O ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 22-4 έως 28-4, 2024
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 22-4 έως και 28-4 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 22 Απριλίου
Ο Κόραξ κοιτάζει πάντοτε προς τον Στάχυ, αλλά το λαμπρό φεγγάρι απόψε ξεπερνά το αστέρι κατά περίπου 150.000 φορές σε λαμπρότητα!
Η βροχή διαττόντων Λυρίδες κορυφώνεται απόψε! Η καλύτερη στιγμή για να δείτε τα μετέωρα είναι είτε νωρίς σήμερα το πρωί τις ώρες πριν από την αυγή είτε όλη τη νύχτα απόψε. Αυτό συμβαίνει επειδή οι βροχές διαττόντων παρατηρούνται καλύτερα τις πρώτες πρωινές ώρες, καθώς περιστρέφονται καλύτερα προς την κατεύθυνση της κίνησης της Γης.
Κοιτάξτε ανατολικά για να εντοπίσετε τα τρία φωτεινά αστέρια του Θερινού Τριγώνου. Οι Λυρίδες προέρχονται από ένα σημείο κοντά στον Βέγα, το οποίο είναι το αστέρι μεγέθους 0 που σηματοδοτεί το υψηλότερο σημείο στο Τρίγωνο καθώς αυτό ανεβαίνει. Τα άλλα δύο αστέρια είναι ο Ντενέμπ κάτω αριστερά του Βέγα και ο Αλτάιρ κάτω δεξιά του Βέγα.
Λόγω της φωτεινής Σελήνης, μόνο τα πολύ φωτεινά μετέωρα θα είναι ορατά, οπότε θα περίμενε κανείς να δει περίπου 6 ανά ώρα, κάτω από το μέγιστο ρυθμό της βροχής των περίπου 18 μετεώρων ανά ώρα.
Τρίτη, 23 Απριλίου
Πανσέληνος στις 2:50 πμ. της Τετάρτης. Ο δορυφόρος μας λάμπει κάτω από τον Στάχυ. Περίπου τρεις φορές πιο μακριά και πάνω αριστερά της Σελήνης είναι ο λαμπρότερος Αρκτούρος.
Επειδή αυτό το λαμπερό φως του φεγγαριού θα ξεθωριάσει επίσης τα περισσότερα αντικείμενα του βαθέως ουρανού, η φάση της Πανσελήνου είναι ο χρόνος που ξοδεύεται καλύτερα παρατηρώντας φωτεινότερα αντικείμενα, όπως είναι τα αστέρια. Στην πραγματικότητα, επειδή τα πιο αμυδρά αστέρια γίνονται πιο δυσδιάκριτα, μερικοί αστερισμοί ή σχηματισμοί αστερισμών μπορεί να ξεχωρίζουν ακόμα καλύτερα.
Τετάρτη, 24 Απριλίου
Ο Ερμής φτάνει σε στάση, τερματίζοντας την ανάδρομη τροχιά του. Θα αρχίσει να κινείται ανατολικά σε σχέση με τα αστέρια του υποβάθρου.
Αν και ο μικροσκοπικός πλανήτης βρίσκεται πάνω από τον ορίζοντα λίγο πριν την αυγή, το αμυδρό του μέγεθός, 2,4, θα τον καταστήσει ουσιαστικά αόρατο. Ωστόσο, δώστε του μόνο λίγες ημέρες – μέχρι το τέλος του μήνα, θα φτάσει στο 1ο μέγεθος, επιτρέποντας στους παρατηρητές να τον εντοπίσουν μισή ώρα πριν από την αυγή.
Αντ’ αυτού, ας απολαύσουμε όχι έναν πλανήτη, αλλά τον αντίπαλο ενός: το αστέρι Αντάρη στον Σκορπιό, του οποίου η κόκκινη λάμψη συχνά συγχέεται με τον πλανήτη Άρη. Ο Αντάρης βρίσκεται περίπου 20° πάνω από τον νότιο ορίζοντα στις 5 πμ. Αν και ο Σκορπιός βρίσκεται κοντά στην Παρθένο (η οποία σήμερα φιλοξενεί τη λαμπρή Σελήνη), η λάμψη μεγέθους 1,1 του Αντάρη θα πρέπει να είναι εύκολα ορατή. Μέσα από ένα τηλεσκόπιο, ιδιαίτερα όταν αυτό το αστέρι είναι χαμηλά στον ορίζοντα, μπορεί να φαίνεται ότι χοροπηδά καθώς το βλέπετε μέσα από το παχύ στρώμα αέρα κοντά στον ορίζοντα.
Ο Αντάρης είναι ένας κόκκινος υπεργίγαντας αστέρας που είναι ψυχρότερος από τον Ήλιο, αλλά και πολύ φωτεινότερος, λάμποντας περίπου 60.000 φορές περισσότερο από τον Ήλιο, Αυτός ο τεράστιος, γερασμένος ήλιος έχει έναν συνοδό που λάμπει με μέγεθος 5,5 και βρίσκεται μόλις 3“ μακριά. Επειδή είναι κρυμμένος μέσα στον ενεργητικό ηλιακό άνεμο του Αντάρη, ο συνοδός μπορεί να δείξει ένα πρασινωπό χρώμα, αντί για το φυσικό του μπλε-λευκό.
