ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
-
H NASA προσπαθεί να θεραπεύσει την αμνησία του Opportunity
Πασαντίνα, Καλιφόρνια Έπειτα από δέκα και πλέον χρόνια εξερεύνησης του Άρη, το γερασμένο ρομπότ Opportunity εμφανίζει όλο και συχνότερα διαλείψεις, όμως οι προγραμματιστές της NASA θα επιχειρήσουν να το θεραπεύσουν με μια δόση χάκινγκ.Το τελευταίο διάστημα έχουν αυξηθεί τα περιστατικά απώλειας δεδομένων, μη προγραμματισμένων επανεκκινήσεων, ακόμα και παροδικής απώλειες των επικοινωνιών.Όπως δήλωσε στο Discovery News o Τζον Κάλας, υπεύθυνος του προγράμματος Opportunity, το πρόβλημα φαίνεται ότι βρίσκεται στη μνήμη flash, η οποία διατηρεί τα αποθηκευμένα δεδομένα ακόμα και όταν διακόπτεται η παροχή ενέργειας.Οι μνήμες flash δεν προσφέρουν απεριόριστους κύκλους εγγραφής/διαγραφής και, έπειτα από δέκα χρόνια συνεχούς λειτουργίας στις εχθρικές συνθήκες του Άρη, ένα από τα επτά τσιπ flash του ρομπότ δείχνει να δυσλειτουργεί. Αυτό σημαίνει ότι τα δεδομένα διαγράφονται όταν…
Δείτε περισσότερα -
Θα μπορούσε ο νάνος-πλανήτης Δήμητρα να φιλοξενεί ζωή;
Η Δήμητρα είναι το μεγαλύτερο ουράνιο σώμα στη κύρια ζώνη αστεροειδών, ανάμεσα στον Άρη και τον Δία. Σύμφωνα με μερικούς επιστήμονες, η θερμοκρασία της αλλά και η ύπαρξη νερού την καθιστά ιδανικό υποψήφιο για την αναζήτηση εξωγήινων μικροοργανισμών. Τον επόμενο Μάρτιο, το διαστημόπλοιο Dawn της ΝΑΣΑ θα γίνει το πρώτο ρομποτικό σκάφος που «επισκέφθηκε» ποτέ τη Δήμητρα, ξεκινώντας αμέσως μετά μετρήσεις που θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να απαντήσουν στο κατά πόσο οι συνθήκες που επικρατούν στον νάνο-πλανήτη είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξη ζωής. Το Dawn έχει βάλει «πλώρη» για τη Δήμητρα από τον Σεπτέμβριο του 2012, όταν ολοκλήρωσε τη μελέτη του αστεροειδή Εστία. Η Δήμητρα είναι το μεγαλύτερο ουράνιο σώμα στη κύρια ζώνη αστεροειδών, ανάμεσα στον Άρη και τον Δία.…
Δείτε περισσότερα -
Το Curiosity είναι πιθανό να βρήκε ίχνη ζωής στον Άρη
Το Curiosity βρήκε “ίχνη ζωής” στον “κόκκινο πλανήτη”. Το διαστημικό όχημα που βρίσκεται στον Άρη, ανίχνευσε ίχνη μεθανίου τα οποία θα μπορούσαν να προέρχονται από εξωγήινους οργανισμούς, όπως αναφέρουν τα διεθνή media. Τα όργανα του ρομπότ εντόπισαν ίχνη μεθανίου τα οποία δεν μπορούν να εξηγηθούν με βάση τη γεωλογία του πλανήτη. Επίσης τα ίχνη δεν είναι δυνατό να ερμηνευθούν με βάση την οργανική ύλη που μεταφέρεται στον Αρη από κομήτες ή αστεροειδείς. Οι επιστήμονες αδυνατούν μέχρι τώρα να εξηγήσουν το λόγο που προκαλεί την παραγωγή μεθανίου, αλλά πιστεύουν ότι μπορεί να είναι κάποια πολύ μικροί, ζωντανοί οργανισμοί, υπό τη μορφή βακτηρίων. Για την ώρα είναι επιφυλακτικοί μέχρι να επαληθευτεί η ανακάλυψη, ωστόσο σύμφωνα με ανακοίνωση της NASA, δηλώνουν “ενθουσιασμένοι”. Image Credit: NASA/JPL-Caltech/SAM-GSFC/Univ.…
Δείτε περισσότερα -
Αρχίζει η κατασκευή του μεγαλύτερου τηλεσκοπίου στον κόσμο
