ΔΙΑΣΤΗΜΑ
-
Αστρονόμοι κατάφεραν για πρώτη φορά να «δουν» πίσω από μαύρη τρύπα!
Αστρονόμοι για πρώτη φορά κατάφεραν να παρατηρήσουν φως προερχόμενο από την περιοχή πίσω από μια μελανή οπή. Η εν λόγω υπερμεγέθης μελανή οπή ζυγίζει 10 εκατομμύρια φορές όσο ο Ήλιος, έχει διάμετρο ίση με 30 εκατομμύρια χιλιόμετρα και βρίσκεται σε απόσταση 800 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, στο κέντρο του σπειροειδή γαλαξία I Zwicky 1. Μελετώντας δεδομένα από τα διαστημικά τηλεσκόπια XMM-Newton (X-ray Multi-Mirror Mission) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και NuSTAR (Nuclear Spectroscopic Telescope Array) της NASA, ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Stanford στις Η.Π.Α. με επικεφαλής τον Δρ. Dan Wilkins παρατήρησε εξαιρετικά λαμπρές εκλάμψεις ακτινών Χ προερχόμενες από την περιοχή της συγκεκριμένης μελανής οπής. Γύρω από τέτοια συμπαγή αντικείμενα υπάρχει δίσκος υπέρθερμων αερίων που στροβιλιζόμενα καταλήγουν στην…
Δείτε περισσότερα -
Εντοπισμός ιχνών υδρατμών στον Γανυμήδη, φεγγάρι του Δία
Για πρώτη φορά αστρονόμοι ήταν σε θέση να ανακαλύψουν ίχνη υδρατμών στην ατμόσφαιρα του Γανυμήδη, δορυφόρου του Δία. Οι υδρατμοί αυτοί σχηματίζονται όταν πάγος από την επιφάνεια του φεγγαριού μετατρέπεται σε αέριο. Επιστήμονες χρησιμοποίησαν στοιχεία από το Hubble Space Telescope για να κάνουν τη συγκεκριμένη ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο Nature Astronomy. Προηγούμενες έρευνες είχαν δώσει στοιχεία πως ο Γανυμήδης, το μεγαλύτερο φεγγάρι στο ηλιακό σύστημα, περιέχει περισσότερο νερό από όλους τους ωκεανούς της Γης. Ωστόσο οι θερμοκρασίες είναι τόσο χαμηλές που το νερό στην επιφάνεια έχει παγώσει. Ο ωκεανός του Γανυμήδη εκτιμάται πως βρίσκεται περίπου 100 μίλια κάτω από τον φλοιό, ως εκ τούτου οι υδρατμοί δεν θα αντιπροσώπευαν την εξάτμιση αυτού. Για να βρουν τα ίχνη αυτά οι αστρονόμοι επανεξέτασαν παρατηρήσεις από…
Δείτε περισσότερα -
Τέσσερις «έφηβοι» εξωπλανήτες φωτίζουν την εξέλιξη της Γης
Σε απόσταση 130 ετών φωτός από την Γη βρίσκονται δύο άστρα, το TOI 2076 και το TOI 1807 τα οποία απέχουν μεταξύ τους τριάντα έτη φωτός. Εκτιμάται ότι γεννήθηκαν την ίδια χρονική περίοδο στο ίδιο νεφέλωμα και ότι έχουν ηλικία 200 εκατ. ετών. Το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS της NASΑ εντόπισε σε αυτά τα δύο άστρα την ύπαρξη τεσσάρων συνολικά πλανητών. Διεθνής ερευνητική ομάδα στην οποία συμμετέχουν επιστήμονες της NASA που μελετούν τους τέσσερις εξωπλανήτες διαπίστωσαν ότι πρόκειται για πολύ νεαρής ηλικίας πλανήτες με μεγέθη κοντινά με αυτή της Γης. Υπολογίζεται ότι οι πλανήτες αυτοί έχουν μέγεθος 2-4 φορές μεγαλύτερο από αυτό της Γης. Το πιο σημαντικό είναι όμως ότι βρίσκονται ακόμη στην φάση της ανάπτυξης τους γεγονός που επιτρέπει την…
Δείτε περισσότερα -
Αστρονόμοι εντόπισαν ένα νέφος αερίων με μέγεθος μεγαλύτερο από το γαλαξία μας
