ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΠΤΗΝΩΝ/ΦΥΣΗΣ
-
Έξι είδη φτωχότεροι: τα πουλιά που χάσαμε τις τελευταίες δεκαετίες
Από τη δεκαετία του ’50, έχουμε δει την εξαφάνιση έξι φωλεάζοντων ειδών από το νησί μας: του Μαυρόγυπα, του Κιρκινεζιού, της Στικτόπαπιας, της Πουρτάλλας, του Νεροκότσυφα, και, πιο προσφατα τη δεκαετία του ’80, του Βασιλαετού. Μπορεί η εξαφάνιση έξι ειδών μέσα σε επτά δεκαετίες να μην ακούγεται συνταρακτική, αλλά σε ‘φυσιολογικές εποχές’, με φυσιολογικό ρυθμό εξαφάνισης ειδών, μόνο μία τέτοια απώλεια θα βιώνε στη ζωή του ένα άτομο που γεννήθηκε τη δεκαετία του ’50. Μαυρόγυπας Με εντυπωσιακό άνοιγμα φτερούγων που φτάνει τα 3 μέτρα, ο Μαυρόγυπας είναι ένα από τα μεγαλύτερα είδη γύπα στον κόσμο. Τον 20ο αιώνα, οι συχνές δηλητηριάσεις και η μείωση της διαθέσιμης τροφής κατέστησαν το μεγαλοπρεπές αυτό πουλί ένα σπάνιο θέαμα στους ουρανούς της Ευρώπης. Αν…
Δείτε περισσότερα -
Παρατήρηση πουλιών: 5 tips για αρχάριους από το BirdLife Cyprus
Δεν σας το κρύβουμε, η αναγνώριση πουλιών έχει τις δυσκολίες της κάποτε, αλλά αυτή η πρόκληση δεν είναι παρά μέρος της ομορφιάς της πτηνοπαρατήρησης. Από πού ξεκινά κανείς λοιπόν; Από εδώ: Εξοπλίσου. Ένα ζευγάρι κιάλια και ένας οδηγός αναγνώρισης πουλιών θα διευκολύνουν τη ζωή σου. Άρχισε από κάπου κοντά στο σπίτι σου. Μάθε τι πουλιά συχνάζουν κοντά σου εξερευνώντας συχνά τον κήπο, τη γειτονιά σου, ένα πάρκο ή μια κοντινή φυσική περιοχή. Να έχεις τα αυτιά σου ανοιχτά. Το κελάηδημα ενός πουλιού είναι συνήθως το πρώτο σημάδι της παρουσίας του. Με εξάσκηση θα μπορέσεις σιγά σιγά να αναγνωρίζεις είδη πουλιών μόνο από τον ήχο τους. Κράτα σημειώσεις. Καταγράφοντας τις παρατηρήσεις σου οξύνεις την παρατηρητικότητά σου και αποτυπώνεις τα βιώματά σου…
Δείτε περισσότερα -
Ορνιθολογική: 10 πουλιά του χειμώνα
1. Κοκκινολαίμης Με χαρακτηριστικό πορτοκαλοκόκκινο χρώμα στο πρόσωπο και το στήθος και τολμηρό ταμπεραμέντο ο “Καλόγιαννος” δεν περνά απαρατήρητος. Τον χειμώνα μπορούμε να τον δούμε πιο εύκολα, αφού πολλοί Κοκκινολαίμηδες έρχονται για να ξεχειμωνιάσουν στους κήπους των χωριών και των πόλεων, όπου αντηχεί παντού το χαρακτηριστικό τους κάλεσμα, σαν χάντρες που πέφτουν σε κομπολόι. Κελαηδά όλο τον χρόνο, υπερασπίζοντας σθεναρά τις επικράτειές του από εισβολείς και διεκδικητές, αλλά τον χειμώνα κελαηδά και το θηλυκό που επιθυμεί κι αυτό να έχει μια δική του επικράτεια! 2. Αιγίθαλος Ό,τι πιο κοντινό έχουμε σε φτερωτή χιονόμπαλα! Ξεχωριστός, γλυκύτατος, με κυματιστό πέταγμα και λάτρης των μικρών και υπερδραστήριων κοπαδιών, ο Αιγίθαλος είναι ένα από τα μικρότερα πουλιά της χώρας μας. Χαρακτηριστικό του η μακριά…
Δείτε περισσότερα -
Ορνιθολογική: Οι Μπούφοι της ελληνικής υπαίθρου
Μπούφος Bubo bubo Ο «αετός» της οικογένειας των κουκουβαγιών, ως το μεγαλύτερο σε μέγεθος είδος (με άνοιγμα φτερών που ξεπερνά το 1,5 μ.), δεν είναι καθόλου χαζός, όπως υπονοεί το όνομα που του έδωσαν οι άνθρωποι… Αντιθέτως, παρά το μέγεθός του καταφέρνει να περνάει απαρατήρητος και να αποτελεί ένα ευρέως εξαπλωμένο είδος στην ηπειρωτική Ελλάδα (συμπεριλαμβανομένης της Αττικής) αλλά και σε ορισμένα μεγάλα νησιά με κατάλληλο βιότοπο (π.χ. Λέσβος, Σάμος). Προτιμάει αραιά δασωμένες περιοχές με διάκενα, αλλά έχει καταγραφεί ακόμα και σε αραιή μακκία, αρκεί να υπάρχουν βράχια με μεγάλες τρύπες για να φωλιάσει. Τρέφεται με θηλαστικά μικρού και μεσαίου μεγέθους (τρωκτικά, σκαντζόχοιροι και λαγοί) αλλά και πουλιά, που μπορούν να φτάσουν το μέγεθος της Κουρούνας! Οι κυριότερες απειλές για…