Άνοιξε χθες κι επίσημα ο δρόμος για την κατασκευή του καλύτερου «παράθυρου στο σύμπαν» που είχαν ποτέ στη διάθεσή τους οι αστρονόμοι, με την έγκριση δημιουργίας του European Extremely Large Telescope (E-ELT) στην έρημο Ατακάμα της Χιλής. Με φωτοσυλλεκτική επιφάνεια διαμέτρου 39 μέτρων, τη μεγαλύτερη που είχε ποτέ επίγειο τηλεσκόπιο, το E-ELT αναμένεται να είναι έτοιμο το 2024, ξεκινώντας από εκείνη τη στιγμή τις παρατηρήσεις του. Το E-ELT θα ανήκει στον Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO), έναν διεθνή οργανισμό αστρονομικής έρευνας με μέλη δεκαπέντε χώρες από την Ευρώπη, ο οποίος ενέκρινε χθες υπερψήφισε τον προϋπολογισμό για την ανάπτυξή του. «Η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ESO σημαίνει πως εξασφαλίσθηκαν πλέον τα απαραίτητα κονδύλια, ώστε η κατασκευή του τηλεσκοπίου να ξεκινήσει σύμφωνα με…
Δείτε περισσότερα -
Ο «οδικός χάρτης» της NASA για το ταξίδι στον Άρη
Τον «οδικό της χάρτη» για το ταξίδι στον Άρη, στον οποίο περιέχονται όλα όσα πρέπει να γίνουν για να πραγματοποιηθεί αυτός ο σκοπός, παρουσιάζει η NASA συνοπτικά σε μία εικόνα. Όπως επισημαίνει σχετικά η αμερικανική διαστημική υπηρεσία, σε εξέλιξη είναι η ανάπτυξη των δυνατοτήτων που απαιτούνται για την αποστολή αστροναυτών σε έναν αστεροειδή μέχρι το 2025 και στον Άρη μέσα στη δεκαετία του 2030. Οι στόχοι αυτοί περιγράφονται στη NASA Authorization Act of 2010 και τη US National Space Policy (επίσης 2010). Ο Άρης αποτελεί έναν σημαντικό προορισμό για την επιστήμη, καθώς και την εξερεύνηση μέσω ρομπότ και επανδρωμένων αποστολών, καθώς η Ανθρωπότητα επεκτείνει την παρουσία της στο Ηλιακό Σύστημα. Ο σχηματισμός και η εξέλιξή του είναι συγκρίσιμα με της…
Δείτε περισσότερα -
Δείγματα αστεροειδή πίσω στη Γη υπόσχεται η ιαπωνική αποστολή Hayabusa 2
Με την εκτόξευση ενός πυραύλου H-2A από το ιαπωνικό Διαστημικό Κέντρο Τανεγκασίμα (Tanegashima), ξεκίνησε πριν από μερικές ώρες η διαστημική αποστολή Hayabusa 2, με στόχο τη συλλογή και τη μεταφορά πίσω στη Γη δειγμάτων από τον αστεροειδή 1999 JU3. Γι’ αυτό τον λόγο, το διαστημόπλοιο της αποστολής θα περιπλανηθεί για έξι χρόνια στο διάστημα ώστε, αφότου μελετήσει τον αστεροειδή και συλλέξει τα δείγματα, να επιστρέψει στον πλανήτη μας το 2020. Αμέσως μετά τη «συνάντηση» με τον 1999 JU3, θα κινηθεί για 18 μήνες σε μικρή απόσταση από αυτόν, ώστε να τον μελετήσει με τα φασματόμετρα και τις κάμερες που διαθέτει. Παράλληλα, τέσσερα σκάφη που βρίσκονται πάνω στο διαστημόπλοιο θα προσεδαφισθούν στον αστεροειδή, για να πραγματοποιήσουν επιτόπιες αναλύσεις. Το επόμενο και τελευταίο…
Δείτε περισσότερα -
Αποκλειστική συνέντευξη του καθηγητή Θανάση Οικονόμου στο Πλανητάριο Θεσσαλονίκης