Αστρονόμοι εντόπισαν στο διαγαλαξιακό διάστημα ένα τεράστιο νέφος καυτών και φωτεινών αερίων, με μέγεθος μεγαλύτερο από αυτό του ίδιου μας του γαλαξία. Οι επιστήμονες θεωρούν πως το νέφος αποχωρίστηκε από ένα σμήνος γαλαξιών, ενώ έκπληξη προκαλεί το γεγονός πως ακόμα δεν έχει διαλυθεί, αλλά αντιθέτως παραμένει ως ένα σώμα εδώ και εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια. Είναι μία ανακάλυψη που μας εξέπληξε και μας ενθουσίασε. Αποδεικνύει πως οι εκπλήξεις θα βρίσκονται πάντα στην αστρονομία, όντας η παλαιότερη των φυσικών επιστημών. – Ming Sun, φυσικός, University of Alabama. Το σμήνος γαλαξιών που υποθέτουμε ότι προήλθε το νέφος, ονομάζεται Abell 1367 ή Leo Cluster. Απέχει 300 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και περιέχει 72 γαλαξίες. Το νέφος εντοπίστημε με το XMM-Newton τηλεσκόπιο ακτίνων…
Δείτε περισσότερα -
Η ισχυρότερη ηλιακή έκλαμψη των τελευταίων ετών
Το διαστημικό παρατηρητήριο SDO της NASA που έχει αποστολή την μελέτη του Ήλιου και των φαινομένων του κατέγραψε μια πολύ ισχυρή έκρηξη στο μητρικό μας άστρο, την ισχυρότερη των τελευταίων πέντε ετών. Η έκρηξη συνέβη γύρω στις 6 το απόγευμα (ώρα Ελλάδας) το Σάββατο 3 Ιουλίου. Οι ηλιακές εκλάμψεις είναι εκρήξεις που παρατηρούνται όταν η έντονη δραστηριότητα στα μαγνητικά πεδία του Ήλιου διαταράσσει την ισορροπία στα μαγνητικά του πεδία με έκλυση τεράστιας ενέργειας που συνοδεύεται με μια λάμψη. Οι εκρήξεις εξαπολύουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας και λαμπρότητας, ενώ τα ηλιακά ενεργειακά σωματίδια που απελευθερώνονται, επηρεάζουν τη Γη με φαινόμενα όπως το σέλας αλλά και με παρεμβολές στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας στην Γη. Η έκρηξη ή ηλιακή έκλαμψη όπως είναι ο ακριβής επιστημονικός όρος…
Δείτε περισσότερα -
Διάστημα: Τα δέκα πιο παράξενα φεγγάρια στο ηλιακό μας σύστημα
Μερικοί από τους πιο συναρπαστικούς κόσμους στην διαστημική γειτονιά μας, δεν είναι πλανήτες, αλλά τα φεγγάρια που περιστρέφονται γύρω τους, αναφέρει, το Live Science, προσθέτοντας, ότι όλοι οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, εκτός από δύο, έχουν φυσικούς δορυφόρους. Σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο, γίνεται αναφορά στο φεγγάρι της Γης, ένα πανέμορφο αλλά σκληρό, νεκρό κόσμο που έχει διαμορφωθεί από αρχαία ηφαίστεια και αμέτρητους κρατήρες. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το φεγγάρι είναι αναμφίβολα το πιο οικείο, για μας, αλλά δεν είναι το πιο ενδιαφέρον. Κάθε ένας από τους γιγάντιους πλανήτες του εξωτερικού ηλιακού συστήματος συνοδεύεται από μια σειρά δορυφόρων. Αν και βρίσκονται μακριά από τον ήλιο και στερούνται ηλιακής θερμότητας και φωτός, παρουσιάζουν τόση ποικιλία όση και οι ίδιοι οι πλανήτες. Ορισμένοι, όπως…
Δείτε περισσότερα -
«Κόκκινος πλανήτης»: Το Curiosity «βρήκε» νερό στον κρατήρα Gale – Κατοικήσιμος για πάνω από 1 εκατ. χρόνια ο Άρης
