Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

O ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 30-1 έως 5-2

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

από 30-1 έως και 5-2 (Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)

Παρακάτω δίνονται οι ημέρες και οι ώρες, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής, στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε με ένα καλό τηλεσκόπιο (πάνω από 4 ίντσες) την περίφημη ερυθρά  κηλίδα του Δία (το χρώμα της είναι στην πραγματικότητα ελαφρά πορτοκαλί). Η παρατήρηση της κηλίδας μπορεί να γίνει από 50 λεπτά πριν έως 50 λεπτά μετά την αναγραφόμενη ώρα. Ένα μπλε ή πράσινο φίλτρο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση του κοντράστ στον Δία.

Δευτέρα, 30 Ιανουαρίου

Ο Ερμής φτάνει σε μέγιστη δυτική αποχή (25°). Αν και ήταν ένα βραδινό «αστέρι» στις αρχές Ιανουαρίου, τώρα ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος έχει αλλάξει και ανατέλλει στα νοτιοανατολικά περίπου μιάμιση ώρα πριν από τον Ήλιο. Μια ώρα πριν από την ανατολή του ηλίου, θα βρείτε τον Ερμή, μεγέθους -0,1, περίπου 4° ψηλά.

Ο πλανήτης βρίσκεται στον Τοξότη, του οποίου ο σχηματισμός της «τσαγιέρας» ανατέλλει επίσης αργά πάνω από τον ορίζοντα. Σήμερα, ο Ερμής βρίσκεται μόλις 7′ βορειοανατολικά του 4ου μεγέθους όμικρον του Τοξότη. Ο πλανήτης εμφανίζεται με φαινόμενη διάμετρο περίπου 7″ μέσα από ένα τηλεσκόπιο. Είναι 63 τοις εκατό φωτισμένος. Ακολουθήστε τον στο πρωινό λυκόφως, αλλά για την προστασία σας, φροντίστε να σταματήσετε να παρατηρείτε με οποιοδήποτε τηλεσκόπιο ή κιάλια τουλάχιστον αρκετά λεπτά πριν από την ανατολή του ηλίου.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 9:19 μμ.

 

Τρίτη,  31 Ιανουαρίου

Απόψε ο κομήτης ZTF E3 βρίσκεται σχεδόν στη κοντινότερή του απόσταση από τη Γη και φτάνει στη μέγιστη φωτεινότητα του, όπως έχει προβλεφθεί. Αλλά έχετε μόνο ένα παράθυρο σκοτεινού ουρανού μιας ώρας, μεταξύ της δύσης του φεγγαριού και της αρχής της αυγής της Τετάρτης! Παρατηρήστε κατά προτίμηση με κιάλια ή τηλεσκόπιο, περίπου 2 ½ ώρες πριν από την ώρα της ανατολής του ηλίου. Τότε ο κομήτης, τώρα στην Καμηλοπάρδαλη, θα είναι ψηλά στα βόρεια-βορειοδυτικά, περίπου 17° χαμηλότερα και στα αριστερά του Πολικού Αστέρα.

Η πορεία του κομήτη ZTF αυτή την εβδομάδα.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 5:11 μμ.

 

Τετάρτη, 1 Φεβρουαρίου

Στην πλησιέστερη προσέγγιση του στη Γη, ο κομήτης C/2022 E3 (ZTF) βρίσκεται σε απόσταση περίπου 0,28 AU, δηλαδή 42 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον πλανήτη μας. Αυτή είναι η εβδομάδα που μπορείτε να περιμένετε ότι ο κομήτης θα είναι στη μέγιστη φωτεινότητά του, με ρυθμό που καλύπτει περίπου 6° του ουρανού κάθε φορά!

Ο ZTF βρίσκεται σήμερα το βράδυ περίπου 7,5° ανατολικά-βορειοανατολικά του μεγέθους 4,3 άλφα άστρου του αστερισμού. Αν και ο ZTF έχει καταγραφεί με μέγεθος 6 τις τελευταίες ημέρες. Θα εξακολουθείτε να θέλετε να τον εντοπίσετε με κιάλια ή τηλεσκόπιο. Ο κομήτης έχει τώρα μια σημαντική ουρά και πράσινη λάμψη στην ατμόσφαιρά του, δύο χαρακτηριστικά που θα πρέπει να είναι εύκολο να εντοπιστούν σε μια φωτογραφία.

Αλλά σημειώστε ότι ο κομήτης κινείται γρήγορα, μετατοπίζεται αισθητά στο οπτικό σας πεδίο μετά από μόλις 10 λεπτά περίπου. Είναι ουράνια γεωμετρία σε δράση καθώς η κοντινή παγωμένη σφαίρα σκόνης διασχίζει γρήγορα μπροστά από τα πολύ πιο μακρινά αστέρια του υπόβαθρου. Οι φωτογράφοι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν ένα σύντομο χρόνο έκθεσης για ευκρινείς εικόνες.

Εκτός από κάποια έκπληξη, αυτός μπορεί να είναι ο καλύτερος κομήτης της χρονιάς! Αν μπορείτε, βγείτε έξω και παρατηρήστε τον αυτή την εβδομάδα, ή ακολουθήστε τον καθώς βυθίζεται νότια, κάνοντας ένα πέρασμα από τον Άρη καθώς διασχίζει τον Ταύρο γύρω στα μέσα του μήνα. Σημειώστε ότι θα γίνεται όλο και αμυδρότερος σε όλη τη διαδρομή του.