Είναι μεγάλη τιμή και χαρά για μας το γεγονός ότι είμαστε σε θέση να εγκαινιάσουμε αυτό το blog με μία αποκλειστική συνέντευξη που μας παραχώρησε ο φημισμένος Έλληνας καθηγητής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και επί δεκαετίες συνεργάτης της NASA κ. Θανάσης Οικονόμου. Ο κ. Οικονόμου βρέθηκε για μια σύντομη επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη αμέσως μετά από την παραμονή του στη Γερμανία κατά την τελική φάση προσέγγισης της αποστολής Rosetta στον κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko. Κύριε Οικονόμου, ήσασταν στο κέντρο ελέγχου της αποστολής στο Ντάρμστατ της Γερμανίας; Στο Ντάρμστατ είναι το κέντρο ελέγχου της Rosetta, του σκάφους που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον κομήτη, εγώ βρισκόμουν στο DLR (Deutche Aerospace Center) στην Κολωνία. Όμορφη πόλη η Κολωνία, δεν συμφωνείτε; Να σας πω…
Δείτε περισσότερα -
Ανακαλύφθηκε μια επιπλέον «ασπίδα» προστασίας της Γης από την ακτινοβολία
Επιστήμονες εντόπισαν έναν ακόμη φυσικό μηχανισμό, άγνωστο μέχρι σήμερα, που «θωρακίζει» τον πλανήτη μας από δυνητικά επικίνδυνη ακτινοβολία. Πιο συγκεκριμένα, ο μηχανισμός μπλοκάρει τα ηλεκτρόνια που βρίσκονται στα εξωτερικά όρια των ζωνών Βαν Άλεν και τα οποία κινούνται με ταχύτητες κοντά στην ταχύτητα του φωτός. Έτσι, δεν επιτρέπει στα σωματίδια να προκαλέσουν βλάβες στους δορυφόρους ή, ακόμη χειρότερα, να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή των αστροναυτών σε σκάφη τα οποία κινούνται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Οι ερευνητές, στους οποίους συγκαταλέγονται επιστήμονες από το ΜΙΤ και το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόλντερ, δημοσίευσαν την ανακάλυψή τους σε άρθρο στο περιοδικό Nature. Σε αυτό αναφέρουν πως, παρά τη μεγάλη ενέργεια που έχουν τα ηλεκτρόνια, δεν μπορούν να πλησιάσουν την επιφάνεια…
Δείτε περισσότερα -
2039 έτη η «ηλικία» του Μηχανισμού των Αντικυθήρων
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, ο διάσημος αστρονομικός υπολογιστής που ανακαλύφθηκε το 1900 σε ένα αρχαίο ναυάγιο, είναι πιθανώς ακόμη πιο αρχαίος από τις έως τώρα εκτιμήσεις, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική μελέτη (http://link.springer.com/article/10.1007/s00407-014-0145-5), ενός Αργεντινού και ενός Αμερικανού ερευνητή. Το ναυάγιο πιστεύεται ότι συνέβη τον πρώτο αιώνα π.Χ. (μεταξύ 85 και 60 π.Χ.), ενώ ο μηχανισμός εκτιμάται ότι κατασκευάστηκε μεταξύ του 100 και 150 π.Χ. Όμως η νέα εκτίμηση τοποθετεί την έναρξη του ημερολογίου του μηχανισμού στο 205 π.Χ., μόλις επτά χρόνια μετά τον θάνατο του Αρχιμήδη. Ο ιστορικός της επιστήμης Κρίστιαν Κάρμαν του Εθνικού Πανεπιστημίου του Κίλμες στην Αργεντινή και ο φυσικός Τζέημς Έβανς του Πανεπιστημίου του Πάτζετ Σάουντ της Ουάσιγκτον, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ιστορίας της…
Δείτε περισσότερα -
Καλύτερη πλοήγηση και επικοινωνία στο διάστημα υπόσχονται οι ακτίνες Χ
