δεξιά του στα βορειοδυτικά, η Μεγάλη Άρκτος γέρνει προς τα κάτω και στη συνέχεια γίνεται οριζόντια.
Η Σελήνη συνεχίζει κατά μήκος της εκλειπτικής, περνώντας 3° βόρεια του Ουρανού. Υπάρχει όμως και μια άλλη συνάντηση στον ουρανό: ο αστεροειδής 8 Flora βρίσκεται κοντά στο νεφέλωμα Helix (NGC 7293) κοντά στον Κρόνο, στον Υδροχόο. Δύο ώρες μετά το ηλιοβασίλεμα, ο Κρόνος βρίσκεται σε ύψος πάνω από 20° στα νοτιοανατολικά. Με μέγεθος 0,4 εύκολα ξεχωρίζει στον αραιό με αστέρια αστερισμό του Υδροχόου.
Κεντράρετε τον Κρόνο με το τηλεσκόπιό σας και, στη συνέχεια, πηγαίνετε 7° νότια για να εντοπίσετε την 8ου μεγέθους Flora. Τα περισσότερα από τα αστέρια στο υπόβαθρο είναι αμυδρά και αραιά. Το νεφέλωμα Helix είναι ένα πλανητικό νεφέλωμα που σχηματίζεται από ένα αστέρι σαν τον Ήλιο που πεθαίνει, βρίσκεται 2° νοτιοανατολικά του αστεροειδούς (μέσα στο πεδίο ενός προσοφθαλμίου ευρέως πεδίου). Το μέγεθος του νεφελώματος είναι 7,3, αλλά αυτό το φως είναι αρκετά απλωμένο, καθιστώντας το αμυδρό, άρα δύσκολο να εντοπιστεί. Γι’ αυτό θα πρέπει να κάνετε την αναζήτησή σας πριν από την ανατολή του φεγγαριού, όταν ο ουρανός θα είναι πιο σκοτεινός. Ένα ζευγάρι κιάλια θα σας δείξουν καλύτερα το νεφέλωμα, αν και με λιγότερες λεπτομέρειες σε σχέση με ένα τηλεσκόπιο.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 11:40 μμ.
Τετάρτη, 6 Σεπτεμβρίου
Τελευταίο τέταρτο της Σελήνης στις 1:23 πμ. της Πέμπτης. Ανατέλλει πριν τα μεσάνυχτα στον ανατολικό Ταύρο.
Όταν θα έχει ανέβει η Σελήνη αρκετά ψηλά στον ουρανό θα βρείτε το β του Ταύρου ( El Nath) περίπου 8° στα αριστερά της, και τον λαμπρότερο Αλντεμπαράν περίπου 10° κάτω και στα δεξιά της.
Ο Ερμής είναι σε κατώτερη σύνοδο στις 2 μμ. Δεν είναι ορατός τώρα. Όμως, θα εμφανιστεί σύντομα στον πρωινό ουρανό.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 5:27 πμ. της Πέμπτης.
Πέμπτη, 7 Σεπτεμβρίου
Κοιτάξτε δυτικά αμέσως μετά το ηλιοβασίλεμα και ίσως να μπορέσετε να ξεχωρίσετε τον Άρη στο λυκόφως. Ο κόκκινος πλανήτης βρίσκεται μόλις 5° ψηλά 20 λεπτά μετά το ηλιοβασίλεμα και λάμπει με μέγεθος 1,7, καθιστώντας δύσκολο τον εντοπισμό του. Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε κιάλια ή τηλεσκόπιο για να σαρώσετε κοντά στον δυτικό ορίζοντα (φροντίστε να περιμένετε μέχρι να δύσει πλήρως ο ήλιος). Καθώς τα αστέρια αρχίζουν να εμφανίζονται, αναζητήστε τον Στάχυ, 1ου μεγέθους, ο οποίος βρίσκεται 17° πάνω αριστερά του Άρη (ανατολικά-νοτιοανατολικά). Ο Στάχυς είναι ένα όμορφο μπλε-λευκό αστέρι περίπου 1.900 φορές φωτεινότερο από τον Ήλιο, αν και το φως του προέρχεται όχι από ένα αλλά από δύο αστέρια (βρίσκονται πολύ κοντά για να διαχωριστούν με ένα ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο).
