Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα, από 11-3 έως και 17-3
Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
από 11-3 έως και 17-3
(Επιμέλεια: Αντώνης Παντελίδης)
Δευτέρα, 11 Μαρτίου
Με την έλευση της θερινής ώρας, γίνεται λίγο πιο εύκολο να δείτε την Αφροδίτη στον πρωινό ουρανό. Τώρα, μπορείτε να προσθέσετε μια ώρα στην ώρα που ανέτειλε προηγουμένως και πιο εύκολα μπορείτε να τη δείτε πριν πάτε στη δουλειά σας ή στο σχολείο. Η Αφροδίτη λάμπει με μέγεθος -4,0 και είναι το πιο λαμπρό σημείο φωτός στον ουρανό. Με ένα τηλεσκόπιο σήμερα το πρωί, ο δίσκος της Αφροδίτης εκτείνεται στα 15″ και εμφανίζεται κατά τα τρία τέταρτα φωτισμένος.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 3:44 πμ της Τρίτης.
Τρίτη, 12 Μαρτίου
Ευθυγράμμιση πλανητών στον πρωινό ουρανό στα μέσα Μαρτίου: Ο Δίας, ο Κρόνος, και η Αφροδίτη απέχουν περίπου ίσα διαστήματα, ιδιαίτερα το πρωί της 13ης Μαρτίου.
Τετάρτη, 13 Μαρτίου
Η Σελήνη, λίγο πριν το πρώτο τέταρτο, λάμπει στον Ταύρο μέσα στην περιοχή ανάμεσα στα κέρατα του μυθικού ταύρου, με τον Αλντεμπαράν κάτω απ’ αυτήν. Οι Πλειάδες είναι κάτω και στα δεξιά της.
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 5:22 πμ της Πέμπτης.
Πέμπτη, 14 Μαρτίου
Πρώτο τέταρτο της Σελήνης στις 12:28 μμ.
Νωρίς το βράδυ, θα δείτε ότι η Σελήνη είναι στα πόδια των Διδύμων.
Ο Ερμής φτάνει σε κατώτερη σύνοδο, δηλαδή περνάει ανάμεσα από τον Ήλιο και τη Γη. Ο πλανήτης θα επιστρέψει στον πρωινό ουρανό στο τέλος Μαρτίου.
Καθώς πλησιάζει μεσάνυχτα, κοιτάξτε προς τα ανατολικά για το λαμπρό αστέρι Αρκτούρος. Με μέγεθος 0, είναι το δεύτερο πιο λαμπρό αστέρι ορατό από τα μεσαία βόρεια γεωγραφικά πλάτη. Αν κοιτάξετε περίπου 20° στα αριστερά του και λίγο κάτω, θα δείτε ένα ημικύκλιο από αστέρια, τον αστερισμό του Βόρειου Στεφάνου. Είναι η πιο εξέχουσα ομάδα αστεριών, με σχήμα που θυμίζει κύκλο, και αποτελεί το πιο κατάλληλο αντικείμενο για να μας θυμίσει την Ημέρα του Πι (π). Ο αριθμός π είναι το κλάσμα της περιφέρειας του κύκλου δια τη διάμετρό του. Έτσι, σήμερα γιορτάζουμε όλα τα πράγματα με κυκλικό σχήμα.
Παρασκευή, 15 Μαρτίου
Ωρίωνας, ο κυνηγός, παραμένει ο εξέχων αστερισμός στον νοτιοδυτικό ουρανό νωρίς το βράδυ. Η ζώνη του βρίσκεται παράλληλα προς τον ορίζοντα, ενώ ο λευκός-γαλάζιος Ρίγκελ κρέμεται κάτω από τη ζώνη και ο πορτοκαλής Μπετελγκέζ φαίνεται ακριβώς πάνω του.
Φωτογραφία: Scott Rosen
Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα του Δία περνά από το κέντρο του πλανητικού δίσκου στις 7:01 πμ του Σαββάτου.
Σάββατο, 16 Μαρτίου
Τώρα ο Κρόνος είναι λιγότερο μακριά από τον Δία από ό,τι είναι από την Αφροδίτη στην αντίθετη κατεύθυνση.