Δείτε περισσότερα -
Ορνιθολογική: 6+1 Νυχτόβιοι (αποκλειστικά ή σχεδόν) φτερωτοί τύποι
1. Τυτώ Με λευκό πτέρωμα και κατάμαυρα μάτια, η Τυτώ είναι ένα από τα πιο όμορφα, κομψά και αινιγματικά είδη πουλιών. Το αθόρυβο, κυματιστό πέταγμά της το σούρουπο που θυμίζει φάντασμα και η χαρακτηριστική, άγρια και ανακατεμένη με διάφορα σφυρίγματα φωνή της, την έχουν «δέσει» με πολλούς θρύλους και μύθους. Εξαπλωμένη σε όλη την ηπειρωτική χώρα αλλά και σε πολλά νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, η Τυτώ (γνωστή και ως χαροπούλι ή κλαψοπούλι) προτιμάει αγροτικές περιοχές με διάσπαρτα κτίρια για να φωλιάσει. Καθαρά νυκτόβια, τρέφεται με τρωκτικά σε πολύ μεγάλο ποσοστό, αποτελώντας πολύτιμο σύμμαχο των αγροτών. 2. Αιγωλιός Καθαρά νυχτόβιος, ο Αιγωλιός (ή Χαροπούλι για πολλούς χωρικούς) βρίσκεται αποκλειστικά σε δάση μεσαίου και μεγάλου υψομέτρου. Η οπτική παρατήρησή του είναι…
Δείτε περισσότερα -
Αργυροπελεκάνοι, οι αρχαίοι κάτοικοι των υγροτόπων
Ο Αργυροπελεκάνος μέχρι το 2017 ήταν παγκοσμίως απειλούμενο είδος στην κατηγορία «Τρωτό», δηλαδή διέτρεχε υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης. Μετά από ανταπόκριση στα μέτρα προστασίας που πραγματοποιούνται από φορείς και οργανώσεις, ο Αργυροπελεκάνος σε παγκόσμιο επίπεδο είναι πλέον είδος «Σχεδόν Απειλούμενο». Η διατήρηση του πληθυσμού των Αργυροπελεκάνων που μετακινούνται ανάμεσα στις περιοχές της νοτιοανατολικής Ευρώπης εξαρτάται ακριβώς από αυτές τις δράσεις προστασίας. Η αύξηση της γνώσης για τις περιοχές που απαντά και για τις διαδρομές που ακολουθεί κατά τις μετακινήσεις, η συνεργασία μεταξύ των χωρών που επισκέπτεται και αναπαράγεται, η μείωση της θνησιμότητας από την πρόσκρουση σε γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος ή/και ανεμογεννήτριες, η βελτίωση των συνθηκών αναπαραγωγής αλλά και η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των ανθρώπων που ζουν κοντά ή επισκέπτονται…
Δείτε περισσότερα -
Ορνιθολογική: 6+1 φτερωτοί μετανάστες μεγάλων αποστάσεων
1. Κοκκινοσκαλίδρα Η μεγαλύτερη σκαλίδρα που παρατηρείται στη χώρα μας, μπορεί να καλύψει έως και 8.000 χλμ χωρίς να κάνει στάση, ταξιδεύοντας κάθε χρόνο από τους τόπους αναπαραγωγής στην τούνδρα της Σιβηρίας ως τις ακτές της Δυτικής Αφρικής όπου ξεχειμωνιάζει! Για να το καταφέρει αυτό, η Κοκκινοσκαλίδρα χρειάζεται να τραφεί εντατικά στα λίγα μέρη που σταματά για ανεφοδιασμό στη χώρα μας (όπως οι παράκτιοι υγρότοποι της Θράκης και της Δυτικής Ελλάδας). Υπολογίζεται ότι μέχρι και το 80% του συνολικού της βάρους μπορεί να αποτελεί λίπος την εποχή της μετανάστευσης. Καθώς το μέγιστο βάρος που έχει μετρηθεί κατά την περίοδο της μετανάστευσης είναι τα 220 γραμμάρια, κάθε γραμμάριο είναι ζωτικής σημασίας! Δεν θα το πάρει σε μπόι, αλλά σε περισσότερα χιλιόμετρα…
Δείτε περισσότερα -
Ανησυχία για την κατάσταση των πουλιών σε όλο τον κόσμο!