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 1:19 πμ. της Παρασκευής.
Παρασκευή, 8 Σεπτεμβρίου
Αν και έχει περάσει από την αντίθεσή του, ο Κρόνος παραμένει ένας εξαιρετικός βραδινός στόχος.
Ο πλανήτης εξακολουθεί να εκτείνεται στα 19″, ενώ οι δακτύλιοί του έχουν διάμετρο 42″. Ο Κρόνος απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τη Γη καθώς περνάει ο χρόνος μετά την αντίθεση, οπότε η θέαση νωρίτερα τον Σεπτέμβριο είναι καλύτερη από ό,τι αργότερα μέσα στο μήνα.
Στον ουρανό του λυκαυγούς θα δείτε την Σελήνη (σε φθίνουσα φάση) να περνάει από τους Διδύμους, πάνω από την Αφροδίτη.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 7:06 πμ. του Σαββάτου.
Σάββατο, 9 Σεπτεμβρίου
Αν και δεν είναι ακόμα φθινόπωρο, μπορείτε να χαιρετήσετε ήδη τον Φομαλχώ, το 1ου μεγέθους αστέρι του φθινοπώρου χαμηλά στα νοτιοανατολικά στα μέσα της νύχτας. Λάμπει στο νότο γύρω στα μεσάνυχτα ή στις 1 πμ.
Τις πρώτες πρωινές ώρες, τα φωτεινά χειμερινά αστέρια του Ωρίωνα και των γειτονικών αστερισμών δείχνουν την γοητεία τους στα νοτιοανατολικά. Ο γαλαξίας μας περνάει από ζενίθ, ενώ ο θαυμαστός γαλαξίας της Ανδρομέδας βρίσκεται ψηλά στα δυτικά.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 2:57 πμ. της Κυριακής.
Κυριακή, 10 Σεπτεμβρίου
Με τον βραδινό ουρανό χωρίς φεγγάρι, αυτή είναι μια καλή εβδομάδα για να δείτε τον γαλαξία μας κάτω από έναν σκοτεινό ουρανό. Όταν ο Ντενέμπ διασχίζει το ζενίθ (δύο ώρες μετά τον Βέγα, δηλαδή γύρω στις 10 ή 11 μμ.), το ίδιο κάνει και ο γαλαξίας μας, σε ένα τόξο πάνω από τον νοτιοδυτικό ορίζοντα και προς τα κάτω στον βορειοανατολικό ορίζοντα.
Μία λήψη της 2ης Αυγουστιάτικης Πανσελήνου, μέσα από το 10 ιντσών τηλεσκόπιο του Δημήτρη Μάλλιαρη από τον Πισσώνα Ευβοίας, 31 Αυγούστου 2023.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής και ο Άρης έχουν χαθεί μέσα στο φως του Ήλιου.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,6) βγαίνει χαμηλά μέσα από το φως του λυκαυγούς, πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα περίπου 40 λεπτά πριν την ανατολή του Ήλιου. Ανεβαίνει όλο και ψηλότερα από μέρα σε μέρα.
Η φάση της είναι ακόμα αυτή της λεπτής ημισελήνου που θα γίνεται πιο παχύ και πιο μικρό τις επόμενες εβδομάδες καθώς ο πλανήτης θα βρίσκεται όλο και ψηλότερα.
Ο Δίας (μέγεθος -2,6, στον Κριό) ανατέλλει μετά τις 10 μμ. Βρίσκεται στο ψηλότερό του σημείο πριν την ανατολή του Ήλιου, 65 μοίρες πάνω από τον ορίζοντα.
Ο Κρόνος, με μέγεθος +0,4, στον αμυδρό Υδροχόο, ανατέλλει με τη δύση του Ήλιου και φαίνεται στον ουρανό όλο το βράδυ. Το φωτεινό αστέρι κάτω από τον πλανήτη είναι ο Φομαλχώ.
Ο Ουρανός έχει μέγεθος 5,7 και βρίσκεται ψηλά μετά τα μεσάνυχτα, 7 με 8 μοίρες ανατολικά του Δία.
Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,8, στα σύνορα Ιχθύων-Υδροχόου φαίνεται ψηλά στο νότο πριν την αρχή του λυκαυγούς. Είναι 23° ανατολικά από τον Κρόνο.