Ορυκτό που συνέλεξε το Curiosity το 2016 δείχνει ότι οι συνθήκες στον «Κόκκινο Πλανήτη» ήταν ανάλογες με εκείνες της Γης σήμερα – Νερό με ουδέτερο pH και θερμοκρασίες μεταξύ -5 και 50 βαθμών Κελσίου – Η «ιερή αποστολή» του Perseverance που αναζητεί «απολιθώματα». Υπήρξε ζωή στον Άρη; Και αν ναι, πότε, με ποια μορφή και με ποιον τρόπο μπορεί να συνδέεται με την έκρηξη ζωής στη Γη; Το Perseverance, ο ρομποτικό ρόβερ της NASA, έχει ξεκινήσει εκτεταμένες έρευνες στην επιφάνεια του «Κόκκινου Πλανήτη», προκειμένου να συγκεντρώσει στοιχεία για το αν και πότε ο Άρης ήταν κατοικήσιμος. Ενώ οι επιστήμονες της NASA ανέμεναν τα στοιχεία που θα ανέτρεπαν την ιστορία, τη… δόξα φαίνεται να κερδίζει το Curiosity, από το… μακρινό 2016!…
Δείτε περισσότερα -
Ανακαλύφθηκε ο μεγαλύτερος κομήτης που έχει βρεθεί στη σύγχρονη εποχή
Αμερικανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα γιγάντιο κομήτη με διάμετρο 100 έως 200 χιλιομέτρων, δεκαπλάσια από τη διάμετρο των περισσότερων κομητών, και με μάζα περίπου 1.000 φορές μεγαλύτερη από εκείνη ενός τυπικού κομήτη. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο κομήτη που έχει βρεθεί στη σύγχρονη εποχή και αναμένεται να κάνει την κοντινότερη προσέγγισή του στον Ήλιο το 2031. Ο κομήτης που προέρχεται από τις εσχατιές του ηλιακού συστήματός μας, το παγωμένο Νέφος του Όορτ, έχει μια άκρως επιμήκη τροχιά και χρειάζεται περίπου 5,5 εκατομμύρια χρόνια για να ολοκληρώσει την τροχιά του. Ανακαλύφθηκε στο πλαίσιο των παρατηρήσεων της Έρευνας για τη Σκοτεινή Ενέργεια (Dark Energy Survey). Ονομάστηκε Κομήτης Μπερναρντινέλι-Μπερνστάιν (ή C/2014 UN271), από το όνομα των δύο αστρονόμων του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια που τον ανακάλυψαν.…
Δείτε περισσότερα -
Σχεδόν 300 άτομα από την Ελλάδα υπέβαλαν υποψηφιότητα για αστροναύτες
Πολλοί είναι οι νέοι που αναζητούν θέσεις εργασίας εκτός Ελλάδας –ακόμα και στο Διάστημα. Συνολικά 280 Έλληνες υπέβαλαν υποψηφιότητα για τις θέσεις αστροναύτη που προκήρυξε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), μεταξύ 25.589 αιτήσεων που υποβλήθηκαν από όλες τις χώρες-μέλη. Ο συνολικός αριθμός των αιτήσεων παρουσιάζει θεαματική αύξηση κατά δυόμισι φορές σε σχέση με την προηγούμενη προκήρυξη του ESA το 2008. Σημαντική αύξηση καταγράφεται και στις αιτήσεις από γυναίκες, των οποίων το ποσοστό εκτινάχθηκε από το 15,5% το 2008 στο 20% φέτος. «Μείναμε έκπληκτοι με την ανταπόκριση» σχολίασε ο Γιόζεφ Άσμπαχερ, γενικός διευθυντής της υπηρεσίας. «Είναι μια ισχυρή έκφραση του ενδιαφέροντος και του ενθουσιασμού που νιώθει για το διάστημα ο κόσμος στην Ευρώπη». Με την προκήρυξη του 2021 ο ESA δημιουργεί…
Δείτε περισσότερα -
Το γιγαντιαίο αστέρι που «αναβοσβήνει» στον γαλαξία μας
Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε κοντά στο κέντρο του γαλαξία μας, σε απόσταση μεγαλύτερη των 25.000 ετών φωτός από τη Γη, ένα γιγάντιο άστρο που φαίνεται να αυξομειώνει δραματικά τη φωτεινότητα του. Το άστρο με την ονομασία VVV-WIT-08 μείωσε για άγνωστο λόγο τη λαμπρότητα του κατά περίπου 97%, με αποτέλεσμα σχεδόν να εξαφανιστεί από τον ουρανό, τόσο στο ορατό όσο και στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος, αλλά μετά από μερικούς μήνες επανήλθε στο προηγούμενο φως του. Μολονότι πολλά άστρα μεταβάλλουν τη φωτεινότητα τους, είτε επειδή πάλλονται είτε επειδή σκιάζονται πρόσκαιρα από κάποιο άλλο παρεμβαλλόμενο άστρο, είναι πάρα πολύ σπάνιο ένα άστρο να γίνει τόσο αχνό για μια παρατεταμένη περίοδο αρκετών μηνών και μετά να ανακτήσει την προηγούμενη φωτεινότητα του. Οι…