 

Πέμπτη, 2 Φεβρουαρίου

Η Αφροδίτη και ο Δίας κυριαρχούν στον βραδινό ουρανό αυτόν τον μήνα στα δυτικά μετά το ηλιοβασίλεμα. Μια ώρα μετά την εξαφάνιση του Ήλιου, η Αφροδίτη εξακολουθεί να έχει ύψος 10°. Ο πλανήτης έχει μέγεθος -3,9, καθιστώντας τον το φωτεινότερο αντικείμενο στον ουρανό μετά τη Σελήνη. Πάνω αριστερά της Αφροδίτης βρίσκεται ο Δίας. Ο αέριος γίγαντας είναι επίσης φωτεινός, μεγέθους -2,2 και είναι 35° ψηλά.

Σημειώστε τις θέσεις των πλανητών και παρακολουθήστε τους καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα: Τις επόμενες εβδομάδες, ο Δίας θα βυθίζεται χαμηλά ενώ η Αφροδίτη θα ανεβαίνει, έως ότου οι δύο να βρεθούν σε σύνοδο στις 2 Μαρτίου.

Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου ακριβώς στις 6:50 μμ.

 

Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου  

Η Σελήνη λάμπει στην καρδιά των Διδύμων, σχηματίζοντας ένα σχεδόν ισοσκελές τρίγωνο με τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη στα αριστερά του.

 

Σάββατο, 4 Φεβρουαρίου

Αυτήν την κρύα εποχή του χρόνου, η υπενθύμιση της θερμής εποχής είναι πάντοτε καλοδεχούμενη. Κοιτάξτε στον πρωινό ουρανό για μια προεπισκόπηση του θερινού ουρανού. Το καλοκαιρινό τρίγωνο με τα τρία του αστέρια έχει ήδη σηκωθεί στον ουρανό τόσο που να φαίνεται εύκολα στον ανατολικό ουρανό μία ώρα πριν την ανατολή του ήλιου. Οι γνωστοί καλοκαιρινοί αστερισμοί του Τοξότη και του Σκορπιού φαίνονται στα νοτιοανατολικά.

Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 8:30 μμ.

 

Κυριακή, 5 Φεβρουαρίου

Πανσέληνος (ακριβώς στις 8:29 μμ.). Η Σελήνη, στον Λέοντα, ανατέλλει στα ανατολικά-βορειοανατολικά λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα. Μόλις η Σελήνη ανέβει λίγο ψηλά, μπορείτε να τη δείτε να σχηματίζει ένα ισοσκελές τρίγωνο για άλλη μια φορά με τον Βασιλίσκο (Regulus) και την Algieba, τα δύο φωτεινότερα αστέρια του σχηματισμού του «Δρεπανιού» του Λέοντα.

Πρωινή φωτογραφία του κομήτη 2022 E3 ZWT. Στη φωτογραφία  αυτή (22 λεπτά έκθεση ) του Χάρη Καμπάνη φαίνεται η φαινόμενη κίνηση του κομήτη σε σχέση με τα αστέρια.

 

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.

Ο Ερμής φαίνεται στον πρωινό ουρανό. Κοιτάξτε 50 λεπτά πριν την ανατολή, χαμηλά στα νοτιοανατολικά. Είναι το λαμπρότερο αντικείμενο εκεί. Λάμπει με μέγεθος -0,2 όλη αυτή την εβδομάδα.

Η Αφροδίτη, πολύ λαμπρή με μέγεθος -3,9, φέγγει χαμηλά στα δυτικά-νοτιοδυτικά στο βραδινό λυκόφως και δύει στο τέλος του, αρκετά μακριά και κάτω του λαμπρού Δία.

Ο Άρης, με μέγεθος -0,6 βρίσκεται στον Ταύρο. Έχει φαινόμενη διάμετρο 10” αυτή την εβδομάδα, ίση με τη διάμετρο του δίσκου της Αφροδίτης. Βρίσκεται ψηλά στο νότο πριν τα μεσάνυχτα, ακόμα λαμπρότερος από τον Αλντεμπαράν (μέγεθος + 0,8).

Ο Δίας, με μέγεθος -2,2 λάμπει ψηλά στα νοτιοδυτικά στο βραδινό λυκόφως. Δύει πριν τις 10 μμ. Η φαινόμενη διάμετρός του είναι 36 δευτερόλεπτα της μοίρας.

Ο Κρόνος, με μέγεθος +0,8 βρίσκεται κάτω από την Αφροδίτη όλη αυτή την εβδομάδα. Θα φαίνεται όλο και δυσκολότερα. Χρησιμοποιήστε ένα ζευγάρι κιάλια.

Ο Ουρανός, με μέγεθος 5,7 στο νότιο Κριό,  βρίσκεται ψηλά στα νότια-νοτιοδυτικά νωρίς το βράδυ. Χρειάζεται ένα τηλεσκόπιο ή ένα ζευγάρι κιάλια για να παρατηρηθεί. Η φαινόμενη διάμετρος του είναι 3,6”.

Ο Ποσειδώνας, με μέγεθος 7,9, είναι στα σύνορα Υδροχόου-Ιχθύ, περίπου 11° κάτω δεξιά  του Δία. Η φαινόμενη διάμετρος του είναι 2,2”.

 

Επιστροφή στην κορυφή κουμπί