Μια άκρως ανησυχητική εικόνα για το μέλλον των πουλιών και, κατ’ επέκταση, το σύνολο της ζωής στη Γη σκιαγραφεί η τελευταία Έκθεση για το Καθεστώς Διατήρησης των Πουλιών του Κόσμου, της BirdLife International. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης: Σχεδόν το 50% των ειδών πουλιών στον πλανήτη μειώνονται. Πάνω από 1 στα 8 είδη πουλιών κινδυνεύουν να εξαφανιστούν στο άμεσο ή μεσοπρόθεσμο μέλλον. Κρίσιμοι για την επιβίωση των πουλιών βιότοποι χάνονται ή βρίσκονται σε δυσμενή κατάσταση διατήρησης. Η επέκταση και εντατικοποίηση της γεωργικής δραστηριότητας αποτελεί την κύρια και μεγαλύτερη απειλή για τα πουλιά του κόσμου. Η λαθροθηρία και η εκμετάλλευσή τους από τον άνθρωπο είναι η πιο κοινή απειλή για τα πουλιά παγκοσμίως. Η κλιματική κρίση, η εισβολή ξενικών ειδών,…
Δείτε περισσότερα -
Ευρωπαϊκή Γιορτή των Πουλιών 2022: πρόσκληση διοργάνωσης εκδηλώσεων
Για άλλη μια χρονιά, σας προσκαλούμε να λάβετε μέρος στις εκδηλώσεις της Ευρωπαϊκής Γιορτής των Πουλιών (EuroΒirdwatch), της γιορτής που είναι αφιερωμένη στη φθινοπωρινή μετανάστευση και γιορτάζεται κάθε χρόνο το πρώτο Σαββατοκύριακο του Οκτώβρη! Η Ευρωπαϊκή Γιορτή των Πουλιών αποτελεί την πρώτη δράση παγκόσμιας εμβέλειας που διοργανώθηκε από τη BirdLife International και η οποία πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στις 9-10 Οκτωβρίου 1993 σε περισσότερες από 100 χώρες. Στην Ελλάδα, ο συντονισμός των εκδηλώσεων γίνεται από την Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, εταίρο της BirdLife στην Ελλάδα. Φέτος, κλείνει 30 χρόνια, που συμπίπτουν με τον εορτασμό των 40 χρόνων αδιάλειπτης δράσης της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας. Kύριος στόχος της εκδήλωσης είναι η ενημέρωση – ευαισθητοποίηση του κοινού για την ανάγκη προστασίας των μεταναστευτικών πουλιών, καθώς και των περιοχών…
Δείτε περισσότερα -
Ορνιθολογική: Τα καλύτερα λοφία της πουλοπιάτσας!