Δείτε περισσότερα -
Διαστημικό σκουπίδι έπεσε πάνω στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό
Τα αμέτρητα διαστημικά σκουπίδια που κυκλοφορούν σε τροχιά γύρω από την Γη με ταχύτητες 30 χιλιάδων χλμ./ώρα αποτελούν διαρκή απειλή για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Κάθε φορά που εντοπίζεται κάποιο διαστημικό σκουπίδι να πλησιάζει προς τον Σταθμό σημαίνει συναγερμός και αλλάζει η πορεία του σταθμού για να το αποφύγει. Αυτό συμβαίνει όμως κατά βάση μόνο με τα μεγάλου μεγέθους αντικείμενα που είναι και τα πιο επικίνδυνα. Δεν σημαίνει όμως ότι και τα μικρού μεγέθους διαστημικά σκουπίδια δεν μπορούν να προκαλέσουν ζημιές και μάλιστα σοβαρές σε οτιδήποτε πέσουν πάνω. Ένα διαστημικό σκουπίδι που κατάφερε να περάσει τα ραντάρ παρακολούθησης χτύπησε τον μεγάλο ρομποτικό βραχίονα Canadarm2 του ISS. Ο βραχίονας που αποτελεί συμβολή της Καναδικής Διαστημικής Υπηρεσίας χρησιμοποιείται σε ένα πλήθος εργασιών…
Δείτε περισσότερα -
NASA: Εικόνα για πρώτη φορά από σύννεφα στον Άρη – Εντυπωσιακά πλάνα από το Curiosity
Συγκλονιστικά πλάνα κατέγραψε η κάμερα του ρόβερ «Curiosity» της NASA από τον κόκκινο πλανήτη, καθώς κατάφερε να απαθανατίσει την στιγμή που σύννεφα σχηματίστηκαν ψηλότερα από την επιφάνεια του. Νέα δεδομένα ενδέχεται να προκύψουν από αυτό το πρωτόγνωρο φαινόμενο με τους ερευνητές να έχουν πιάσει ήδη «δουλειά», για να ανακαλύψουν ακόμη περισσότερα από τα μυστικά που κρύβει ο πλανήτης Άρης. Εξαιρετικά σπάνια φαίνεται να είναι η εμφάνιση νεφών στη ξηρή ατμόσφαιρα του Άρη. Συνήθως συσσωρεύονται κοντά στον ισημερινό του κόκκινου πλανήτη και μόνο κατά τη διάρκεια της πιο κρύας εποχής του χρόνου, δηλαδή λίγο πριν ολοκληρωθεί ένα πλήρες αριανό έτος -που αντιστοιχεί με μία διετία στη Γη- εξηγούν οι ερευνητές. Στις φωτογραφίες που έστειλε το ρόβερ της NASA απεικονίζεται ένα εντυπωσιακό…
Δείτε περισσότερα -
Το Solar Orbiter κατέγραψε τεράστια έκρηξη στον Ήλιο για πρώτη φορά
Ο Ήλιος είναι αρκετά δραστήριος και όταν οι εκρήξεις στην επιφάνειά του είναι αρκετά μεγάλες, μπορεί να στείλει δισεκατομμύρια τόνους πλάσματος και ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια προς τη Γη. Για τη μελέτη λοιπόν των επονομαζόμενων Στεμματικών Εκπομπών Μάζας (ΣΕΜ) η NASA σε συνεργασία με την ESA, εκτόξευσε το Solar Orbiter το Φεβρουάριο του 2020. Πριν λίγους μήνες το σκάφος πέρασε σχετικά κοντά από τον Ήλιο σε απόσταση 77 εκατομμυρίων χιλιομέτρων και κατέγραψε video όχι μίας αλλά δύο ΣΕΜ, με τρία από τα όργανά του. Το πρώτο κατέγραψε τον ίδιο τον Ήλιο, το δεύτερο την εκροή ενέργειας μέσα από το Στέμμα του Ήλιου και το τρίτο κατέγραψε μία ροή ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων, σκόνης και κοσμικών ακτίνων να διαχύονται στο διάστημα. Όσο εντυπωσιακό…