Βελτιωμένη πλοήγηση στο βαθύ διάστημα και πιο αποτελεσματική επικοινωνία με τα διαστημόπλοια που βρίσκονται πιο μακριά από το εσωτερικό ηλιακό σύστημα, υπόσχονται τα συστήματα τα οποία θα βασίζονται στις ακτίνες Χ. Αυτό υποστηρίζουν οι επιστήμονες της ΝΑΣΑ που προετοιμάζουν την αποστολή Nicer/Sextant για το 2016, με σκοπό μεταξύ άλλων να δοκιμάσουν τις αντίστοιχες τεχνολογίες. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ένα τέτοιο σύστημα θα έχει το πλεονέκτημα πως η επικοινωνία δεν θα διακόπτεται όταν ένα διαστημόπλοιο θα εισέρχεται στην ατμόσφαιρα ενός πλανήτη, αφού οι ακτίνες Χ θα διαπερνούν το στρώμα των αερίων. Επίσης θα κάνει ταχύτερη την επικοινωνία αφού, συγκριτικά με τα ραδιοκύματα, οι ακτίνες Χ μπορούν να μεταφέρουν μεγαλύτερο όγκο δεδομένων σε ένα δεδομένο χρονικό διάστημα. Με προορισμό τον Διεθνή Διαστημικό…
Δείτε περισσότερα -
Το πρώτο βήμα για την καλλιέργεια τροφής στο διάστημα
Τις βάσεις για να βρεθούν τρόποι ώστε οι αστροναύτες να καλλιεργούν στο μέλλον ένα σημαντικό ποσοστό της τροφής που καταναλώνουν, στοχεύει να βάλει το ερευνητικό πρόγραμμα Time Scale. Το πρόγραμμα θα διαρκέσει 10 χρόνια, ενώ σε αυτό συμμετέχει η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) και αρκετά ευρωπαϊκά επιστημονικά ιδρύματα, με επικεφαλής το Κέντρο Διεπιστημονικών Διαστημικών Ερευνών (CIRIS) από το Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας, με έδρα το Τρόντχαϊμ. Η παραγωγή τροφής στο διάστημα θεωρείται σχεδόν απαραίτητη για να γίνουν πραγματικότητα τα σχέδια εποικισμού της Σελήνης ή ακόμη και της εξερεύνησης του πλανήτη Άρη από τον άνθρωπο. Έτσι, στα πλαίσια του Time Scale, θα μελετηθεί πώς αναπτύσσονται διάφορα είδη φυτών έξω από το περιβάλλον της Γης – με πρώτους «υποψήφιους» ποικιλίες ντομάτας,…
Δείτε περισσότερα -
Οι δορυφόροι GPS μπορούν να ανιχνεύσουν τη σκοτεινή ύλη;
Εκτός από το να μας πληροφορούν για το πού βρισκόμαστε ανά πάσα στιγμή, οι δορυφόροι του συστήματος GPS (Global Positioning System) θα μπορούσαν να παίξουν βασικό ρόλο στην ανίχνευση και τη μέτρηση των ιδιοτήτων της σκοτεινής ύλης. Αυτό υποστηρίζουν δύο φυσικοί, οι Αντρέι Ντερεβιάνκο και Μαξιμ Ποσπέλοφ, από το πανεπιστήμιο της Νεβάδα και το Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής του Καναδά, αντίστοιχα. Η σκοτεινή ύλη δεν έχει ανιχνευτεί ποτέ έως σήμερα, με συνέπεια να παραμένει άγνωστη η φύση της. Η ύπαρξή της, ωστόσο, προκύπτει από τη βαρυτική της επίδραση σε συμπαντικές δομές, όπως οι γαλαξίες. Έτσι, οι κοσμολόγοι εκτιμούν πως αντιστοιχεί στο 26,8% της μάζας του σύμπαντος, έναντι μόλις 4,8% της συμβατικής ύλης. Οι δύο φυσικοί προτείνουν μία μέθοδο για την αναζήτησή…
Δείτε περισσότερα -
Η βαρύτητα έσωσε από την κατάρρευση το «νεαρό» σύμπαν
Στη βαρύτητα αποδίδει μια ομάδα φυσικών από την Ευρώπη το γεγονός ότι το σύμπαν δεν κατέρρευσε λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Η έρευνά τους έχει στο επίκεντρο το μποζόνιο Higgs το οποίο, όπως επαλήθευσε ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων το 2012, είναι υπεύθυνο για το γεγονός ότι έχουν μάζα τα υπόλοιπα στοιχειώδη σωματίδια. Και έρχεται να απαντήσει σε προγενέστερες μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες η παραγωγή μποζονίων Higgs στη φάση της απότομης διαστολής του πρώιμου σύμπαντος, όπως προβλέπει το πληθωριστικό μοντέλο, θα έπρεπε να το έχει αποσταθεροποιήσει. Για να εξηγήσουν γιατί το σύμπαν δεν κατέρρευσε, μέχρι σήμερα έχουν διατυπωθεί αρκετές ερμηνείες, οι οποίες προτείνουν νέες φυσικές θεωρίες που έως τώρα δεν έχουν επιβεβαιωθεί από πειράματα ή αστρονομικές παρατηρήσεις. Η συγκεκριμένη ομάδα,…