Πέμπτη, 25 Απριλίου
Η κατσαρόλα της Μεγάλης Άρκτου φθάνει στο ψηλότερο της σημείο στον ουρανό νωρίς το βράδυ. Καθώς η Γη συνεχώς περιστρέφεται, η κατσαρόλα γυρίζει γύρω από τον Πολικό.
Κοιτάξτε πολύ χαμηλά στο βορειοανατολικό ουρανό περίπου στις 9:00 το βράδυ για να δείτε το λαμπρό Βέγα, το «αστέρι του καλοκαιριού», που έχει ήδη ανατείλει
Παρασκευή, 26 Απριλίου
Μία ώρα πριν την ανατολή του Ήλιου, δύο πλανήτες είναι ακόμα χαμηλά, κάτω από τον ορίζοντα. Όμως, άλλοι δύο, ο Άρης και ο Κρόνος αρχίζουν να σκαρφαλώνουν ψηλότερα πάνω από τον ορίζοντα.
Σάββατο, 27 Απριλίου
Ο Ωρίωνας είναι τώρα χαμηλά στη δύση κατά τη διάρκεια του σούρουπου. Σύντομα θα οδεύει προς το λαμπρό λυκόφως και θα χαθεί για αρκετούς μήνες πριν επανεμφανιστεί στον πρωινό ουρανό πριν την ανατολή του ήλιου. Απολαύστε όση ώρα αυτός ο αγαπημένος αστερισμός παραμένει στον βραδινό ουρανό. Προσέξτε πως η ζώνη του Ωρίωνα στέκεται σχεδόν οριζόντια, δείχνοντας τον Αλντεμπαράν και τον αστερισμό του τον Ταύρο προς τα δεξιά, και τον Σείριο και τον αστερισμό του, τον Μέγα Κύνα, στα αριστερά.
Κυριακή, 28 Απριλίου
Η κατσαρόλα της Μεγάλης Άρκτου φθάνει στο ψηλότερο της σημείο στον ουρανό νωρίς το βράδυ. Καθώς η Γη συνεχώς περιστρέφεται, η κατσαρόλα γυρίζει γύρω από τον Πολικό.
«Ακριβώς δίπλα στα σύνορα με τη Μεγάλη Άρκτο, στον αστερισμό των Θηρευτικών Κυνών, βρίσκεται ο Μ51, ένας φημισμένος σπειροειδής γαλαξίας, γνωστός κοινώς ως γαλαξίας whirlpool. Ήταν ο πρώτος γαλαξίας που καταγράφηκε ότι έχει σπειροειδή δομή, από το Λόρδο Rosse το 1845. Ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό του Whirlpool είναι ο δορυφόρος γαλαξίας στο άκρο μιας από τις σπείρες του, ο οποίος φαίνεται σε φωτογραφίες μεγάλης έκθεσης. Ο Μ51, 8ου μεγέθους, διακρίνεται υπό καλές συνθήκες με κιάλια, φαίνεται δε σαν νεφώδης περιοχή. Με μικρά τηλεσκόπια φαίνεται ο πυρήνας στο κέντρο του Whirlpool σαν ένας αστέρας, το ίδιο και ο πυρήνας του δορυφόρου γαλαξία, αλλά μόνο με μεγάλα τηλεσκόπια αναδεικνύονται οι σπειροειδείς βραχίονες. Ο γαλαξίας Whirlpool απέχει από εμάς περίπου 25 εκατομμύρια έτη φωτός».
Απόσπασμα από το βιβλίο “The Monthly Sky Guide”, Wil Tirion
(Μετάφραση: Σίμος Οικονομίδης)
Καλλιτεχνική απεικόνιση μιας Ηλιακής Έκλειψης.
(Πληροφορίες σχετικά με την προέλευση της φωτογραφίας θα βρείτε εδώ.)
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής, η Αφροδίτη, και ο Ποσειδώνας δεν είναι ορατοί, αφού βρίσκονται μέσα στη λάμψη του Ήλιου.
Ο Άρης και ο Κρόνος, και οι δύο με μέγεθος +1,2, ανατέλλουν στην αρχή του λυκαυγούς. Χρησιμοποιήστε κιάλια για να τους εντοπίσετε μόλις πάνω από τον ανατολικό-νοτιοανατολικό ορίζοντα περίπου 45 λεπτά πριν από την ανατολή του Ήλιου. Απέχουν 11 ° στις 27 Απριλίου.
Ο Δίας, μεγέθους -2,1 στον Κριό, είναι το φωτεινό «αστέρι» που λάμπει χαμηλά στη δύση στο λυκόφως. Δύει πριν το τέλος του λυκόφωτος.
Ο Ουρανός έχει μέγεθος 5,8 στον Κριό, βρίσκεται στον βραδινό ουρανό, μόλις ½ ° πάνω από τον Δία νωρίς αυτή την εβδομάδα.