Δείτε περισσότερα -
Δαχτυλίδια φωτιάς αποκαλύπτουν τα μυστικά τεράστιας μαύρης τρύπας
Ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής τον Δρ. Dmitry Blinov του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του ΙΤΕ στο Ηράκλειο ανακάλυψαν ένα πολύπλοκο μοτίβο εκλάμψεων στην εκπομπή ακτίνων γάμμα του φλογαστέρα (blazar) 3C 279. Το μοτίβο επαναλήφθηκε τουλάχιστον τρεις φορές, αφήνοντας ταυτόχρονα την «υπογραφή» του στην οπτική πόλωση, μια ιδιότητα του φωτός που μελετάται συστηματικά από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής και το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα. Αυτή η ανακάλυψη βοήθησε στην επίλυση του μυστηρίου της φύσης της ακτινοβολίας σε πολύ υψηλές ενέργειες που οι επιστήμονες έχουν ανιχνεύσει από την συγκεκριμένη πηγή, και αποκάλυψε, για πρώτη φορά, την εσωτερική δομή του σχετικιστικού πίδακα που παράγει την ακτινοβολία που παρατηρούμε. Η νεα αυτή εργασία δημοσιεύεται στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Οι φλογαστέρες είναι ένας…
Δείτε περισσότερα -
Μαύρη τρύπα συνελήφθη να καταπίνει άστρο στο μέγεθος του Ήλιου
Στις 9 Σεπτεμβρίου 2018, τηλεσκόπια στη Γη κατέγραψαν μια ισχυρή λάμψη που προερχόταν από έναν γαλαξία σε απόσταση 860 εκατομμυρίων ετών φωτός. Ήταν η επιθανάτια λάμψη ενός άστρου στο μέγεθος του Ήλιου, το οποίο είχε την ατυχία να πλησιάσει την τερατώδη μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία. Οι παρατηρήσεις του σπάνιου φαινομένου επιβεβαιώνουν ότι οι μαύρες τρύπες μεγάλης μάζας που βρίσκονται στα κέντρα σχεδόν όλων των γαλαξιών καταναλώνουν υλικό από το περιβάλλον τους με τον ίδιο τρόπο που τρέφονται και οι μαύρες τρύπες μικρής μάζας, κρυμμένες ανάμεσα στα άστρα των γαλαξιών. Η κατανάλωση υλικού από τις μαύρες τρύπες είναι ανεξάρτητη από τη μάζα τους, αναφέρουν ερευνητές του ΜΙΤ, του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου του Νότου (ESO) και άλλων ερευνητικών ιδρυμάτων. Η μελέτη…
Δείτε περισσότερα -
Προσεδαφίστηκε στον Άρη το κινέζικο Zhurong
Στις 23 Ιουλίου 2020 η Κινεζική Εθνική Διαστημική Υπηρεσία (China National Space Administration – CNSA) εκτόξευσε από το νησί Hainan την αποστολή Tianwen-1, με προορισμό τον πλανήτη Άρη. Τον περασμένο Φεβρουάριο το διαστημικό αυτό σκάφος τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον κόκκινο πλανήτη και έστειλε στη Γη φωτογραφικό υλικό, προκειμένου να μελετηθεί από τους Κινέζους επιστήμονες. Μόλις την περασμένη Παρασκευή 14 Μαΐου, 10 μήνες μετά την εκτόξευσή του, το Tianwen-1 προσεδάφισε ένα μικρό ρομπότ που ταξίδεψε μαζί του. Ο λόγος για το Zhurong, του οποίου το όνομα παραπέμπει στον μυθικό κινέζικο Θεό της φωτιάς. Μάλιστα, ο Άρης στα κινέζικα ονομάζεται «Huoxing», δηλαδή, πλανήτης της φωτιάς. Με την προσεδάφισή του, το Zhurong έκανε την Κίνα να είναι η δεύτερη χώρα που…
Δείτε περισσότερα