Αν και βρισκόμαστε ανάμεσα στην φάση του πρώτου τετάρτου και της πανσέληνου, νωρίς το βράδυ μπορούμε να παρατηρήσουμε το M35, ένα από τα πιο όμορφα σμήνη αστέρων που φαίνονται με τηλεσκόπιο στον ουρανό του χειμώνα. Βρίσκεται κοντά στα πόδια του δίδυμου αδελφού Κάστορα και μπορείτε να το βρείτε εύκολα είτε με μικρό τηλεσκόπιο είτε με κιάλια. Ακόμα και με ένα τηλεσκόπιο 3 ή 4 ιντσών μπορείτε να διακρίνετε δεκάδες σημεία φωτός μέσα από τα οποία ξεχωρίζουν μερικοί πιο λαμπροί ήλιοι. Το σμήνος καλύπτει περίπου μισή μοίρα στον ουρανό, δηλαδή περίπου όσο και η Πανσέληνος, για αυτό χρειάζεται να κοιτάξετε με ένα προσοφθάλμιο χαμηλής μεγέθυνσης. Κοιτάζοντας επίμονα και χρησιμοποιώντας λίγο την φαντασία σας, θα δείτε ότι σχηματίζονται τόξα και καμπύλες που επεκτείνονται μέσα στο σμήνος. Ίσως να διαπιστώσετε την χαρακτηριστική απουσία αστέρων στο κέντρο του σμήνους.
Κυριακή, 17 Μαρτίου
Στην αρχή της άνοιξης τα δύο ανοιξιάτικα αστέρια, ο Αρκτούρος και ο Στάχυς, λάμπουν όλη τη νύχτα. Ο κίτρινος-πορτοκαλής Αρκτούρος φαίνεται πολύ λαμπρότερος από τον λευκό-γαλάζιο Στάχυ, αλλά αυτό συμβαίνει επειδή ο Στάχυς είναι πολύ πιο μακριά από εμάς. Ο Αρκτούρος βρίσκεται περίπου 37 έτη φωτός μακριά, ενώ ο Στάχυς είναι 7 φορές πιο μακριά, στα 260 έτη φωτός. Αν ο Αρκτούρος ήταν σε απόσταση ίση με την απόσταση Γης-Ήλιου, θα έλαμπε 100 φορές πιο πολύ από τον ήλιο μας. Αλλά ο Στάχυς, στην ίδια απόσταση, θα έλαμπε με τη δύναμη πυρός περίπου 2.000 ήλιων!
Μία πολύ ξεχωριστή ανατολή Ηλίου! Τον περασμένο μήνα είχαμε μία εντυπωσιακή ευθυγράμμιση της Σελήνης (χαμηλά στον ορίζοντα) με την Αφροδίτη και τον Δία. Πιο ψηλά είναι το αστέρι Αντάρης. Η φωτογραφία αυτή είναι του Dario Giannobile από μία τοποθεσία, ιδιαίτερα φωτογενή, κοντά στην πόλη των Συρακουσών, στο νησί της Σικελίας.
ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Για καθημερινή ενημέρωση σχετικά με την ηλιακή δραστηριότητα, επισκεφτείτε τον δικτυακό τόπο: www.spaceweather.com.
Ο Ερμής χάνεται στο φως του ηλιοβασιλέματος.
Η Αφροδίτη (μέγεθος -4,0) ανατέλλει πάνω από τα ανατολικά-νοτιοανατολικά πριν το πρώτο φως του λυκαυγούς. Βρίσκεται περίπου 50° κάτω και στα αριστερά του Δία.
Ο Άρης (μέγεθος +1,3, στον Κριό), ακόμα φαίνεται στα δυτικά όταν βραδιάζει. Βρίσκεται κάτω από τις Πλειάδες. Ο δίσκος του είναι τώρα μόλις 5 δευτερόλεπτα της μοίρας.
Ο Δίας (μέγεθος -2,1, στα πόδια του Οφιούχου) ανατέλλει από τα νοτιοανατολικά περίπου στις 2 πμ. Πριν την ανατολή του Ήλιου βρίσκεται στην καλύτερη θέση για παρατήρηση.
Ο Κρόνος (μέγεθος + 0,6, στον Τοξότη) λάμπει ανάμεσα στον Δία, ψηλότερά του, και την Αφροδίτη, χαμηλότερα του.
Ο Ουρανός βρίσκεται χαμηλά στα δυτικά όταν βραδιάζει.
Ο Ποσειδώνας χάνεται μέσα στο φως του Ήλιου.