Δείτε περισσότερα -
Αστρονομία στο Android
Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πόσες πολλές διαφορετικές τεχνολογίες συγκεντρώνονται σε αυτό που ονομάζουμε “smartphone”. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί πριν μερικά χρόνια ότι με τη χρήση του κινητού σας τηλεφώνου θα μπορούσατε να μελετήσετε τα άστρα και τους πλανήτες του ουρανού, να δείτε την ακριβή τους θέση και να μάθετε τους αστερισμούς; Κι όμως όλα αυτά μπορούν να γίνουν πανεύκολα αν απλά …στρέψετε το κινητό σας προς τα άστρα! Τα smartphones χρησιμοποιούν το ενσωματωμένο GPS (και τη σύνδεση internet όταν αυτή είναι διαθέσιμη) για να προσδιορίσουν με ακρίβεια τη θέση σας. Επίσης έχουν αισθητήρα (πυξίδα) που ανιχνεύει το μαγνητικό πεδίο της Γης και έτσι γνωρίζει ακριβώς την κατεύθυνση προς την οποία κοιτάτε. Αν λοιπόν θέλετε να μάθετε ποιος αστερισμός βρίσκεται…
Δείτε περισσότερα -
Τουλάχιστον δυο φορές αναπήδησε το Philae πριν προσεδαφιστεί
Σταθερό στην επιφάνεια του κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko είναι το ρομποτικό όχημα Philae, μετά την ιστορική προσεδάφισή του χθες Τετάρτη. Το σκάφος έχει ήδη στείλει στη Γη τις πρώτες φωτογραφίες από την επιφάνεια του αφιλόξενου κομήτη. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA), η προσεδάφιση ήταν τελικά περισσότερο επεισοδιακή από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί, με το Philae να «αναπηδά» τουλάχιστον δυο φορές στην επιφάνεια του κινούμενου κομήτη, ο οποίος έχει ιδιαίτερα αδύναμο βαρυτικό πεδίο. Η ιστορική πρώτη επαφή του Philae με τον κομήτη, που επιβεβαιώθηκε στις 18:05 της Τετάρτης (ώρα Ελλάδος), ακολουθήθηκε λοιπόν από δυο ακόμα προσεδαφίσεις. Το σχέδιο προέβλεπε πως το Philae θα χρησιμοποιούσε άγκιστρα προκειμένου να προσδεθεί στο έδαφος του κινούμενου ουράνιου σώματος, όμως το τα άγκιστρα δεν αναπτύχθηκαν, αρχικά…
Δείτε περισσότερα -
Η συσσώρευση της γνώσης – του Διονύση Σιμόπουλου
«Ροζέτα» ετοιμάζεται να εκτοξεύσει μία μικρότερη, με την προσωνυμία «Philae», που θα προσεδαφιστεί ομαλά στην παγωμένη επιφάνεια του κομήτη «67P/Churyumov–Gerasimenko». Σκοπός της αποστολής είναι να ανακαλύψει κατά πόσο τα υλικά που περιλαμβάνουν οι κομήτες συνέβαλαν στη δημιουργία της ζωής πάνω στη Γη. Δεν είναι φυσικά ούτε η πρώτη ούτε και η τελευταία παρόμοια διαστημοσυσκευή, αφού μέχρι σήμερα πάνω από 6.800 τέτοια διαστημικά οχήματα έχουν τοποθετηθεί στο Διάστημα σε τροχιά γύρω από τη Γη ή ακόμη και πιο πέρα. Στις σχεδόν έξι δεκαετίες από την εκτόξευση του σοβιετικού «Σπούτνικ 1» έχουμε ήδη ρίξει τα πρώτα εύθραυστα σκάφη μας στα μυστικά ρεύματα του διαστημικού ωκεανού. Στην αρχή με φόβο και δισταγμό, κι αργότερα με όλο και πιο μεγάλη αυτοπεποίθηση, καθώς εξερευνήσαμε τους…
Δείτε περισσότερα