1. Τσαλαπετεινός Με ένα από τα ωραιότερα λοφία στην οικογένεια των πουλιών, ο Τσαλαπετεινός δεν υπάρχει περίπτωση να περάσει απαρατήρητος! Ειδικά όταν έχει το λοφίο του ανοιχτό, σαν βεντάλια, είναι χάρμα οφθαλμών! Αγαπημένη του τροφή είναι τα έντομα, κάμπιες εντόμων και σκουλήκια, τα οποία αναζητά στο έδαφος και τα ξετρυπώνει από το χώμα χάρις το μακρύ ράμφος του. Με ανάλαφρο πέταγμα σαν πεταλούδας, τέλος καλοκαιριού θα αναχωρήσει, μαζί με τους υπόλοιπους ανοιξιάτικους φτερωτούς μετανάστες, για την Αφρική, επιστρέφοντας και πάλι σε εμάς την ερχόμενη άνοιξη. Ουπ-ουπ-ουπ! 2. Λοφιοπαπαδίτσα Αυτό το μικροπούλι τα έχει όλα: ομορφιά, καλή φωνή και ένα επιβλητικό (για το μέγεθός του πάντα) λοφίο που είναι σχεδόν πάντα όρθιο, θυμίζοντας τα έντονα ζελεδαρισμένα μαλλιά της δεκαετίας του ‘80!…
Δείτε περισσότερα -
Διεθνής βραδιά νυχτερίδων στο Αγγελοχώρι
Σε μία βραδιά γνωριμίας με τις νυχτερίδες προσκαλούν το κοινό της Θεσσαλονίκης η Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικής Μακεδονίας και το Σπίτι του Φύλακα της Αλυκής. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Σπίτι του Φύλακα της Αλυκής, στο Αγγελοχώρι, τη Δευτέρα 22 Αυγούστου στις 7:30 το απόγευμα, στο πλαίσιο του διεθνούς θεσμού «International Bat Nights». Οι «Διεθνείς βραδιές νυχτερίδων» πραγματοποιούνται από το 1997 σε περισσότερες από 30 χώρες με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για αυτά τα παρεξηγημένα αλλά τόσο χρήσιμα θηλαστικά, τα οποία στο σύνολο τους είναι προστατευόμενα στην Ευρώπη. Οι νυχτερίδες, ή χειρόπτερα, είναι ζώα εντομοφάγα που πετάνε σε μεγάλες αποστάσεις για να τραφούν. Αν σκεφτούμε ότι μια μόνο νυχτερίδα μπορεί να καταναλώσει έως και 2.000 έντομα μέσα σε…
Δείτε περισσότερα -
Ορνιθολογική: TOP 5 πουλιών που μας κάνουν παρέα στις καλοκαιρινές μας διακοπές στο βουνό
1. Νεροκότσυφας Καλοκαίρι στο βουνό συνεπάγεται αναζήτηση δροσιάς στην όχθη κάποιου ποταμού με γάργαρα νερά. Εκεί είναι που θα δούμε τον Νεροκότσυφα, ένα καφετί στρουμπουλό πουλί με κοντά φτερά και μυτερό ράμφος που περνά όλη του τη ζωή στα ποτάμια. Για να βρει την αγαπημένη του τροφή (υδρόβια ασπόνδυλα) βουτά μέχρι τον βυθό, ενώ φτιάχνει τη φωλιά του σε κοιλότητες βράχων στις όχθες, πίσω από καταρράκτες αλλά και σε γέφυρες. 2. Γαλαζοπαπαδίτσα Από τα πιο κοινά πουλιά των φυλλοβόλων και μικτών δασών της Ελλάδας, η Γαλαζοπαπαδίτσα κάνει συνεχώς αισθητή την παρουσία της. Είναι άλλωστε πολύ ομιλητική, ιδιαίτερα το καλοκαίρι που κινείται κατά οικογένειες, όταν πια τα μικρά έχουν βγει από τις φωλιές και ακολουθούν τους γονείς τους. Μικρή σε μέγεθος,…
Δείτε περισσότερα -
Ορνιθολογική: TOP 10 πουλιών που μας κάνουν παρέα στις καλοκαιρινές μας διακοπές
1. Θαλασσοκόρακας Μόνιμοι κάτοικοι των θαλασσοδαρμένων βραχονησίδων της Μεσογείου, οι Θαλασσοκόρακες φωλιάζουν αρκετά νωρίς (μέσα στον χειμώνα) οπότε αυτή την εποχή τα νεαρά πουλιά έχουν μεγαλώσει αρκετά και… βολτάρουν για να ανακαλύψουν τον κόσμο. Η απειρία και η αφέλεια της νιότης τα οδηγούν συχνά σε πολυσύχναστες παραλίες, προσφέροντας ένα ξεχωριστό θέαμα, αν και όταν βουτούν για να ψαρέψουν μπορεί, άθελά τους, να τρομάξουν κόσμο! Μια σκοτεινή φιγούρα που κινείται με ταχύτητα κάτω από τα πόδια σου ίσως να μην είναι αυτό που περιμένεις να συναντήσεις όταν κολυμπάς στα βαθιά… 2. Μαυροπετρίτης Είναι κυριολεκτικά αδύνατο να επισκεφτείτε ένα νησί του Αιγαίου το καλοκαίρι και να μην δείτε τουλάχιστον έναν Μαυροπετρίτη (ή “Βαρβάκι” όπως τον αποκαλούν οι νησιώτες). Και πώς να…
Δείτε περισσότερα -
Δηλώστε συμμετοχή στην 1η χαρτογράφηση αναπαραγόμενων πουλιών της Ελλάδας
Έχετε γνώσεις αναγνώρισης πουλιών και μπορείτε να διαθέσετε ένα πρωινό ή απόγευμα μέχρι τέλος Ιουνίου; Αν ναι, τότε σας καλούμε να λάβετε μέρος και φέτος στον 1ο Άτλαντα Αναπαραγόμενων Πουλιών της Ελλάδας! Πρόκειται για την 1η εθνική προσπάθεια χαρτογράφησης της κατανομής των αναπαραγόμενων ειδών πουλιών κατά τη δεκαετία 2013-2023 και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα Προγράμματα Επιστήμης των Πολιτών για τη βιοποικιλότητα στη χώρα μας. Για να επιτύχουμε μια ικανοποιητική κάλυψη της ελληνικής επικράτειας, χρειαζόμαστε τη βοήθεια όλων σας! Πώς; Είναι απλό: Δείτε στον χάρτη τα διαθέσιμα τετράγωνα: bit.ly/3dlynx3 (Τα άσπρα τετράγωνα δεν έχουν καλυφθεί, τα πράσινα έχουν καλυφθεί, ενώ τα πορτοκαλί έχουν καλυφθεί μερικώς) ΔΗΛΩΣΤΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ στην ακόλουθη φόρμα και ενημερώστε μας ποιο ή ποια τετράγωνα θέλετε να αναλάβετε:…
Δείτε περισσότερα -
5 τρόποι για να βοηθήσετε τα πουλιά του κήπου σας την άνοιξη
Μπορεί να αποτελεί έκπληξη για πολλούς, αλλά οι πόλεις μας φιλοξενούν μεγάλη ποικιλία πουλιών, τόσο σε αριθμούς όσο και σε είδη: από μόνιμους κατοίκους όπως Τσαγκαρούθκια, Σγαρτίλια, Λουλουδάδες, Τρυποβάτες και Κίτσηδες μέχρι μεταναστευτικά πουλιά όπως Ασπροζευκαλάτες, Χελιδόνια, Πετροχελίδονα, ακόμη και Σκαλιφούρτες! Καθώς όμως οι αδόμητοι και φυσικοί χώροι ολοένα και μειώνονται στις πόλεις, και οι αγροτικοί βιότοποι χάνονται ή υποβαθμίζονται (λόγω της εντατικοποίησης της γεωργίας), οι αστικοί κήποι και αυλές, αν διαμορφωθούν κατάλληλα, μπορεί να αποτελέσουν μια μικρή, αλλά απαραίτητη για την επιβίωση των πουλιών, όαση. Ακολουθείστε τις πιο κάτω συμβουλές για να βοηθήσετε τα πουλιά που ζούνε δίπλα σας. Φυτέψτε δέντρα Η δημιουργία μικρών βιότοπων σε κήπους και αυλές, ιδιαίτερα στην πόλη, είναι δυνατό να βοηθήσει τα πουλιά να…
Δείτε περισσότερα -
Υποδεχόμαστε τα χελιδόνια
Τα χελιδόνια πετούν σε όλες τις ηπείρους, εκτός από την Ανταρκτική, διανύοντας χιλιάδες χιλιόμετρα για βδομάδες. Σχεδόν όλα εγκαταλείπουν την Ευρώπη για να περάσουν τον χειμώνα στην Αφρική, στις χώρες νότια από τη Σαχάρα, όπου βρίσκουν ευκολότερα την τροφή τους, όπως έντομα (κουνούπια, μυγάκια κ.ά.) Υπάρχουν πολλά είδη χελιδονιών, τα οποία διαφέρουν ως προς το σχήμα, το χρώμα, τον τρόπο που φτιάχνουν τη φωλιά τους, αλλά και το μέρος που τα βλέπει κανείς. Το πλέον χαρακτηριστικό τους είναι οι μακριές φτερούγες που τα κάνουν να είναι από τα πιο χαρακτηριστικά πουλιά στον αέρα, τα οποία μάλιστα μπορούν να τρέφονται ενώ πετούν! Το Σπιτοχελίδονο (παλαιότερα γνωστό ως Λευκοχελίδονο Delichon urbicum), για το οποίο μπορείτε να βρείτε παρακάτω οδηγίες για την κατασκευή…
Δείτε περισσότερα